ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α’ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ(σα σήμερα επιλέγει για Βασιλιάς)

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α’ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ(σα σήμερα επιλέγει για Βασιλιάς)

Γεώργιος Α’(1845-1913). Ο μακροβιότερος μονάρχης της νεότερης Ελλάδας(1863-1913), ο 2^ος μετά τον Όθωνα βασιλιάς και ο 1^ος της δυναστείας Γκλύξμπουργκ. Το πλήρες όνομά του ήταν Χριστιανός-Γουλιέλμος-Φερδινάνδος-Αδόλφος-Γεώργιος. Ήταν δευτερότοκος γιος του πρίγκιπα και μετέπειτα βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Δ’(ενθρονίστηκε τον Νοέμβριο του 1862). Δολοφονήθηκε στις 18/03/1913(ή 05/03, με το παλαιό ημερολόγιο) στην Θεσσαλονίκη. Μετά την «υποχρεωτική» έκπτωση από τον θρόνο του Όθωνα(από την Μ. Βρετανία), έπρεπε να βρεθεί νέος βασιλιάς για την Ελλάδα, αρεστός και κατάλληλος για τα συμφέροντα των «προστάτιδων» χωρών. Αρχικά, οι Έλληνες, μετά από πολλές βρετανικές ίντριγκες, ήταν υπέρ του δευτερότοκου γιου της βασίλισσας Βικτώριας, πρίγκιπα Αλβέρτου. Αλλά, οι Μ. Δυνάμεις, είχαν δεσμευθεί(Πρωτόκολλο Λονδίνου, 1832) να μην ανέβει στον ελληνικό θρόνο γόνος από τους βασιλικούς οίκους των δικών τους χωρών. Έτσι, μετά από πιέσεις άλλων Δυνάμεων της εποχής, αποφασίστηκε να δοθεί ο θρόνος στον Γεώργιο, δευτερότοκο γιο του μετέπειτα(1863) Βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ, εκ του Οίκου των Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg, συνολικού κλάδου του Οίκου του Ολδεμβούργου (Oldenburg). Οι Γκλύξμπουργκ, βασίλευσαν στην Ελλάδα για τα επόμενα 111 χρόνια(ως το δημοψήφισμα του 1974).

Σημαντικές ημερομηνίες βασιλείας Γεωργίου Α’

·           10/10/1862: Ξεσπά επανάσταση που οδηγεί στην έξωση του Όθωνα. Σχηματίζεται τριμελής επιτροπή, με πρόεδρο τον Δημήτριο Βούλγαρη και μέλη τους Κωνσταντίνο Κανάρη και Μπενιζέλο Ρούφο, η οποία αναλαμβάνει την άσκηση όλων των εξουσιών(Προσωρινή Κυβέρνησις της Ελλάδος)

·           14/10: Το απομεσήμερο ο αθηναϊκός λαός συγκεντρώνεται στην Πλατεία Όθωνος για να πανηγυρίσει την έξωση. Μετά τη δοξολογία ο πρόεδρος της Προσωρινής Κυβερνήσεως Δημήτριος Βούλγαρης απευθύνεται στο συγκεντρωμένο πλήθος: «Ας ορκισθώμεν επί της Πλατείας ταύτης, της λαβούσης ήδη το ωραίον της «Ομονοίας» όνομα, και ας είπη έκαστος εξ ημών: Ορκίζομαι πίστιν εις την πατρίδα και υπακοήν εις τας εθνικάς αποφάσεις.».

·           10/11: Διαδηλώσεις στην Αθήνα υπέρ της υποψηφιότητας για τον ελληνικό θρόνο του πρίγκιπα Αλφρέδου, δευτερότοκου γιου της βασίλισσας της Αγγλίας, Βικτωρίας. Η Αγγλία δεν αποδέχεται την υποψηφιότητα, γιατί κωλύεται από τις διεθνείς συνθήκες για το ελληνικό ζήτημα.

·           19/11: Δημοψήφισμα για την εκλογή νέου βασιλιά. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα( ψήφισμα της Εθνικής Συνέλευσης(22/01/1863)), από τις 244.202 ψήφους οι 230.016 είναι υπέρ του Άγγλου πρίγκιπα Αλφρέδου.

·           24-28/11: Εκλογές για την ανάδειξη αντιπροσώπων στη Συντακτική Συνέλευση, με βάση τον εκλογικό νόμο του 1844(τροποποίηση με το ψήφισμα της 23^ης Οκτωβρίου του 1862, που προβλέπει την εκλογή πληρεξουσίων και από τους Έλληνες που δεν ζουν στην Ελλάδα).

·           10/12: 1^η συνεδρίαση της συνέλευσης που προέκυψε από τις πρόσφατες εκλογές.

·           12/01/1863: Η συνέλευση κηρύσσει «εαυτήν νομίμως συγκεκροτημένην».

·           19/01: Η συνέλευση ονομάστηκε «Η εν Αθήναις Β' Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις».

·           11/02: Η συνέλευση, στην οποία πλειοψηφούν οι προοδευτικοί(«Ορεινοί»), εκλέγει κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Ζηνόβιο Βάλβη(παραίτηση στις 27/03). Αποφασίζει ότι μέχρι την έλευση του νέου βασιλιά την εκτελεστική εξουσία θα ασκεί ο πρόεδρος της κυβέρνησης.

·           18/03/1863: Το Ψήφισμα της Β΄ των Ελλήνων Συνελεύσεως:  «H εν Αθήναις Β΄ των Ελλήνων Συνέλευσις :

α) Αναγορεύει παμψηφεί τον πρίγκιπα της Δανίας Χριστιανόν, Γουλιέλμον, Φερδινάνδον, Αδόλφον, Γεώργιον, δευτερότοκον υιόν του πρίγκιπος Χριστιανού της Δανίας, συνταγματικόν βασιλέα των Ελλήνων υπό το όνομα Γεώργιος Α΄ Βασιλεύς των Ελλήνων...

β) Οι νόμιμοι διάδοχοι αυτού θέλουσι πρεσβεύει το Ανατολικόν Ορθόδοξον δόγμα.

γ) Τριμελής επιτροπή εκλεχθησομένη υπό της Εθνοσυνελεύσεως θέλει μεταβεί είς την Κοπεγχάγην και προσφέρει αυτώ εν ονόματι του Ελληνικού Έθνους το Στέμμα.

Στο Ψήφισμα αυτό ο Γεώργιος αποκαλείται Βασιλεύς των Ελλήνων, κατόπιν προτροπής του ιδίου, και όχι Βασιλεύς της Ελλάδας, όπως ονομαζόταν ο Όθων. Παρά τις διαμαρτυρίες της Υψηλής Πύλης για την προσηγορία, που σήμαινε ότι ο Γεώργιος θα ήταν Βασιλιάς όχι μόνο των κατοίκων της Ελλάδας, αλλά και όλων των Ελλήνων, η προσωνυμία έμεινε. Στα ξενόγλωσσα κείμενα ο τίτλος ήταν ROI DES GRECS. Αργότερα όμως, για να ικανοποιηθεί η Πύλη, έγινε ROI DES HELLENES. Με τη συνθήκη του Λονδίνου(01/13/07/1863) ορίστηκε ότι οι διάδοχοι του Γεωργίου θα πρέσβευαν το ορθόδοξο δόγμα και η ενηλικίωσή του(γεν. το 1845), για να μην επαναληφθεί η  Αντιβασιλεία, θα οριζόταν αμέσως. Με την ίδια συνθήκη οριζόταν ότι τα γεωγραφικά σύνορα του Ελληνικού Βασιλείου θα εκτείνονταν με την παραχώρηση - προσάρτηση της Επτανήσου, εφόσον θα συμφωνούσαν γι αυτό οι Μ. Δυνάμεις και θα εκφραζόταν σχετική ευχή από την Ιόνιο Βουλή. Ο Γεώργιος, αφού επισκέφτηκε(Σεπτέμβριος, Οκτώβριος) την Αγία Πετρούπολη, το Λονδίνο και το Παρίσι, έφτασε στον Πειραιά(30/10). Στην 1^η προκήρυξή του προς τον Ελληνικό Λαό, διαβεβαίωνε ότι θα τηρήσει τους νόμους του κράτους και «προ πάντων το Σύνταγμα» και ότι θα επιδίωκε να γίνει η Ελλάδα «πρότυπον Βασιλείου εν τη Ανατολή». Βασικός σύμβουλος του Γεωργίου τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του υπήρξε ο Δανός  κόμης Sponneck(1815-88), πρ. Υπουργός Οικονομικών της Δανίας. Η απομάκρυνσή του, λίγο αργότερα, από την Αυλή προκάλεσε γενική ικανοποίηση. Η 1^η περίοδος της διακυβέρνησής του ήταν ασταθής. Σημειώθηκαν περισσότερες από 20 κυβερνητικές αλλαγές(1863-74). Σε ταξίδι του στην Ρωσία, για να συναντήσει την αδελφή του Αυτοκράτειρα Μαρία Φεοντόροβνα, σύζυγο του Αυτοκράτορα Αλέξανδρου Γ΄ της Ρωσίας, γνώρισε και παντρεύτηκε στις(27/10/1867, Γρηγοριανό Ημερολόγιο, στην Αγία Πετρούπολη, την 16χρονη τότε Μεγάλη Δούκισσα Όλγα Κωνσταντίνοβκα της Ρωσίας, κατευθείαν απόγονο της Βυζαντινής Αυτοκράτειρας Ευφροσύνης Δούκαινας Καματερίνας(σύζυγο του Αλέξιου Γ΄ των Αγγέλων). Απέκτησαν 8 παιδιά. Αδελφή του Γεωργίου ήταν η Βασίλισσα Αλεξάνδρα σύζυγος του Βασιλιά Εδουάρδου Ζ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Αρχή της Δεδηλωμένης Ο Χαρίλαος Τρικούπης αρθρογραφούσε βίαια κατά του Γεωργίου(Ιούλιος 1874), υποστηρίζοντας ότι κυβερνούσε προσωπικά με κυβερνήσεις μειοψηφίας της αρεσκείας του και η βασιλική εύνοια ήταν το απαραίτητο προσόν για την εξασφάλιση της εξουσίας. Πρότεινε την καθιέρωση της Αρχής της Δεδηλωμένης, δηλ. της αρχής εκείνης όπου ο Βασιλιάς διορίζει πρωθυπουργούς μόνον όσους διέθεταν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία δηλ. είχαν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Η μεγάλη ευελιξία του Γεωργίου φάνηκε από τον τρόπο που αντέδρασε. Μετά από μια παρατεταμένη κρίση λόγω αποκαλύψεων για δωροδοκίες υπουργών, κάλεσε τον Τρικούπη και έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης και διακήρυξε την πρόθεσή του να εφαρμόζει την Αρχή. Το Κίνημα στου Γουδί(1909) Τη νύχτα της 14^ης προς 15^η Αυγούστου του 1909, εκδηλώθηκε κίνημα υπό την αρχηγία του συνταγματάρχη Νικόλαου Ζορμπά, αρχηγού του Στρατιωτικού Συνδέσμου. Τα αιτήματα των κινηματιών ήταν κάθε άλλο παρά ριζοσπαστικά. Όσον αφορά τη Δυναστεία απαιτούσε την απομάκρυνση των Πριγκίπων από το στράτευμα. Ακολούθησε περίοδος πολιτικής ανωμαλίας και ο Γεώργιος, και ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος, είδαν στο πρόσωπο του Ελευθερίου Βενιζέλου τη μοναδική λύση από το αδιέξοδο. Το κίνημα αυτό ήταν η 1η  παρέμβαση του στρατού(1909-1974) στην πολιτική ζωή της χώρας(3^ος πόλος εξουσίας, μαζί με Παλάτι και Βουλή). Βαλκανικοί Πόλεμοι Ο Βενιζέλος, επιδιώκοντας εθνική ενότητα, ζήτησε από τον Γεώργιο να τεθεί επικεφαλής του κινήματος εθνικής αναγέννησης, έχοντας ως κοινό παρονομαστή της σύμπτωσης των απόψεών τους στην εξωτερική πολιτική. Ο γηραιός Βασιλιάς άφησε τον Βενιζέλο να κυβερνήσει ριζοσπαστικά, να ανασυγκροτήσει το ελληνικό κράτος, να προβεί σε γενναίες εσωτερικές μεταρρυθμίσεις και να δημιουργήσει ισχυρό στράτευμα. Τοποθέτησε τον Διάδοχο Κωνσταντίνο επικεφαλής του στρατεύματος. Απελευθερώθηκαν η Ήπειρος, η Μακεδονία και τα Νησιά του Αιγαίου. Δολοφονία του Γεώργιου Α' Ο Γεώργιος Α΄ θέλοντας να επισκεφτεί για εθιμοτυπικούς λόγους τον Γερμανό ναύαρχο Γκόπφεν, κατέβηκε στην αποβάθρα του Λευκού Πύργου(05/03/1913). Μαζί του ήταν και ο υπασπιστής του ταγματάρχης Φραγκούδης. Στην συμβολή της οδού Β. Όλγας, ο Αλέξανδρος Σχινάς πλησίασε και από μικρή απόσταση πυροβόλησε τον Γεώργιο Α΄. Έπειτα προσπάθησε να πυροβολήσει και τον υπασπιστή του αλλά εκείνος πρόλαβε και τον αφόπλισε. Ο Σχινάς συνελήφθη από 2 χωροφύλακες που βρίσκονταν σ εκείνο το σημείο. Ο τραυματισμένος Γεώργιος μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο «Παπάφειο Ίδρυμα», αλλά οι γιατροί δεν μπόρεσαν να του προσφέρουν καμία βοήθεια. Ο Γεώργιος ήταν ήδη νεκρός. Αμέσως η πόλη τέθηκε σε κατάσταση επιφυλακής, τα καταστήματα έκλεισαν κι άρχισαν οι καμπάνες των εκκλησιών να χτυπούν πένθιμα. Η σορός του Γεωργίου ταριχεύθηκε και για πολλές μέρες εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα. Μεταφέρθηκε στον Πειραιά. Στις 20/03 κηδεύτηκε στο βασιλικό ανάκτορο στο Τατόι. Ο Γεώργιος κατάφερε να προσαρμοστεί στην ελληνική πραγματικότητα σε μεγάλο βαθμό. Η ένταξή του σ’ αυτή, του επέτρεψε να ασκήσει έντονη επιρροή στην ελληνική πολιτική σκηνή, σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από όσο ήταν φανερό. Αν και άνθρωπος της καλής ζωής προτιμούσε να διατηρεί τα προσχήματα στο αυστηρών αρχών αθηναϊκό περιβάλλον. Όποτε έφευγε στο εξωτερικό γευόταν όσες απολαύσεις δεν μπορούσε στην Ελλάδα. Πολλές φορές οι γνωρίζοντες τον χαρακτήρα του έλεγαν πως ο θυρεός του «Πατήρ του Έθνους» ήταν ακριβής στην κυριολεξία. Η διαλλακτικότητα και η ψυχραιμία του, του επέτρεψε, να διατηρεί ανοιχτές γραμμές με το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού κόσμου και, χωρίς να είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, να παραμένει η εξουσία του σεβαστή. Σε όλους αυτούς τους παράγοντες αποδίδεται η μακροχρόνια βασιλεία του και η ωρίμανση του ελληνικού πολιτικού κόσμου· επί των ημερών του εξευρωπαΐστηκε(;). Για τις Μεγάλες Δυνάμεις εθεωρείτο ο πλέον αξιόπιστος Έλληνας συνομιλητής. Κατά την έκφραση του Βρετανού Βασιλιά Γεωργίου Ε΄ ο θάνατός του ήταν μεγάλη απώλεια για την Ελλάδα. Ουδέποτε κατάφερε να φανατίσει τον ελληνικό λαό υπέρ ή εναντίον του. Επί των ημερών του, το πρόσωπο του Βασιλιά δεν είχε ένθερμους οπαδούς, ούτε εχθρούς, εν αντιθέσει προς τον γιο του Κωνσταντίνο. Η ικανότητά του απεδείχθη πολύ σύντομα, με τις διενέξεις του διαδόχου του Κωνσταντίνου με τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο(Εθνικός Διχασμός, 1916-7).