ΔΝΤ: ΜΙΑ ΠΟΡΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΚΟΥΑΔΟΡ, ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΙΡΑΚ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΔΝΤ: ΜΙΑ ΠΟΡΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΚΟΥΑΔΟΡ, ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΙΡΑΚ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

«Πως  οι ΗΠΑ διέγραψαν τα χρέη του κατεχόμενου από αυτούς Ιράκ»

Πολλοί αναρωτιούνται, δεδομένης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, το κατά πόσο μια χώρα δύναται να ξεφύγει από τη μέγγενη του χρέους και να επανακτήσει την αξιοπρέπεια της και ο λαός της την Εθνική του κυριαρχία. Ιδιαίτερα από τη στιγμή, που η δύση έχοντας συγκεκριμένη οπτική και σχεδιασμό ο οποίος βασίζεται στον έλεγχο των διαφόρων οικονομιών χρησιμοποιώντας το χρέος των κρατών, μέσω της Παγκόσμιας Τράπεζας και του εκτελεστικού της μηχανισμού, του ΔΝΤ. Ένα από τα τελευταία πιστωτικά συμβάντα, που έλαβαν χώρα στα χρόνια μας, συνέβη όταν στο Ιράκ γκρεμίστηκε το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν. Οι αμερικανοσιωνιστές, έχοντας πλέον μια χώρα ρημαγμένη από το embargo και τους πολέμους, έβαλαν προτεραιότητα την απαλλαγή του δημοσίου χρέους της ώστε να την οδηγήσουν σε ανάκαμψη. Για να πείσουν τις χρηματοπιστωτικές αγορές, να δεχθούν κάτι τέτοιο δίχως αντιδράσεις, προέβαλαν αρχικά επίκληση στη ρήτρα απεχθούς χρέους, χρησιμοποιώντας σαν δικαιολογία ότι το χρέος του Ιράκ έγινε από ολοκληρωτική κυβέρνηση. Θεώρησαν, ότι ο λαός του Ιράκ δεν έφερε ευθύνη για τη σύναψη των δανείων που χρησιμοποιήθηκαν για να αγοραστούν όπλα και… «να χτιστούν τα παλάτια», επομένως δεν υποχρεούταν να τα αποπληρώσει. Η πραγματικότητα βέβαια, είναι ότι το Ιράκ επί ημερών Saddam Hussein ήταν μια αναπτυσσόμενη χώρα, όμως ο Αραβοπερσικός πόλεμος Ιράν-Ιράκ(1980-8), προκάλεσε σοβαρές ζημιές στις υποδομές και ειδικότερα στις πετρελαϊκές της εγκαταστάσεις. Ζημίες τις οποίες έτρεξαν να καλύψουν οι δυτικοί χρηματοπιστωτικοί μηχανισμοί οι οποίοι κι είχαν «στρώσει» αυτόν τον πόλεμο για να χτυπήσουν το-τότε- νέο καθεστώς του Ιράν. Ελπίζοντας την ίδια στιγμή, το οικονομικό κόστος του πιο μακροχρόνιου πολέμου του 20^ου αι., να οδηγήσει στον έλεγχο του Ιράκ. Ακόμα και τότε όμως, το Ιρακινό καθεστώς, εξήλθε του τέλματος. Το σοβαρό χτύπημα, ήλθε μετά το 1991 εξαιτίας του εμπάργκο που επεβλήθη μετά τον πόλεμο με τις ΗΠΑ, ο οποίος σε ένα βαθμό συνέβη ακριβώς διότι η χώρα δεν εγκλωβίστηκε στην οικονομική μέγγενη. Επιστρέφοντας στη διαγραφή του χρέους, οι ΗΠΑ γρήγορα αντελήφθησαν ότι η επίκληση στη ρήτρα περί απεχθούς χρέους, θα δημιουργούσε ένα επίσημο προηγούμενο, δεδομένου ότι όπου είχε συμβεί(Μεξικό και Κούβα του 19ου αι., Κόστα Ρίκα 1919), η ρήτρα δεν είχε καν θεσπιστεί επισήμως. Έτσι, απέσυραν την πρόταση και προχώρησαν σε μια κατ’ ουσία «ρύθμιση», για την αναδόμηση του Ιράκ. Γεγονός που βρήκε σύμφωνη όλη την ευρωατλαντική δύση, καθώς κάτι τέτοιο δίνει την ευκαιρία στους πετρελαϊκούς κολοσσούς να πάρουν στον έλεγχό τους τα ενεργειακά αποθέματα. Σε παράλληλο χρόνο αλλά στην άλλη άκρη της γης, το ίδιο πρόβλημα ίσχυε στο κράτος του Ισημερινού(Εκουαδόρ). Η χώρα είναι αγροτική και το εμπόριο πετρελαίου της αντιπροσωπεύει το 40% των κερδών από τις εξαγωγές. Κι ενώ αυτό, θα συντελούσε φυσιολογικά στην ανάπτυξη, οι παγκόσμιες οικονομικές δυστροπίες και η πτώση των τιμών του πετρελαίου κατά το 1997-8, σε συνδυασμό με φυσικές καταστροφές δημιούργησαν τις συνθήκες οι οποίες οδήγησαν σε καθοδική πορεία. Η οποία ενισχύθηκε από την κακοδιαχείριση αμερικανόδουλων κυβερνήσεων προκαλώντας συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 7,3%, αυξάνοντας τον πληθωρισμό κατά 52,2% σε διάστημα ενός έτους και υποτιμώντας κατά 65% το εθνικό νόμισμα(199). Η χώρα λοιπόν χρεοκόπησε και η κυβέρνηση του Jamil Mahuad εφάρμοσε μια πολιτική αντικατάστασης του Εθνικού νομίσματος από το αμερικανικό δολάριο(2000), φέρνοντας μαζί το ΔΝΤ και την οικονομική εξάρτηση από τις ΗΠΑ. Πολιτική που ακολούθησαν και οι επόμενες κυβερνήσεις, που προέκυψαν στη σειρά είτε από πολιτική αλλαγή, είτε από την οργή του λαού. Το 2005, κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Palacio, εμφανίστηκε ο πολιτικός Rafael Correa, ο οποίος όντας υπουργός οικονομικών αρνήθηκε να ακολουθήσει τις εντολές του ΔΝΤ. Προσπαθώντας να θεσπίσει νόμο σύμφωνα με τον οποίο το 80% του προϋπολογισμού θα χρησιμοποιούταν για ανάπτυξη κι όχι για την αποπληρωμή των χρεών, οδηγήθηκε σε παραίτηση κατόπιν εξωτερικής παρέμβασης στα εσωτερικά του κράτους. Η πράξη του όμως αυτή, ανέβασε τη δημοτικότητά του και τον ανέδειξε πρόεδρο το 20006. Σχεδόν αμέσως, ο χριστιανοκοινωνιστής Correa πάγωσε τις πληρωμές των χρεών, ενώ το επόμενο έτος δημιούργησε Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου του δημοσίου χρέους-εγχώριου και διεθνούς- με στόχο να ερευνήσει το διάστημα 1976-2006. Η έρευνα διήρκεσε 14 μήνες και απέδειξε πως το 70% του δημόσιου χρέους(3 δις $) δεν ήταν νόμιμο, αλλά προϊόν διαφθοράς και δωροδοκιών στο οποίο εμπλέκονταν μεταξύ άλλων οι τράπεζες Citibank και JPMorgan και η πολυεθνική Siemens. Στο διάστημα που ακολούθησε, οι τιμές των ομολόγων κατρακύλησαν στο 20% των αρχικών. Τότε, η κυβέρνηση Correa, προχώρησε στην εκδήλωση πρόθεσης επαναγοράς των ομολόγων, με έκπτωση 65%. Και κατάφερε με αυτό τον τρόπο να αγοράσει το 91% των ομολόγων σβήνοντας με αυτή την μέθοδο το δημόσιο χρέος. Το παράδειγμα του Εκουαδόρ, μπορεί σύμφωνα με τους αριθμούς να βρίσκεται μακριά από την Ελληνική περίπτωση, αλλά κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει καθ’ αναλογία. Συμπεραίνεται δε, πως η στάση πληρωμών στους τοκογλύφους, μπορεί να μετατραπεί σε έναν ισχυρότατο μοχλό πίεσης που ρίχνει τις τιμές των ομολόγων και μπορεί να οδηγήσει σε μια ανέξοδη-διπλωματικά- λύση. Απέδειξε όμως, πως για να ακολουθηθεί μια τέτοια πρακτική, χρειάζεται πρωτίστως πολιτική βούληση και εν συνεχεία, για να έλθει λύση, μια αποφασιστική κυβέρνηση με λαϊκό έρεισμα.