Κωνσταντίνος Κανάρης(1793-1877)(θάνατος σαν σήμερα 02/09/1877)

Κωνσταντίνος Κανάρης(1793-1877)(θάνατος σαν σήμερα 02/09/1877)

Ηγετική μορφή του '21, στρατιωτικός και πολιτικός. Γεννήθηκε(1793 ή 1795) στα Ψαρά, στους κόλπους μιας οικογένειας με μεγάλη ναυτική παράδοση. Ο πατέρας του Μιχαήλ ή Μικές Κανάργιος ή Κανάριος διατέλεσε δημογέροντας του νησιού και από τον γάμο του με τη Μαρία απέκτησε 3 αγόρια, τον Αναγνώστη, τον Γεώργιο και τον Κωνσταντίνο. Ο Κωνσταντής έμεινε ορφανός από μικρός και ακολούθησε το ναυτικό επάγγελμα με το επίθετο Κανάρης. Δούλεψε ως μούτσος στο μπρίκι του θείου του Δημήτρη Βουρέκα, που μετέφερε Σουλιώτες από την Πάργα στη Λευκάδα και έμαθε τα μυστικά της θάλασσας. Μετά τον θάνατο του θείου, ανέλαβε καπετάνιος του πλοίου του, με το οποίο πραγματοποίησε εμπορικά ταξίδια στη Μεσόγειο. Σε ηλικία 22 ετών παντρεύτηκε τη Δέσποινα Μανιάτη, κόρη γνωστής ναυτικής οικογένειας των Ψαρών, με την οποία απέκτησε 7 παιδιά. Δεν είχε μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία, αλλά όταν ξέσπασε η Επανάσταση, ήταν από τους πρώτους που έλαβαν μέρος στον Αγώνα. Κατατάχθηκε ως ναύτης στον ψαριανό στολίσκο, που συγκρότησε ο φίλος του Νικολής Αποστόλης. Από τις πρώτες επιχειρήσεις άρχισε να εξειδικεύεται στα πυρπολικά και να γίνεται ο φόβος και ο τρόμος του τουρκοαιγυπτιακού στόλου. Η φήμη του ξεπέρασε τα στενά όρια του ελληνικού χώρου και έγραψαν γι' αυτόν ο λόρδος Byron, ο Βίκτωρ Hugo. Ο άγγλος ιστορικός Gordon σημείωνε «είναι ο πιο έξοχος εκπρόσωπος του ηρωισμού, που η Ελλάδα όλων των εποχών μπορεί να υπερηφανεύεται». Ο Κανάρης κέρδισε την εκτίμηση και των συναγωνιστών του και για τη σωφροσύνη του χαρακτήρα του. Γι' αυτό ανήλθε στα υψηλότερα αξιώματα της Πολιτείας μετά την απελευθέρωση. Αντιπροσώπευσε(1822) τα Ψαρά στην Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας και ήταν ένας από τους πιο θερμούς υποστηρικτές του Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος τον χρησιμοποίησε για την καταστολή των διαφόρων ανταρσιών στη Μάνη και την Ύδρα. Μετά τη δολοφονία του Κυβερνήτη, αποσύρθηκε από την ενεργό δράση και εγκαταστάθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου. Κατά την Οθωνική περίοδο ανακλήθηκε στην υπηρεσία και έφθασε μέχρι τον βαθμό του υποναυάρχου. Διορίστηκε γερουσιαστής και αναμίχθηκε στην πολιτική με το Ρωσικό Κόμμα. Συμμετείχε στην επαναστατική κίνηση της 3^ης Σεπτεμβρίου 1843, που ανάγκασε τον Όθωνα να παραχωρήσει Σύνταγμα. Μέχρι την έξωση του Όθωνα χρημάτισε επανειλημμένα υπουργός και 2 φορές πρωθυπουργός(16/02-30/03/1844 και 15/10/1838-12/12/1849). Ήταν(1862) ένας από τους βασικούς εκπροσώπους της αντιοθωνικής κίνησης. Όταν ο βασιλιάς, σε μια προσπάθεια να τον προσεταιρισθεί, του ανέθεσε για τρίτη φορά την πρωθυπουργία, αυτός δεν δίστασε να καταθέσει την εντολή, επειδή ο Όθων δεν ενέκρινε ορισμένους υπουργούς του. Μετά την έξωση του Όθωνα, ορίστηκε μέλος της τριανδρίας Βούλγαρη, Κανάρη, Ρούφου και πήγε(1863) στη Δανία ως ένας από τους αντιπροσώπους του Έθνους για να προσφέρει το στέμμα στον βασιλιά Γεώργιο Α'. Ανέλαβε υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Ρούφου και 2 φορές πρωθυπουργός(05/03-16/04/1864 και 27/07/1864-02/03/1865). Κατόπιν αποσύρθηκε της πολιτικής και ιδιώτευσε στο σπίτι του στην Κυψέλη(Κυψέλης 56), όπου καθημερινά δεχόταν φίλους και θαυμαστές του. Σε ηλικία 82 ετών, επανήλθε(26/05/1877) στην πολιτική και ανέλαβε πρωθυπουργός στην οικουμενική κυβέρνηση που σχηματίστηκε για να αντιμετωπίσει τις ενδεχόμενες συνέπειες από τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο. Ο «ναύαρχος», όπως τον αποκαλούσε ο λαός, πέθανε επί των επάλξεων της πολιτικής(02/09/1877) και κηδεύτηκε με μεγαλοπρέπεια στο Α' Νεκροταφείο. Οι κυριότερες πολεμικές ενέργειες του Κανάρη στην Επανάσταση του '21:

·         Πυρπολεί την ναυαρχίδα του καπετάν πασά Καρά Αλή στη Χίο(06-07/06/1822). 2.000 νεκροί Οθωμανοί, ανάμεσά τους και ο Καρά Αλής.

·         Ανατινάζει τουρκικό δίκροτο στο στενό μεταξύ Τενέδου και Τρωάδας(28/10/1822). Επρόκειτο για την υποναυαρχίδα του νέου αρχιναυάρχου Κακλαμάν Μεχμέτ Πασά, που είχε διαδεχθεί τον Καρά Αλή. 800 νεκροί Οθωμανοί.

·         Πυρπολεί τουρκική φρεγάτα κοντά στη Σάμο(05/08/1824), εκδικούμενος την καταστροφή της Κάσου και της πατρίδας του. 600 νεκροί Οθωμανοί.

·         Πυρπολεί τουρκική κορβέτα στα ανοιχτά της Μυτιλήνης(23-24/09/1824).

·         Η τολμηρότερη ενέργεια του: αποπειράται να πυρπολήσει τον αιγυπτιακό στόλο στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας(10/08/1825). Απέτυχε, λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών(απρόοπτος μεταβολή του ανέμου).