Μ. Ροβεσπιέρος: Η «δικτατορία» του τρόμου(γέννηση σαν σήμερα 06/05/1758)

Μ. Ροβεσπιέρος: Η «δικτατορία» του τρόμου(γέννηση σαν σήμερα 06/05/1758)

ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΕΝΣΤΕΡΝΙΖΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ

Σαν σήμερα(06/05/1758), γεννήθηκε ο Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος(Maximilien François Marie Isidore de Robespierre), ο Γάλλος επαναστάτης που από υπερασπιστής του γαλλικού λαού μετατράπηκε σε αιμοσταγή τρομοκράτη. Στην αρχή της Γαλλικής Επανάστασης κυριαρχούσαν οι «Γιρονδίνοι». Ο Ροβεσπιέρος τους κατήγγειλε για τα αντιλαϊκά και αντιδημοκρατικά μέσα που χρησιμοποιούσαν. Οι «Ιακωβίνοι» με τον Ροβεσπιέρο πήραν την εξουσία(1793) και οδήγησαν τους «Γιρονδίνους» στη Λαιμητόμο, αφού προηγουμένως είχαν οδηγήσει και στην καρατόμηση του Λουδοβίκου. Μέχρι το θάνατο του Ροβεσπιέρου στη Γαλλία βασίλευε ο απόλυτος τρόμος. Μετά το θάνατο του Λουδοβίκου XVI(1793), στην υπό επανάσταση Γαλλία, ξεκίνησε η «βασιλεία» του τρόμου. Το 1^ο θύμα ήταν η Μαρία Αντουανέτα. Είχε φυλακιστεί με τα παιδιά της και είχε απομακρυνθεί από το Λουδοβίκο. Αρχικά πήραν το γιο της Λουδοβίκο Κάρολο, ο οποίος εξαφανίστηκε κάτω από παράξενες συνθήκες. Στη συνέχεια «εγκαινίασε» μια σειρά δολοφονιών επιφανών και μη πολιτών. Η γκιλοτίνα, το νέο «μέσο» της Επανάστασης για ισόνομη δικαιοσύνη, είχε τεθεί σε λειτουργία. Δημόσιες εκτελέσεις θεωρούνταν εκπαιδευτικό θέαμα. Το Επαναστατικό Δικαστήριο διέταξε τις εκτελέσεις 2.400 ανθρώπων στο Παρίσι(Ιούλιος 1794). Σε όλη την Γαλλία, έχασαν τη ζωή τους 30.000 άνθρωποι. Η τρομοκρατία είχε σχεδιαστεί για να πολεμάει τους εχθρούς της Επανάστασης, να προλάβει μια τυχόν αντεπανάσταση που θα μπορούσε να κερδίσει το λαό. Οι περισσότεροι που εκτελέστηκαν δεν ήταν αριστοκράτες αλλά απλοί άνθρωποι. Ένας άντρας(μαζί με την οικογένειά του) μπορούσε να οδηγηθεί στη γκιλοτίνα επειδή εξέφρασε απλώς κάτι που αμφισβητούσε την Επαναστατική Κυβέρνηση. Εάν κάποιος πληροφοριοδότης της κυβέρνησης το άκουγε, δεν χρειαζόταν καμία άλλη απόδειξη για να οδηγηθεί σε δικαστήριο. Οι πολιτικές ελευθερίες είχαν ανασταλεί, το περιεχόμενο της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ξεχάστηκε. Ο τρόμος ήταν η ρουτίνα της ημέρας. Κατά τα λεγόμενα του Μαξιμιλιανού Ροβεσπιέρου, «η μαλθακότητα προς τους προδότες θα μας καταστρέψει όλους». Ο Ροβεσπιέρος ήταν ο εγκέφαλος της «βασιλείας» του τρόμου(Περίοδος της Τρομοκρατίας). Ήταν ο αρχηγός της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας, της εκτελεστικής επιτροπής της Εθνοσυνέλευσης και ο πιο ισχυρός άνδρας της Γαλλίας. Εξήγησε με ποιο τρόπο ο τρόμος μπορούσε να οδηγήσει στη «Δημοκρατία της Αρετής» σε μια ομιλία του στην Εθνοσυνέλευση: «Αν η βάση της λαϊκής κυβέρνησης σε καιρό ειρήνης είναι αρετή , η βάση της στον καιρό της επανάστασης γίνεται μεμιάς η αρετή και η τρομοκρατία: Αρετή, χωρίς την οποία η τρομοκρατία είναι θανάσιμη. Τρομοκρατία, χωρίς την οποία η αρετή είναι αδύναμη. Η τρομοκρατία δεν είναι τίποτε άλλο από δικαιοσύνη, την έγκαιρη, σοβαρή και άκαμπτη… Έχει ειπωθεί ότι η τρομοκρατία είναι η αρχή της δεσποτικής διακυβέρνησης. Σας θυμίζει η κυβέρνησή σας δεσποτικό καθεστώς; Ναι, όπως μοιάζει το σπαθί που λάμπει στα χέρια των ηρώων της ελευθερίας με τις πανοπλίες των πρωτοπαλίκαρων της τυραννίας..»(Ομιλία του Ροβεσπιέρου για την αιτιολόγηση της χρήσης τρομοκρατίας) Το παλιό ρητό «Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», θα μπορούσε να περιγράφει απόλυτα την τακτική του Ροβεσπιέρου. Ακόμη και οι ριζοσπάστες Ιακωβίνοι, οι υποστηρικτές του Ροβεσπιέρου, έφτασαν στο σημείο να υποστηρίξουν ότι η τρομοκρατία πρέπει να σταματήσει. Ο Georges Danton τόλμησε να προτείνει το τέλος της τρομοκρατίας μέσα στην εθνοσυνέλευση. Ήταν το επόμενο θύμα του, μετά από αυτό. Φοβούμενος την φοβερή ευγλωττία του Danton, ο Ροβεσπιέρος με την Εθνοσυνέλευση, εξέδωσε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο, κάθε κατηγορούμενος που θα προσέβαλε το δικαστήριο θα του απαγορευόταν να μιλήσει προς υπεράσπιση του εαυτού του. Και έτσι ο Danton δεν μπόρεσε καν να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Όταν ο Ροβεσπιέρος διέταξε μια νέα εκκαθάριση(1794), φάνηκε ότι απειλούνταν τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας. Οι Ιακωβίνοι δεν μπορούσαν να τον ανεχθούν άλλο. Ο Cambon μίλησε ανοιχτά στην Εθνοσυνέλευση: «Ήρθε η στιγμή να πούμε όλη την αλήθεια. Ένας άνθρωπος, μόνος του, παραλύει τη βούληση της Εθνοσυνέλευσης. Και αυτός ο άνθρωπος είναι ο Ροβεσπιέρος». Οι υπόλοιποι γρήγορα πήγαν με το μέρος του. Ο Ροβεσπιέρος συνελήφθη και στάλθηκε στην γκιλοτίνα την επόμενη ημέρα(28/07/1794). Ήταν το τελευταίο θύμα του δημιουργήματός του, της «βασιλείας» του τρόμου.