Παρασκευή 6 Ιουλίου 2012

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 06/07/1827 ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΠΟΦΑΑΣΙΖΟΥΝ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΕΙ ΤΟ ΝΕΟΤΕΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ(πρώτα αυτόνομο, μετά «ανεξάρτητο»)



ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 06/07/1827 ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΠΟΦΑΑΣΙΖΟΥΝ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΕΙ ΤΟ ΝΕΟΤΕΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ(πρώτα αυτόνομο, μετά «ανεξάρτητο»)
[τα βάσανά μας από τους Ευρωπαίους άρχισαν από την στιγμή που αποφασίσαμε να απελευθερωθούμε από τους Οθωμανούς Τούρκους. Σκλαβωθήκαμε από την πολύ «αλληλεγγύη» τους και την ξεπληρώσαμε πανάκριβα]
Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία υπογράφουν τη Συνθήκη του Λονδίνου, με την οποία αναγνωρίζουν την αυτονομία της Ελλάδος ως φόρου υποτελής στον Σουλτάνο. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία απορρίπτει τη συνθήκη.
Στη συνθήκη του Λονδίνου(06/07/1827) οι Μ. Δυνάμεις(Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία), παρακινούμενες από την επιθυμία ενίσχυσης της επιρροής τους στα Βαλκάνια, αποφάσισαν την ειρήνευση στην Ελλάδα, προτείνοντας παράλληλα στον Σουλτάνο Μαχμούτ Β΄ την παραχώρηση ανεξαρτησίας στους Έλληνες. Ήταν μία απόφαση που άλλαξε ουσιαστικά τα δεδομένα του ελληνικού ζητήματος και οδήγησε τελικά στην ίδρυση του Ελληνικού Κράτους. Η Επανάσταση, ωστόσο, δεν είχε ακόμη τελειώσει, καθώς η Οθωμανική Αυτοκρατορία απέρριψε τη Συνθήκη. Η οριστική ανεξαρτησία του νέου ελληνικού κράτους παγιώθηκε 2,5 χρόνια αργότερα, με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου(03/02/1830). «Τους κατατρέξανε οι Ευρωοπαίγοι τους δυστυχείς Ελληνες. Εις τις πρώτες χρονιές εφόδιαζαν τα κάστρα των Τούρκων, τους κατάτρεχαν και τους κατατρέχουν ολοένα διά να μην υπάρξουν. Η Αγγλία τους θέλει να τους κάμη Αγγλους με την δικαιοσύνην την αγγλική καθώς οι Μαλτέζοι ξυπόλυτους και νηστικούς, οι Γάλλοι Γάλλους, οι Ρούσοι Ρούσους κι ο Μέτερνικ της Αουστρίας Αουστριακούς - κι όποιος τους φάγη από τους τέσσερους. Και τους λευτερώνουν χερότερα κι από τους Τούρκους». Ι. Μακρυγιάννης(σχόλιο: ΠΟΣΟ ΕΠΙΚΑΙΡΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ!!!)
ΙΟΥΛΙΑΝΗ ΣΥΝΘΗΚΗ Η Pωσία υπέβαλε(Ιανουάριος 1824) προς τις M. Δυνάμεις και την Oθωμανική Aυτοκρατορία ένα υπόμνημα για την επίλυση του ελληνικού ζητήματος. Σύμφωνα με το υπόμνημα αυτό, που έμεινε γνωστό ως σχέδιο των 3 τμημάτων, θα δημιουργούνταν 3 αυτόνομα ελληνικά κρατικά μορφώματα με καθεστώς ηγεμονιών ή πριγκιπάτων. Tα κρατίδια αυτά θα ήταν φόρου υποτελή στην Oθωμανική Aυτοκρατορία, η οποία θα διατηρούσε ορισμένες φρουρές με περιορισμένες ωστόσο αρμοδιότητες. Eδαφικά η μια ηγεμονία θα περιλάμβανε τη Θεσσαλία και την A Στερεά, η 2η την Ήπειρο και τη Δ Στερεά, ενώ η 3η την Πελοπόννησο και την Kρήτη. Στο ρωσικό υπόμνημα γινόταν μνεία για τη διεύρυνση της κοινοτικής αυτοδιοίκησης στα νησιά του Αιγαίου. Η προτεινόμενη ρύθμιση παρέπεμπε στο νομικό καθεστώς των παραδουνάβιων ηγεμονιών(Mολδαβία και Bλαχία), το οποίο επέτρεπε στη Ρωσία να επεμβαίνει στο εσωτερικό τους προκαλώντας ένταση στις σχέσεις της με την Oθωμανική Aυτοκρατορία. Έτσι, παρότι οι άλλες Δυνάμεις δεν απέρριψαν το σχέδιο, δε συνέβαλαν για την προώθησή του. Στο ρωσικό υπόμνημα αναφερόταν για 1η φορά η προοπτική δημιουργίας αυτόνομων ελληνικών κρατιδίων. 1η φορά γινόταν λόγος για στρατιωτική επέμβαση των M. Δυνάμεων με σκοπό την επίλυση του ελληνικού ζητήματος, κάτι που τελικά στο Ναβαρίνο(20/10/1827). 2+ χρόνια μετά την υποβολή του ρωσικού υπομνήματος, το ελληνικό ζήτημα φαινόταν να έχει περιέλθει σε διπλωματική σταμιμότητα(μέσα Απριλίου 1826). Στο πεδίο των μαχών οι εξελίξεις ανέτρεπαν τα ως τότε δεδομένα. Ο Iμπραήμ είχε υπό τον έλεγχό του μεγάλο μέρος της Πελοποννήσου, ενώ συνέβαλε καθοριστικά στην πτώση του Μεσολογγίου, γεγονός που σήμανε τον πλήρη έλεγχο της Δ Στερεάς από τους Οθωμανούς. Παρά τη φαινομενική διπλωματική στασιμότητα Ρωσία και Αγγλία είχαν αποφασίσει, καθεμιά για τους δικούς της λόγους, να αναλάβουν ενεργότερη δράση. Aποτέλεσμα: η υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Πετρούπολης(04/04/1826). Σ’ αυτό επιβεβαιωνόταν η πρόθεση των 2 Δυνάμεων να μεσολαβήσουν μεταξύ της ελληνικής πλευράς και της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός αυτόνομου ελληνικού κράτους. Tο πρωτόκολλο κοινοποιήθηκε έπειτα από ορισμένους μήνες σε Γαλλία, Aυστρία και Πρωσία, οι οποίες καλούνταν να συμμετάσχουν σε συνδιάσκεψη για τη λήψη οριστικών αποφάσεων. Tη διαδικασία αυτή που δοκίμαζε τη συνοχή της Ιερής Συμμαχίας αποδέχτηκε μόνο η Γαλλία. Ενώ μετά την πτώση της Aκρόπολης η Ελληνική Επανάσταση είχε περιοριστεί σε ορισμένες επαρχίες της Πελοποννήσου και στα νησιά του Αργοσαρωνικού, η Γαλλία συντάχτηκε(καλοκαίρι 1827) με Ρωσία και Αγγλία δημιουργώντας ένα νέο συσχετισμό δύναμης στο πεδίο της ευρωπαϊκής διπλωματίας. Αποτέλεσμα: η υπογραφή της Συνθήκης του Λονδίνου ή Iουλιανής Συνθήκης(06/07/1827). Με τη συνθήκη αυτή, οι όροι της οποίας περιείχαν την ίδια ασάφεια με εκείνους του Πρωτοκόλλου της Πετρούπολης, οι 3 Δυνάμεις αναλάμβαναν την υποχρέωση να χρησιμοποιήσουν ακόμη και στρατιωτική βία, προκειμένου να πιέσουν τους 2 εμπολέμους να προχωρήσουν σε ανακωχή και διαπραγματεύσεις. Αυτό ήταν το λεγόμενο μυστικό συμπληρωματικό άρθρο, το οποίο μερικούς μήνες αργότερα(αρχές Οκτωβρίου 1827), νομιμοποίησε την καταβύθιση του αιγυπτιακού στόλου στο Ναβαρίνο από το στόλο των 3 συμμάχων.
Η Συνθήκη του Λονδίνου και η ελληνική ανεξαρτησία Οι πληρεξούσιοι Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας υπέγραψαν(06/07/1827) στο Λονδίνο την ομώνυμη συνθήκη, με την οποία δεσμεύονταν να διευθετήσουν το ελληνικό ζήτημα και να επιφέρουν την ειρήνευση στην Α. Η Συνθήκη περιλάμβανε 7 άρθρα φανερά κι ένα συμπληρωματικό-μυστικό-. Επιγραμματικά το περιεχόμενό της:
·      Ανακωχή μεταξύ των εμπολέμων-των επαναστατημένων, δηλ., Ελλήνων και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας-και μεσολάβηση των Μ. Δυνάμεων.
·      Η Ελλάδα να γίνει αυτόνομο κράτος, φόρου υποτελές στον Σουλτάνο, του οποίου την επικυριαρχία όφειλε να αναγνωρίσει.
·      Να αποζημιωθούν οι Οθωμανοί, των οποίων οι περιουσίες θα περνούσαν στην κυριότητα Ελλήνων.
·      Τα σύνορα του αυτόνομου ελληνικού κράτους να οριστούν ύστερα από διαπραγματεύσεις.


Οι 3 Μ. Δυνάμεις διακήρυτταν ότι δεν επιθυμούσαν να τους αναγνωριστούν στην Ελλάδα ιδιαίτερα πολιτικά, εμπορικά κ.ά. συμφέροντα, απ' αυτά που θα αναγνωρίζονταν σε άλλα ξένα κράτη. Στο μυστικό άρθρο της συνθήκης προβλεπόταν πως αν στο διάστημα ενός μηνός η οθωμανική κυβέρνηση δε δεχόταν το διαμεσολαβητικό ρόλο των 3 Μ. Δυνάμεων, δεν αποδεχόταν την ανακωχή και τις προτάσεις τους, οι εν λόγω Δυνάμεις όφειλαν:
·      Να αναπτύξουν ακόμη περισσότερο τις σχέσεις τους με την ελληνική πλευρά.
·      Να επιβάλουν την ανακωχή χρησιμοποιώντας κάθε πρόσφορο μέσο.
·      Να επιβάλουν τις αρχές ειρήνευσης μεταξύ Οθωμανών και Ελλήνων που συμπεριλαμβάνονταν στην εν λόγω συνθήκη.
Η Συνθήκη του Λονδίνου έχει θεωρηθεί από τους ιστορικούς-και όχι μόνο-ως η 1η ουσιαστική κίνηση  των Μ. Δυνάμεων για την αναγνώριση της ελληνικής ανεξαρτησίας. «Δεν ήταν - γράφει ο Ν. Πετσάλης- μια συνθήκη «μεσολαβήσεως», όπως οι ίδιες οι δυνάμεις διακήρυξαν. Μεσολάβηση θα μπορούσε να υπάρξει μόνο μεταξύ 2 κυρίαρχων κρατών, ενώ ούτε η Γαλλία, ούτε η Αγγλία, ούτε η Ρωσία είχαν ακόμη αναγνωρίσει την Ελλάδα σαν κράτος. Επίσης μεσολάβηση δεν μπορούσε να υπάρξει χωρίς συγκατάθεση των 2 μερών, πράγμα που δε συνέβαινε φυσικά στη συγκεκριμένη περίπτωση. Τέλος, δε νοείται ποτέ ο μεσολαβητής να απαιτεί την εκτέλεση τη συνθήκης για την οποία μεσολάβησε. Η δήθεν μεσολάβηση των Δυνάμεων, δηλ., δεν ήταν παρά μια καθαρή επέμβασή τους στα εσωτερικά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας». Κι ο Γ. Κορδάτος προσθέτει: «Ήτανε το πρώτο σταθερό και μεγάλο βήμα για την αναγνώριση de jure της ελληνικής ανεξαρτησίας»... «Αναμφισβήτητα επρόκειτο για μια πολύ σημαντική εξέλιξη, που ήρθε σε μια στιγμή όπου η Ελληνική Επανάσταση έπνεε τα λοίσθια...».
Συνθήκες και Πρωτόκολλα για την ανεξαρτησία της Ελλάδας Το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης Στην Πετρούπολη(14/04/1826) υπεγράφη το 1ο επίσημο διπλωματικό έγγραφο που αναγνώριζε πολιτική ύπαρξη στην Ελλάδα. Οι συνθήκες στο διεθνές διπλωματικό πεδίο είχαν ωριμάσει. Οι ελληνικές επιτυχίες είχαν παρουσιάσει την Επανάσταση στην Ευρώπη πολύ πιο σπουδαία απ' ό,τι λογιζόταν, οι σφαγές και οι καταστροφές των Τούρκων δυνάμωσαν τη συμπάθεια για το ελληνικό έθνος (χαρακτηριστική η περίπτωση του λόρδου Βύρωνα), η εργασία του Μαυροκορδάτου συνέβαλε στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης υπέρ της Ελλάδας στη Δ. Η καίρια διπλωματική παρέμβαση του Καποδίστρια έφερε αποτέλεσμα την αναχώρηση του Ρώσου πρεσβευτή Stroganov από την Κωνσταντινούπολη(Ιούλιος 1821). Αποχωρώντας από το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας(1822), ο Καποδίστριας άφηνε συγκεκριμένες κατευθύνσεις που έμελλε να καρποφορήσουν αργότερα. Στην πραγματικότητα, ήταν η ανάρρηση του George Canning(«ο οποίος έτρεφε γνήσια συμπάθεια στο ελληνικό ζήτημα», σύμφωνα με τον βρετανό καθηγητή Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας Richard Clogg) στο πόστο του υπουργού Εξωτερικών της Αγγλίας(1822) που σήμανε μεταστροφή της ως τότε φιλοτουρκικής, αγγλικής πολιτικής. Οι Μ. Δυνάμεις στράφηκαν στην υιοθέτηση ενός παρεμβατικού ρόλου, γιατί θίγονταν τα εμπορικά τους συμφέροντα και γιατί η καθεμιά φοβόταν ότι η άλλη θα κατάφερνε να στρέψει τη συνεχιζόμενη σύγκρουση προς δικό της πολιτικό όφελος. Με θετικό στοιχείο, ως διαπραγματευτικό όπλο, την εμπιστευτική διαβεβαίωση Μαυροκορδάτου και Ζωγράφου ότι πολλοί Έλληνες αρχηγοί θα δέχονταν ως λύση την αυτονομία της Ελλάδας στον έκτακτο απεσταλμένο της Βρετανίας στην Κωνσταντινούπολη Stratford Canning, μια αποστολή του δούκα του Wellington κατέληξε στο Πρωτόκολλο της Πετρούπολης(24/04/1826), σύμφωνα με το οποίο Βρετανία και Ρωσία ανελάμβαναν να μεσολαβήσουν στη σύγκρουση. Το Πρωτόκολλο δεν ήταν πρότυπο(ο Canning το χαρακτήρισε «όχι πολύ αριστοτεχνικά συντεταγμένο») και ιδιαίτερα αόριστο. Ναι μεν τα μέλη όριζαν να δράσουν, αλλά δεν καθόριζαν τον τρόπο της δράσης. Τα πυροβόλα της ειρήνης Ιδού πώς χαρακτήρισε την πολιτική των Δυνάμεων σε απόρρητη επιστολή του ο μεγάλος πολέμιος των ελληνικών συμφερόντων, Αυστριακός καγκελάριος Metternich: «H πορεία της Ρωσίας είναι αμφίβολη, γιατί έχει χαρακτήρα πότε αυστηρό και πότε ήπιο. Της Αγγλίας αγέρωχη, αλαζονική και γεμάτη απροσδόκητα τολμήματα. Της Γαλλίας είναι απερίσκεπτη, αμφίρροπη και αμφιταλαντευόμενη...». H Γαλλία δεν συντάχθηκε με τις άλλες 2 Δυνάμεις ώσπου πείστηκε ότι θα προέβαιναν σε πράξεις χωρίς αυτή. Έτσι άρχισαν οι διαπραγματεύσεις με τη συμμετοχή της Γαλλίας για την πιο πρακτική ειρήνευση. Οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν στη Συνθήκη του Λονδίνου(06/07/1827): το 1ο άρθρο όριζε ότι θα απαιτηθεί από τα αντιμαχόμενα μέρη συμβιβασμός και ανακωχή. Αν ο σουλτάνος δεν το δεχόταν θα επιβαλλόταν η ανακωχή και ύστερα ειρήνη με τον όρο της επικυριαρχίας της Πύλης στην αυτόνομη Ελλάδα διά μέσου ετήσιου φόρου. Οι 3 σύμμαχοι(η Αυστρία έμεινε απ' έξω από την «Ιουλιανή Συνθήκη») θα δημιουργούσαν προξενικές σχέσεις με την Ελλάδα. Το σημαντικότερο: σε ένα άρθρο της Συνθήκης οριζόταν ότι «εάν η ανακωχή δεν εγένετο δεκτή εντός μηνός, οι υπογράφουσαι Δυνάμεις ήθελον λάβη τα προσήκοντα εις τας περιστάσεις μέτρα...». Τι σήμαινε αυτό; Ιδού τι απάντησε ο Stratford Canning στον Άγγλο ναύαρχο Codrington, αρχηγό των αγγλικών δυνάμεων της Μεσογείου, που προέβλεψε άρνηση του Ιμπραήμ: «... Αν δεν γίνεται αλλιώς, να επιβάλετε την ειρήνη με τα πυροβόλα σας». Λίγους μήνες νωρίτερα, η ηγεσία του Αγώνα στη θάλασσα και στη στεριά ανετέθη στους Βρετανούς στην Γ´ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας(συστήθηκε μετά τη διακοπή που είχε προκαλέσει η ανακοίνωση της πτώσης του Μεσολογγίου). Ο λόρδος Cohran διορίστηκε αρχηγός του στόλου, ο Richard Church αρχιστράτηγος των δυνάμεων της ξηράς και ο Ιωάννης Καποδίστριας κυβερνήτης της Ελλάδας. Μιας Ελλάδας που το 1827 είχε περιορίσει την Επανάστασή της στα τείχη του Ναυπλίου και του Ακροκορίνθου, στους βράχους της Μάνης και της Ύδρας. Παρά την ηρωική δράση του Καραϊσκάκη, η Στερεά Ελλάδα είχε υποταχθεί και το Αιγαίο είχε μεταβληθεί σε ορμητήριο ληστών. Ο Ιμπραήμ άρχισε να ετοιμάζεται για το αποφασιστικό χτύπημα εναντίον των Ελλήνων, την εκστρατεία εναντίον της Ύδρας που ονόμαζε «Μικρή Αγγλία», παρ' ότι η Ιουλιανή Συνθήκη είχε ανακοινωθεί επισήμως. Πολεμικά πλοία των Άγγλων και Γάλλων από τους στόλους της Μεσογείου συγκεντρώθηκαν(καλοκαίρι 1827) σε Αιγαίο και Ιόνιο, όπου πήγε να ενωθεί μαζί τους και μια μοίρα του ρωσικού στόλου με ναύαρχο τον Geiden. Όταν ενώθηκαν οι 3 μοίρες σχημάτισαν ενιαίο στόλο υπό τις διαταγές του Άγγλου ναυάρχου Codrington. Στη σύστασή τους να επιβληθεί η ανακωχή, ο Ιμπραήμ απάντησε ότι θα ζητούσε διαταγές από Αίγυπτο και Κωνσταντινούπολη. Ίσως να τις περίμενε άπρακτος αν οι αντίπαλοί του δεν επιχειρούσαν νέες εχθροπραξίες. Οι ναύαρχοι των συμμαχικών Δυνάμεων, φοβούμενοι τις συνέπειες της πράξης, απαίτησαν πιο αυστηρά την αποδοχή της ανακωχής από τον Ιμπραήμ. Αυτός ζήτησε να τιμωρήσει εκείνους που προέβησαν σε εχθροπραξίες. Δεν τήρησε τα υπεσχημένα και τα πράγματα οδηγήθηκαν στην ιστορική ναυμαχία του Ναβαρίνου(08/10/1827), την τελευταία μεγάλη ναυμαχία στην ιστορία του ναυτικού, όπου έγινε σχεδόν ολοσχερής καταστροφή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου από τους ενωμένους στόλους των 3 Δυνάμεων. Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου  H Υψηλή Πύλη δεν δέχθηκε να υποχωρήσει στα δικαιώματα της Ελλάδας και κάλεσε στα όπλα εναντίον του άπιστου λαού, με αποτέλεσμα η Ρωσία να της κηρύξει(Απρίλιος 1828) τον πόλεμο που απειλούσε να ξεσπάσει εδώ και 7 χρόνια. Πόλεμος που αποδυνάμωσε τη θέση των Οθωμανών και διευκόλυνε τις περαιτέρω ενέργειες των Δυνάμεων προς όφελος της Ελλάδας. Σε αυτό συνετέλεσε το γεγονός ότι είχε φθάσει στην Ελλάδα(Ιανουάριος 1828) ο νέος κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας και συγκροτήθηκε η 1η κυβέρνηση που άξιζε να αποκαλείται έτσι. Ήταν ιδιαίτερα κρίσιμες οι στιγμές για τη ρύθμιση του ελληνικού ζητήματος, ιδιαίτερα αφότου ο θάνατος του George Canning(Αύγουστος 1827) είχε συμβάλει στο να ατονήσει το ενδιαφέρον της Αγγλίας. Τις διπλωματικές ενέργειες ανέλαβε ο Καποδίστριας και εργάστηκε με άκρα επιμέλεια, έμπνευση και αποτελεσματικότητα. Φρόντισε να ενισχύσει την εξουσία του εξαιτίας των περιστάσεων(η νέα πολιτειακή οργάνωση του κράτους οριστικοποιήθηκε με την Δ´ Εθνική Συνέλευση του Άργους, Ιούλιος 1829) και να ανασυγκροτήσει τις ένοπλες δυνάμεις της Επανάστασης παράλληλα με τα επιτεύγματά του σε εσωτερική πολιτική και της παιδεία. Ο Ιμπραήμ είχε αποχωρήσει(τέλη Σεπτεμβρίου 1828) αμαχητί από την Πελοπόννησο βοηθούντων και των ξένων Δυνάμεων, ενώ η έγκαιρη ανακατάληψη της Στερεάς Ελλάδας(1828 και 1829) είχε σκοπό να δημιουργήσει τετελεσμένο γεγονός όταν επρόκειτο να κριθεί από τις Μ. Δυνάμεις το θέμα των συνόρων της χώρας. Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου(10-22/03/1829) περιείχε τον όρο ότι η Ελλάδα θα τελούσε υπό την επικυριαρχία της Υψηλής Πύλης και καθοριζόταν ετήσιος φόρος προς τον σουλτάνο 1,5 εκ γρόσια. Οριζόταν συνοριακή γραμμή στο ύψος Αμβρακικού-Παγασητικού κόλπου, ενώ προβλεπόταν κληρονομικός ηγεμόνας της Ελλάδας χριστιανός, ξένος προς τις βασιλικές οικογένειες των 3 Δυνάμεων, που θα εκλεγόταν «κατά συναίνεσιν των 3 Αυλών και της Οθωμανικής Πύλης». H Υψηλή Πύλη αναγκάστηκε να αποδεχθεί τις αποφάσεις του Λονδίνου όταν καταβλήθηκε οριστικά από τη Ρωσία. Ενώ απέρριπτε(27/07/1829) υπεροπτικά «την φιλικήν μεσιτείαν των ξένων Αυλών» και δεν δεχόταν «μηδέ και την υποτελή αυτονομίαν των εν Πελοποννήσω Ελλήνων», ύστερα από 18 μέρες, όταν οι Ρώσοι είχαν διαβεί τον Αίμο και πλησίαζαν προς την Αδριανούπολη, η οθωμανική Πύλη έσπευσε να δηλώσει ότι «υπό αισθημάτων καλοκαγαθίας ορμωμένη, συγκατατίθεται εις την Συνθήκην του Λονδίνου και δέχεται τας προτάσεις των Πρεσβευτών αλλά υπό όρους». Λίγες ημέρες αργότερα, στο στρατηγείο του ρώσου αρχιστρατήγου στην Αδριανούπολη, οι εκπρόσωποι της οθωμανικής Πύλης υπέγραψαν το κείμενο της Συνθήκης της Αδριανούπολης(14/09/1829) και αποδέχθηκαν με το άρθρο 10 της Συνθήκης αυτής τη Συνθήκη της 6ης Ιουλίου του 1827 και το Πρωτόκολλο της 10-22/03/1829, δηλ. και τον καθορισμό της συνοριακής γραμμής Αμβρακικού- Παγασητικού. Κατά τον μεγάλο Άγγλο πολιτικό Gladstone, η Συνθήκη της Αδριανούπολης υπήρξε «το διεθνές συμβόλαιο της πολιτικής υπόστασης και αυτοτέλειας του ελληνικού κράτους». H Συνθήκη της Αδριανούπολης, προκάλεσε ταραχή και δυσφορία στην αγγλική κυβέρνηση δημιουργώντας αυξημένο γόητρο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας στην Ελλάδα. Εμφανίστηκε στη σκέψη πολλών ως λύση του κενού από τη μελλοντική διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η ύπαρξη ανεξάρτητου, ισχυρού ελληνικού κράτους. Προς τη λύση αυτή προσανατολίστηκε ο υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας, λόρδος Aberdeen, που ξαναβρήκε τον, φλογερό πριν από 8 χρόνια, φιλελληνισμό του. Οι διαθέσεις και η κατάσταση(τελευταίοι μήνες 1829), έδειχναν ότι είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για τη διευθέτηση του ελληνικού ζητήματος οριστικά. Και ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Wellington στράφηκε προς την προοπτική ίδρυσης ελληνικού κράτους ανεξάρτητου(;).  Ύστερα από διαβουλεύσεις 3 μηνών γύρω από το πρόσωπο του «Ηγεμόνα της Ελλάδος» και αφού ο Wellington είχε αποδεχθεί τον πρίγκιπα Λεοπόλδο του Saxe- Coburg, εγκρίθηκε από την αγγλική κυβέρνηση(11/01/1830) σχέδιο πρωτοκόλλου για τη ρύθμιση του ελληνικού ζητήματος. Ο Λεοπόλδος είχε φροντίσει να εισηγηθεί, ύστερα από αναφορές του Καποδίστρια, τη συμπερίληψη της Κρήτης στο ελληνικό κράτος και να δηλώσει ότι δεν θα δεχόταν τον θρόνο αν δεν επιδοκίμαζε ο ελληνικός λαός την εκλογή του, όροι οι οποίοι αγνοήθηκαν. H Ελλάδα ανεξάρτητη Η διάσκεψη του Λονδίνου, ύστερα από αγγλική πρόταση, διακήρυξε(22/01-03/02/1830) την πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδας με το άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου που υπογράφτηκε από τους πληρεξουσίους της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας. Το άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου της 3ης Φεβρουαρίου 1830 όριζε: «H Ελλάς θέλει σχηματίσει έν Κράτος ανεξάρτητον, και θέλει χαίρει όλα τα δίκαια, πολιτικά, διοικητικά και εμπορικά, τα προσπεφυκότα εις εντελή ανεξαρτησίαν».  H πανηγυρική αυτή διακήρυξη της πολιτικής ανεξαρτησίας της Ελλάδας συνιστούσε διπλωματική πράξη ιδρυτική του ελληνικού κράτους. H διεθνής αναγνώριση του ελληνικού κράτους σήμαινε έναρξη της ύπαρξής του από την άποψη της διεθνούς κοινωνίας. H πρόοδος σχετικά με τους αντίστοιχους ορισμούς του Πρωτοκόλλου της 10-22/03/1829 ήταν μεγάλη και είχε σπουδαιότητα κρίσιμη. Οι ορισμοί του Πρωτοκόλλου εκείνου για τα σύνορα του ελληνικού κράτους αθετούνταν μερικώς με ό,τι όριζε πολύ δυσμενέστερα για την Ελλάδα το άρθρο 2 του νέου Πρωτοκόλλου. H συνοριακή γραμμή του Πρωτοκόλλου της 3ης Φεβρουαρίου κρατούσε έξω από το έδαφος της Ελλάδας μεγάλο τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Ως αντάλλαγμα προς την Πύλη για την οδυνηρή θυσία της πλήρους ανεξαρτησίας του ελληνικού κράτους, έγινε περικοπή της νέας γραμμής στη Δ Ελλάδα και ολόκληρη η περιοχή πέρα από τον Αχελώο επανήλθε στην εξουσία του σουλτάνου. Οι διατάξεις του Πρωτοκόλλου αποσκοπούσαν να ικανοποιηθεί η επιθυμία των Άγγλων αποικιοκρατών για κατοχύρωση των Ιονίων νήσων από τον κίνδυνο, τον απότοκο της κυριαρχίας των Ελλήνων στη γειτονική Ακαρνανία. Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Πρωτοκόλλου, «η ελληνική Κυβέρνησις θέλει είναι μοναρχική και κληρονομική κατά τάξιν πρωτοτοκίας». Το ίδιο άρθρο παρείχε στις 3 Δυνάμεις το δικαίωμα της εκλογής του προσώπου του βασιλέα της Ελλάδας χωρίς να έχει ερωτηθεί ο ελληνικός λαός. H εκπλήρωση του αρχικά διακηρυγμένου σκοπού της επέμβασης των 3 συμμάχων στον ελληνοτουρκικό αγώνα εξαίρεται και στο «Συμπέρασμα» του Πρωτοκόλλου όπου «αι τρεις Δυνάμεις συγχαίρουν αλλήλας» για το «κλείσιμο» του ελληνικού ζητήματος. Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία έβλεπαν σ’ αυτό το Πρωτόκολλο την οριστική διευθέτηση ενός ενοχλητικού ζητήματος. Οι Έλληνες έβλεπαν σε αυτό την απαρχή του ελεύθερου πολιτικού βίου του έθνους. Το νέο κράτος, αν και περιείχε λιγότερο από το 1/3 των ελλήνων κατοίκων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας την εποχή του Αγώνα, ωστόσο αναγνωριζόταν επίσημα στη διεθνή κοινωνία. Έτσι πραγματοποιούνταν κρίσιμη καμπή της ελληνικής Ιστορίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου