Η αρχή του Μακαρθισμού και το ψυχροπολεμικό «κυνήγι μαγισσών»

Η αρχή του Μακαρθισμού και το ψυχροπολεμικό «κυνήγι μαγισσών»

Όταν το 1946 ο άσημος πολιτικός, Joseph McCarthy, εκλεγόταν γερουσιαστής, έχοντας αρχικά εξασφαλίσει το χρίσμα του υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών, παραγκωνίζοντας τον Robert M. La Follette, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι άνοιγε ένα κεφάλαιο που θα σημάδευε για πάντα την παγκόσμια ιστορία, βαφτίζοντας παράλληλα την πρακτική των πολιτικών διώξεων εις βάρος πολιτών. Τα πρώτα χρόνια της πολιτικής του δράσης- είχε προηγηθεί η ενασχόληση του με την δικηγορία και η εθελοντική του συμμετοχή στους πεζοναύτες κατά τη διάρκεια του Β΄ ΠΠ- ο Joseph McCarthy κινείται στην αφάνεια. Το τέλος του Β΄ ΠΠ, ουσιαστικά σηματοδοτεί και την έναρξη του ψυχροπολεμικού κλίματος. Έτσι στα τέλη της δεκαετίας του ’40, ο McCarthy εμφανίζεται σταδιακά στο προσκήνιο, προσωποποιώντας την πιο ακραία ψυχροπολεμική νοοτροπία στο εσωτερικό της αμερικανικής κοινωνίας. Ως αρχή του αντικομουνιστικού παραληρήματος του Ρεπουμπλικανού γερουσιαστή αναγνωρίζεται η 9^η Φεβρουαρίου 1950, όταν ο McCarthy κατηγορεί χωρίς στοιχεία, ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσία, 205 υπαλλήλους του υπουργείου των Εξωτερικών ως κομμουνιστές, χρεώνοντάς τους τις αποτυχίες του Υπουργείου. Η κατηγορία του McCarthy, αν και ήταν αβάσιμη, βρήκε πρόσφορο έδαφος στην τρομαγμένη, από τον «κόκκινο εφιάλτη», αμερικανική κοινωνία. Η εποχή του «Great Red Scare», είχε μόλις αρχίσει. Σύντομα ο McCarthy βρίσκεται στην προεδρία της HUAC, House on Un-American Activities Committee(Επιτροπής κατά των Αντιαμερικανικών Ενεργειών), η οποία είχε συσταθεί ήδη από το 1938. Ο στόχος της επιτροπής γίνεται εύκολα αντιληπτός από το τίτλο της. Από αυτή τη θέση o McCarthy θα θέσει σε λειτουργία τους απαραίτητους μηχανισμούς, κρατικούς και όχι μόνο, για να εξαπολύσει ένα ανελέητο αντικομουνιστικό κυνηγητό. Ο McCarthy αναγνωρίζει παντού κομμουνιστές, ενώ η αντικομμουνιστική του μανία σαρώνει και τον χώρο της τέχνης, καθώς εκεί πίστευε ότι ο κομμουνισμός ανθίζει. Η λογοκρισία, οι ανακρίσεις και οι αυτοεξορίες αποτελούν γνωρίσματα της εποχής του μακαρθισμού. Ηθοποιοί, σκηνοθέτες, παραγωγοί αλλά και επιστήμονες, συνθέτες, πολιτικοί, στρατιωτικοί και πολίτες κάθε τάξης καλούνται να καταθέσουν τα αντικομμουνιστικά φρονήματά τους. Ορισμένοι από αυτούς «συμμορφώνονται», άλλοι αρνούνται και διαφεύγουν στο εξωτερικό όπως ο Charlie Chaplin και άλλοι συνεργάζονται καταδίδοντάς τους «κομμουνιστές» συναδέλφους τους. Το κυνήγι μαγισσών συνεχίζεται για μία τετραετία, όμως σταδιακά η αμερικανική κοινωνία αρχίζει να αγανακτεί από την υπερβολική συνωμοσιολογία του McCarthy. Έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας, εμφανίζουν τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Dwight Eisenhower, «ενοχλημένο» από επίθεση που εξαπέλυσε ο McCarthy προς τον στρατηγό Ralph Zwicker, έναν παρασημοφορημένο ήρωα του Β’ ΠΠ. Σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς το συγκεκριμένο περιστατικό το 1954 αποτέλεσε και την αρχή του τέλους για τον Γερουσιαστή των Ρεπουμπλικανών. Με την απώλεια της Ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας στη Γερουσία, ο McCarthy περιθωριοποιείται. Δικάζεται από τη Γερουσία τον Δεκέμβρη του ‘54 και αντικαθίσταται από την προεδρία της HUAC. 3 χρόνια αργότερα(1957) αφήνει την τελευταία του πνοή σε ηλικία μόλις 48 ετών. Ο «Μακαρθισμός»*, μπορεί να αναγνωρίζεται ως το αντικομμουνιστικό «παραλήρημα» ενός συνωμοσιολόγου γερουσιαστή, ωστόσο αποτελεί και το επιστέγασμα μίας ψυχροπολεμικής νοοτροπίας, που όχι μόνο προϋπήρχε της δράσης του McCarthy αλλά συνέχισε να υπάρχει και μετά από αυτόν.

*Μακαρθισμός= κάθε πρακτική πολιτικών διώξεων εις βάρος πολιτών και συγκεκριμένων πεποιθήσεων με την καλλιέργεια κλίματος εκφοβισμού και με την κατασυκοφάντησή τους (Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γ. Μπαμπινιώτη).