Ναυμαχία του Ναβαρίνου(ήττα τουρκοαιγυπτιακού στόλου, σαν σήμερα 08/10/1827)

Ναυμαχία του Ναβαρίνου(ήττα τουρκοαιγυπτιακού στόλου, σαν σήμερα 08/10/1827)

Μετά την πτώση της Ακρόπολης(24/05/1827) η Επανάσταση του '21 έπνεε τα λοίσθια. Στην Ηπειρωτική Ελλάδα είχε κατασταλεί και μόνο στο Α τμήμα της Πελοποννήσου παρέμενε ζωντανή. Κι εκεί, όμως, απειλείτο από τον Ibrahim, που σκόπευε να εκστρατεύσει κατά Ναυπλίου και Ύδρας. Σε αυτή τη δύσκολη στιγμή για την Ελλάδα, η ευρωπαϊκή διπλωματία άλλαξε στάση και άρχισε να διάκειται ευμενώς προς την Επανάσταση. Συνέβαλε σε αυτό και ο νέος Υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας George Canning(βλ. πλατεία Κάνιγγος), που έδωσε μια πιο φιλελεύθερη τροπή στην εξωτερική πολιτική της Γηραιάς Αλβιόνας. Έτσι, υπογράφτηκε(24/06/1827) στο Λονδίνο συνθήκη μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας, που καθόριζε τα της ανεξαρτησίας της Ελλάδας(σχόλιο: η ΕΠΙΣΗΜΗ αρχή της ξενοκρατίας). Σύμφωνα με τη συνθήκη, ιδρυόταν ελληνικό κράτος υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου, με σύνορα τον Αμβρακικό και Παγασητικό Κόλπο. Στη Συνθήκη Ειρηνεύσεως της Ελλάδος υπήρχε κι ένα μυστικό άρθρο, που προέβλεπε την επέμβαση των 3 δυνάμεων, αν οι 2 εμπόλεμοι δεν δέχονταν τους όρους της σύμβασης. Ο αγγλικός στόλος υπό τον αντιναύαρχο Codrington, ο γαλλικός υπό τον υποναύαρχο de Rigny(γνωστός από το tres bien στον Μακρυγιάννη, βλ. απομνημονεύματα στρατηγού) και ο ρωσικός υπό τον υποναύαρχο Heyden(βλ. ομώνυμοι δρόμοι Αθήνας), κατέπλευσαν στην Πελοπόννησο για να επιβάλουν την κατάπαυση των εχθροπραξιών. Η ελληνική πλευρά δέχτηκε με προθυμία την πρόταση των 3 «Συμμάχων», ενώ ο Σουλτάνος δυσανασχέτησε και απέκρουσε οποιαδήποτε επέμβαση στην επικράτειά του. Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος, υπό τους Tahir Πασά, Muharem Μπέη και Mustafa Μπέη, πρόλαβε να προσορμισθεί στη λιμνοθάλασσα του Ναβαρίνου (σημ. Πύλος), προτού προλάβει ο Δεριγνύ να τον εμποδίσει. Στόχος των 3 ναυάρχων ήταν να παρεμποδίσουν τη μεταφορά αιγυπτιακών στρατευμάτων σε άλλες περιοχές της Πελοποννήσου. Ο Codrington-είχε το γενικό πρόσταγμα- διαμήνυσε(07/09/1827) στον Ibrahim ότι ο στόλος του βρισκόταν εκεί για να επιβάλει ανακωχή και τον προειδοποίησε ότι τυχόν άρνησή του θα τον υποχρέωνε να την επιβάλει δια της βίας. Ο Ibrahim-συνέχιζε με αμείωτη ένταση τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του στην Πελοπόννησο- πήρε αψήφιστα την απειλή του Codrington και τις επόμενες μέρες 2 μοίρες του τουρκοαιγυπτιακού στόλου εξήλθαν από το Ναβαρίνο με κατεύθυνση Ύδρα και Πάτρα. Εμποδίστηκαν από τον συμμαχικό στόλο και αναγκάσθηκαν να προσορμιστούν πάλι στο Ναβαρίνο. Οι παρασπονδίες του Ιμπραήμ ανάγκασαν τους 3 ναυάρχους να αλλάξουν γραμμή πλεύσης. Αποφάσισαν τα πλοία τους να εισπλεύσουν στον κόλπο του Ναβαρίνου για να επιτηρούν αποτελεσματικότερα τις κινήσεις του τουρκοαιγυπτιακού στόλου(89 σκάφη και 41 μεταγωγικά, από τα οποία τα 8 αυστριακά). Η συμμαχική δύναμη ήταν πολύ μικρότερη. Αποτελείτο από 12 βρετανικά πλοία με επικεφαλής τη ναυαρχίδα Ασία, 7 γαλλικά με ναυαρχίδα τη φρεγάτα Σειρήνα και 8 ρωσικά με ναυαρχίδα το πλοίο Αζόφ.  Το μεσημέρι της 8^ης Οκτωβρίου τα πλοία του συμμαχικού στόλου άρχισαν να εισπλέουν στον κόλπο του Ναβαρίνου, με επικεφαλής την αγγλική ναυαρχίδα Ασία. Ο Codrington ήλπιζε ότι έστω την τελευταία στιγμή ο Ιμπραήμ θα έσπευδε να συμφωνήσει με την προτεινόμενη ανακωχή. Αντί απάντησης, οι Αιγύπτιοι πέρασαν στη δράση και άρχισαν τους πυροβολισμούς κατά της αγγλικής λέμβου, την οποία είχε στείλει με λευκή σημαία ο Codrington προς συνεννόηση, με αποτέλεσμα να φονευθεί ο έλληνας πηδαλιούχος της Πέτρος Μικέλης. Εκανονιοβολούντο η αγγλική και η γαλλική ναυαρχίδα. Ο Codrington, μη έχοντας άλλη λύση, έδωσε το παράγγελμα της επίθεσης. Παρά την αριθμητική υπεροχή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου και τη βοήθεια των πυροβολείων της Σφακτηρίας(νησάκι που σχεδόν φράζει τον κόλπο του Ναβαρίνου), η ναυμαχία έκλινε υπέρ του συμμαχικού στόλου, που είχε μεγαλύτερη δύναμη πυρός. Γύρω στις 18:00, η λιμνοθάλασσα είχε γεμίσει κατεστραμμένα πλοία του τουρκοαιγυπτιακού στόλου. 12 φρεγάτες, 22 κορβέτες και 25 μικρότερα πλοία είχαν βυθισθεί, ενώ 6.000 άνδρες σκοτώθηκαν ή πνίγηκαν. Οι Σύμμαχοι έχασαν 172 άνδρες, ενώ οι τραυματίες ανήλθαν σε περίπου 500. 2 πλοία καταστράφηκαν ολοσχερώς και αρκετά υπέστησαν εκτεταμένες ζημίες. Η είδηση για τη ναυμαχία έτυχε διαφορετικής υποδοχής στις πρωτεύουσες των Δυνάμεων που συμμετείχαν στην επιχείρηση. Στο Λονδίνο ο πρωθυπουργός δούκας του Wellington χαρακτήρισε τη ναυμαχία «ατυχές και απαίσιο γεγονός», ενώ μία μερίδα πολιτικών υποστήριξε ότι ο Codrington έπρεπε να παραπεμφθεί στο ναυτοδικείο για ανυπακοή, επειδή δεν είχε εντολή να δράσει. Σε Παρίσι και Αγ. Πετρούπολη η είδηση προκάλεσε μεγάλο ενθουσιασμό. Ο εμπνευστής της Ιεράς Συμμαχίας και μέγας εχθρός της Ελληνικής Επανάστασης πρίγκιπας Metternich χαρακτήρισε την καταστροφή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου ως «αρχή της βασιλείας του χάους». Η Ναυμαχία του Ναβαρίνου σήμανε την ελευθερία της Ελλάδας, παρά τη συνεχιζόμενη σφοδρή άρνηση του Σουλτάνου. Οι 3 Δυνάμεις επέβαλαν τη θέλησή τους και μέχρι τις 12/09/1829  που δόθηκε η τελευταία μάχη του Αγώνα στην Πέτρα Βοιωτίας, το ελληνικό κράτος είχε σχηματισθεί με Β σύνορα τη γραμμή Αμβρακικού - Παγασητικού.