Francesco Morosini(καταστροφέας του Παρθενώνα και κλέφτης του λιονταριού του Πειραιά)
O Francesco Morosini(1619-16/01/1694), ο επικαλούμενος και «Πελοποννησιακός», ήταν Δόγης της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας(1688-94), κατά τη διάρκεια του Έκτου Ενετοτουρκικού πολέμου(1645 με την επιδρομή των Τούρκων κατά της Κρήτης). Ήταν γόνος της περίφημης ενετικής μεσαιωνικής οικογένειας ευγενών Morosini από την οποία προήλθαν πολλοί Δόγηδες, λόγιοι, στρατηγοί και ναυμάχοι. ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ Γεννήθηκε 26/02/1619. Από νεαρή ηλικία είχε διακριθεί σε ανδρεία κατά τον Ενετοτουρκικό πόλεμο. Έτσι μετά τον θάνατο του Ενετού ναυάρχου Mocenigo, σε ηλικία 36 ετών διορίστηκε προσωρινά στόλαρχος των ενετικών ναυτικών δυνάμεων, επιχειρώντας λεηλασίες των τουρκικών παραλίων και πυρπολήσεις εχθρικών αποθηκών, αναμένοντας τον νέο ναύαρχο Foscarini. Μετά από το θάνατο και του νέου ναυάρχου ανέλαβε οριστικά την αρχηγία του ενετικού στόλου. Από τη θέση αυτή άρχισε να καταστρώνει το σχέδιό του: εκτόπιση των Τούρκων από το Αιγαίο προσβάλλοντας διαδοχικά Μονεμβάσια, Χαλκίδα, λιμένες της Εύβοιας και Χανιά(1660). Απέτυχε σ’ όλες τις επιχειρήσεις του. Τότε καταγγέλθηκε από κάποιον υφιστάμενό του λεγόμενο Barbaro(στον οποίο είχε απαγγείλει ποινή θανάτου για παράλειψη καθήκοντος), για αναξιότητα με συνέπεια ν’ ανακληθεί από τη κυβέρνηση της Βενετίας που όμως απηλλάγη από κάθε κατηγορία. Στο μεταξύ εξακολουθούσε ο πόλεμος στη Κρήτη που έφθασε σε ένταση με την πολιορκία του Χάνδακα(Ηράκλειο) την οποία διεύθυνε ο Μέγας Βεζίρης Köprülü Fazıl Ahmed. Προς αντιμετώπιση του πολυμήχανου εκείνου Βεζίρη η ενετική κυβέρνηση έκρινε επιβεβλημένο να πέμψει τον δραστήριο Morosini διορίζοντάς τον(Δεκέμβριος 1666) αρχιστράτηγο των ενετικών δυνάμενων της Κρήτης. Από τη θέση αυτή ο Morosini μη δυνάμενος ν’ αποκόψει τις θαλάσσιες συγκοινωνίες των Τούρκων περιορίστηκε στην άμυνα του Χάνδακα. Μετά από αιματηρούς αγώνες και ανθιστάμενος των πιέσεων 2 ακόμη ετών και 9 μηνών αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει(για να προλάβει νέα έφοδο με πιθανή άλωση και σφαγή της φρουράς και των κατοίκων ή να ματαιώσει γαλλικές μηχανορραφίες) και να το παραδώσει δια της συνθήκης της Candia(27/09/1669) στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, μετά την οποία εξήλθε ελεύθερη η φρουρά καθώς και οι κάτοικοι της ερειπωμένης πλέον από τους συνεχείς βομβαρδισμούς πόλης. Για την πράξη του αυτή μετά την επιστροφή του στη Βενετία κατηγορήθηκε για δειλία και προδοσία. Ωστόσο αθωώθηκε πανηγυρικά μετά από μια σύντομη δίκη, παραμένοντας σε αφάνεια, μέχρι της κήρυξης του νέου ενετοτουρκικού πολέμου(1684), όπου όλες οι ένοπλες δυνάμεις της Ενετίας και πολλοί Έλληνες τάχθηκαν μαζί τους και συγκεντρώθηκαν υπό την αρχηγία του. ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Ως διοικητής του ενετικού στόλου προσέγγισε(1685) αρχικά την Κέρκυρα απ’ όπου ενισχύθηκε με 2.000 Έλληνες εθελοντές. Τον ίδιο χρόνο κυρίευσε τη Λευκάδα. Στη συνέχεια αφού ενισχύθηκε και με νέες επικουρίες υπό τον Σουηδό στρατηγό Wilhelm Königsmarck στράφηκε προς τα Κάστρα της Μεσσηνίας τα οποία κατέλαβε σταθμεύοντας στη Μεθώνη για πολεμικό συμβούλιο αφού και λεηλάτησε προηγουμένως το υπό των Τούρκων κάστρο της Κορώνης. Κατά το συμβούλιο εκείνο πάρθηκε η απόφαση της άμεσης προσβολής του Μυστρά και στη συνέχεια του Ναυπλίου που οι Τούρκοι είχαν αρχίσει τον ανεφοδιασμό του. Έτσι ο Morosini συνεχίζει με την αρμάδα του τον περίπλου της Μάνης φθάνοντας στο καραβοστάσι του Μαραθονησίου(Γύθειο), αποβιβάζοντας αποσπάσματα του Königsmarck για άμεση προσβολή και κατάληψη του Μυστρά, ενώ ο ίδιος συνεχίζει προς τη Μονεμβάσια και από εκεί προς τον όρμο του Τολού όπου αποβιβάζει(25/07/1686) το μεγαλύτερο μέρος των στρατευμάτων με γενική προσβολή την ίδια ημέρα του Άργους. Μετά την επιτυχία αυτή τα στρατεύματα του Königsmarck κατέλαβαν και το Παλαμήδι. Οι νίκες που ακολούθησαν (1687), με την κατάληψη όλων των κάστρων Ναυπάκτου, Μάνης, Μυστρά, Άργους, Ναυπλίου και Κορίνθου υπήρξαν καθοριστικές για την έκβαση του πολέμου, χαρίζοντας την ελευθερία σε όλη την Πελοπόννησο, εκτός της ανθιστάμενης Μονεμβασίας. Μετά τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις ακολούθησε νέο πολεμικό συμβούλιο που τάχθηκε υπέρ της τομής του Ισθμού της Κορίνθου για τη διασφάλιση της Πελοποννήσου, έργο χρονοβόρο και πολυδάπανο ή την ανακατάληψη της Αθήνας. Υπέρ της 2ης άποψης τάχθηκε ο Morosini όπου κατέπλευσε(02/09/1687) στον όρμο Leone(Πειραιάς). Κατά την εναντίον της Αθήνας επιχείρηση αυτή δυστυχώς μία οβίδα επέπεσε στον Παρθενώνα που είχε μεταβληθεί σε μπαρουταποθήκη με συνέπεια τη καταστροφή του μεγαλυτέρου τμήματός του. Αυτό αποτέλεσε τη 1η κηλίδα στις στρατιωτικές νίκες του Morosini, κατά των Τούρκων. Η 2η ήταν η πανώλη που μεταδόθηκε αστραπιαία από γαλλικό πλοίο στο Ναύπλιο και τα περίχωρά του. Παρά ταύτα η Γερουσία της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας εκτιμώντας τις σπουδαίες νίκες του, του απένειμε τον τίτλο τιμής «Πελοποννησιακός», τοποθετώντας και χάλκινη προτομή του «εν ζωή» στο Ανάκτορο των Δόγηδων. Μετά δε τον θάνατο του Μαρκαντωνίου Ιουστινιάνη τον ανακήρυξε Δόγη της Βενετίας. ΔΟΓΗΣ Ο Ναύαρχος Morosini ανακηρύχθηκε Δόγης(03/04/1688). Την εποχή εκείνη βρίσκονταν στον Πόρο όπου ναυλοχούσε η αρμάδα του. Έτσι λίγες μέρες μετά, κατέπλευσε στον Πόρο το θρυλικό σκάφος Βουκένταυρος το οποίο και μετέφερε τα σύμβολα του Δογικού αξιώματος τα οποία σε λαμπρότατη τελετή παραδόθηκαν στο ναύαρχο. Εκείνος αφού περιεβλήθη αυτών, υπό τις ιαχές των πληρωμάτων των πλοίων του, επιβιβάστηκε στον Βουκένταυρο όπου και απέπλευσε για τη Βενετία, για την ανάληψη των νέων του καθηκόντων, συνοδευόμενος από το μεγαλύτερο μέρος της αρμάδας του. Ο Δόγης Morosini και υπό τα νέα του καθήκοντα δεν έπαψε να ενδιαφέρεται για την Πελοπόννησο. Την απουσία του Morosini εκμεταλλεύτηκε για δράση ο πολυμήχανος Λιμπέριος Γερακάρης ο οποίος και δημιούργησε τελικά αιτιάσεις συμπράττοντας επικείμενη εισβολή του Σερασκέρη. Έτσι ο Δόγης επιβιβασθείς και πάλι στο Βουκένταυρο, σε ηλικία 75 ετών, πλήρης όμως ζωντάνιας και με ολόκληρη την ενετική αρμάδα απέπλευσε(24/05/1693) για το Αιγαίο, προς ματαίωση της νέας εισβολής. Αρχικά κατέπλευσε στο Ναύπλιο και στη συνέχεια στον Πόρο. Αφού κατέστρωσε και λεπτομερές πολεμικό σχέδιο επιχειρήσεων απόκρουσης σε συνεργασία με τον Προβλεπτή της Πελοποννήσου Αντώνιο Ζένο αιφνίδια και ενώ βρισκόταν με την αρμάδα του στον όρμο της Καρύστου η χρόνια λιθίαση, από την οποία έπασχε για μακρό διάστημα, επιδεινώθηκε οπότε και απέπλευσε εσπευσμένα για Ναύπλιο όπου τελικά και υπέκυψε(27/12/1693). Το λείψανό του ταριχεύτηκε και μεταφέρθηκε στη Βενετία όπου σε μεγαλοπρεπή τελετή τοποθετήθηκε(16/01/1694) σε κρύπτη του Ναού του Αγίου Στεφάνου των Αυγουστίνων. Στο μνημείο του που αναγέρθηκε χαράχθηκε η επιγραφή «Francisco Mavroceno Peloponneciaco. Senatus 1694(ελληνική απόδοση: «Φραγκίσκω Μαυρογένη τω Πελοποννησιακώ η Γερουσία έτει 1694»).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου