Γιώργος Σεφέρης(πέθανε σαν σήμερα 20/09/1971)
Ο Γιώργος Σεφέρης(καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Σεφεριάδης) ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές του 20ου αι. και βραβευμένος με βραβείο Nobel. Έκανε καριέρα διπλωμάτη(πρέσβης της Ελλάδας στην Μ. Βρετανία, 1957-62). ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Γεννήθηκε (29/02/1900) στα Βουρλά(Urla σημ.) κοντά στην Σμύρνη. Ο πατέρας του, Στέλιος Σεφεριάδης, ήταν δικηγόρος και κατόπιν καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά και μεταφραστής. Ήταν βενιζελικός και υποστηρικτής της δημοτικής γλώσσας(στο περιθώριο ως «βδελυρή» από την επίσημη καθαρεύουσα). Αυτές οι απόψεις του επηρέασαν τον γιο του. Η οικογένεια μετακόμισε(1914) στην Αθήνα, όπου ο Σεφέρης ολοκλήρωσε το γυμνάσιο. Συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι(1918-25), σπουδάζοντας νομική στην Σορβόνη. Ενώ ήταν εκεί οι Τούρκοι κατέλαβαν(Σεπτέμβριος 1922) την Σμύρνη μετά από την ήττα της Ελλάδας στην Μικρασιατική Εκστρατεία που έληξε με την Καταστροφή(1919-22). Αποτέλεσμα ήταν οι Έλληνες-επομένως και η οικογένεια του Σεφέρη- να εκτοπιστούν από την Μ. Ασία. Ο Σεφέρης δεν μπόρεσε να επισκεφτεί την Σμύρνη ως το 1950. Η αίσθηση ότι ήταν εκτοπισμένος από την γενέτειρά του επηρέασε την ποίησή του(δεν είναι τυχαίο το ενδιαφέρον του για τον Οδυσσέα). Ο Σεφέρης επηρεάστηκε από τους Καβάφη, T. S. Eliot and Ezra Pound. Επέστρεψε(1925) στην Αθήνα και προσελήφθη στο Ελληνικό Βασιλικό Υπουργείο Εξωτερικών(1926). Αυτή ήταν αρχή μιας μακράς και πετυχημένης διπλωματικής καριέρας, στην οποία υπηρέτησε σε Αγγλία(1931-4) και Αλβανία(1936-8). Παντρεύτηκε (10/04/1941) την Μαρία Ζάννου(Μάρω), λίγο πριν την γερμανική εισβολή στην Ελλάδα. Κατά την διάρκεια του Β’ ΠΠ, ο Σεφέρης συνόδευσε την Ελεύθερη Ελληνική Κυβέρνηση στην εξορία σε Κρήτη, Αίγυπτο, Ν. Αφρική και Ιταλία. Κατόπιν επέστρεψε(1944) στην απελευθερωμένη Αθήνα. Συνέχισε να υπηρετεί στο Υπουργείο Εξωτερικών σε διπλωματικά πόστα σε Άγκυρα(1948-50) και Λονδίνο(1951-3). Επισκέφτηκε ως Υπουργός Λίβανο, Συρία, Ιορδανία και Ιράκ(1953-6) και ήταν πρέσβης στην Μ. Βρετανία(1957-61), στην τελευταία του θητεία πριν την συνταξιοδότησή του. Ο Σεφέρης έλαβε πολλές τιμές, ανάμεσα στις οποίες τιμητικά διπλώματα από τα πανεπιστήμια Cambridge(1960), Oxford(1964) Θεσσαλονίκης(1964) και Princeton(1965). ΚΥΠΡΟΣ Ο Σεφέρης επισκέφτηκε την Κύπρο 1η φορά τον Νοέμβριο του 1953. Αμέσως ερωτεύτηκε το νησί, κυρίως λόγω του τοπίου και του μεικτού πληθυσμού(του θύμισε την χαμένη πατρίδα). Την συλλογή ποιημάτων του ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑΤΟΣ 3 τα εμπνεύστηκε από την Κύπρο και τα περισσότερα γράφτηκαν εκεί-δίνοντας τέλος σε μια περίοδο 6-7 ετών στην οποία δεν έγραψε τίποτα. Ο αυθεντικός του τίτλος ΚΥΠΡΟΣ, ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΧΘΗΚΕ ΓΙΑ ΜΕΝΑ(απόσπασμα από την ΕΛΕΝΗ του Ευριπίδη στο οποίο ο Τεύκρος αναφέρει ότι ο Απόλλων διέταξε ότι η Κύπρος θα είναι το σπίτι του) έκανε ξεκάθαρη την αισιόδοξη αίσθηση της επιστροφής στην πατρίδα που ένιωσε ο ποιητής εξερευνώντας το νησί. Ο Σεφέρης άλλαξε τον τίτλο του ποιήματος στην έκδοση του 1959. Η Κύπρος, πολιτικά, είχε εμπλακεί στην διαμάχη ανάμεσα σε Βρετανία, Ελλάδα και Τουρκία για το καθεστώς της. Τα επόμενα χρόνια, ο Σεφέρης χρησιμοποίησε την διπλωματική του θέση για να επιλυθεί το Κυπριακό, επενδύοντας πολύ προσωπική προσπάθεια και αίσθημα. Αυτό ήταν ένα από τα ελάχιστα ζητήματα στα οποία επέτρεψε να αναμειχθεί η προσωπική με την πολιτική του ζωή. ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ NOBEL Ο Σεφέρης τιμήθηκε (1963) με το Βραβείο Nobel Λογοτεχνίας «για την εξέχουσα λυρική γραφή του, εμπνευσμένη από ένα βαθύ αίσθημα για τον ελληνικό κόσμο του πολιτισμού». Ο Σεφέρης ήταν ο 1ος Έλληνας που τιμήθηκε με Nobel(ο επόμενος ήταν ο Οδυσσέας Ελύτης, 1979). Η εθνικότητά του και ο ρόλος του στην αναγέννηση της ελληνικής λογοτεχνίας και πολιτισμού τον 20ο αι., ήταν ένας πολύ σοβαρός παράγοντας για την απόφαση να του απονεμηθεί το βραβείο. Αλλά στην ομιλία του στην απονομή, ο Σεφέρης επέλεξε να δώσει έμφαση στην δική του ουμανιστική φιλοσοφία, ολοκληρώνοντας ως εξής: «Όταν στον δρόμο της επιστροφής ο Οιδίποδας της Θήβας συνάντησε την Σφίγγα, η απάντησή του στο αίνιγμά της ήταν «ο άνθρωπος». Αυτή η απλή λέξη κατάστρεψε το τέρας. Έχουμε πολλά τέρατα να καταστρέψουμε. Ας σκεφτούμε την απάντηση του Οιδίποδα». Ενώ ο Σεφέρης θεωρείται ορισμένες φορές εθνικιστής ποιητής, ο «ελληνισμός» του έχει να κάνει περισσότερο με το να δώσει ταυτότητα σε μια αταυτοποίητη πτυχή του ουμανισμού στην συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού και της λογοτεχνίας». ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ 1969 Η ακροδεξιά, εθνικιστική Δικτατορία των Συνταγματαρχών ανέλαβε την εξουσία στην Ελλάδα μετά από πραξικόπημα (21/04/1967). Μετά από 2 χρόνια εκτεταμένης λογοκρισίας, πολιτικών διώξεων και βασανιστηρίων, ο Σεφέρης τάχθηκε κατά του καθεστώτος. Έκανε(28/03/1969) μια δήλωση στο BBC στο Λονδίνο, η οποία διανεμήθηκε σε όλες τις εφημερίδες στην Αθήνα. Με λίγα λόγια δήλωνε «Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει». Ο Σεφέρης δεν έζησε να δει το τέλος της χούντας(1974) και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, που βοήθησε και η απόπειρα των δικτατόρων να ρίξουν τον Πρόεδρο της Κύπρου, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Στην κηδεία του, χιλιάδες κόσμου ακολούθησαν την σορό του σε πορεία στους δρόμους της Αθήνας, τραγουδώντας απαγορευμένο τότε Μίκη Θεοδωράκη(μελοποίηση του ποιήματός του ΑΡΝΗΣΗ). Είχε γίνει ήρωας για την αντίστασή του στο καθεστώς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου