ΟΡΕΙΝΟΙ ΚΑΙ ΠΕΔΙΝΟΙ(ΑΛΛΟΣ ΕΝΑΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ)

ΟΡΕΙΝΟΙ ΚΑΙ ΠΕΔΙΝΟΙ(ΑΛΛΟΣ ΕΝΑΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ)

1863: Συγκροτείται κυβέρνηση υπό τον Μπενιζέλο Ρούφο, στην οποία κυριαρχούν οι «Ορεινοί». Ο ηττημένος αρχηγός των «Πεδινών» Δημήτριος Βούλγαρης ετοιμάζεται να επιβληθεί με τη βία. ΙΟΥΝΙΑΝΑ Οι βίαιες συγκρούσεις(1863) στην Ελλάδα μεταξύ «Ορεινών» και «Πεδινών» με τραγικό απολογισμό 200 περίπου νεκρούς. Οι 2 παρατάξεις, «Ορεινοί» και «Πεδινοί», δημιουργήθηκαν μετά την εκδίωξη του Όθωνα. Οι «Πεδινοί» «Πεδινοί» αποτελούντο από οπαδούς του αγγλικού κόμματος με επικεφαλής τον Δημήτριο Βούλγαρη και οι Ορεινοί από οπαδούς του γαλλικού και του ρωσικού με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Κανάρη. Και οι 2 προσπάθησαν να ασκήσουν απόλυτη εξουσία, με αποτέλεσμα να συγκρουστούν. Οι αναταραχές αρχικά απεφεύχθησαν χάρις τον διορισμό του δικαστικού Ζηνοβίου Βάλβη στην πρωθυπουργία(1863). Σχηματίστηκε(29/04) κυβέρνηση υπό τον Μπενιζέλο Ρούφο, οπαδό των «Ορεινών». Ο Ρούφος αντικατέστησε(Ιούνιος) 2 επιφανή στελέχη των πεδινών, τον υπουργό στρατιωτικών Μπότσαρη και τον υπουργό ναυτικών Μπουντούρη, με τους «Πεδινούς» Κορωναίο και Μιλτιάδη Κανάρη αντίστοιχα. Η πράξη αυτή εξόργισε την ηγεσία των πεδινών και με τη συνεργασία του λήσταρχου(η ληστεία στον 19^ο-αρχές 20^ου αι., το παρακράτος της εποχής) Κυριάκου και του 6^ου τάγματος πεζικού επιτέθηκαν(16/06) σε ομάδα χωροφυλακής, που τον Κυριάκο και τελούσε υπό την αρχηγία του υπουργού στρατιωτικών και αρχηγού της εθνοφρουράς Κορωναίου. Ο Κορωναίος κατάφερε και συνέλαβε τον αρχηγό του 6^ου τάγματος Λεοτσάκο, αλλά γρήγορα αναγκάστηκε να τον ανταλλάξει με τους υπουργούς Αλέξανδρο Κουμουνδούρο και Δημήτριο Καλλιφρονά, οι οποίοι είχαν συλληφθεί από τους «Πεδινούς». Την επομένη των γεγονότων(19/06), η κυβέρνηση Μπενιζέλου Ρούφου υπέβαλλε την παραίτησή της. Εν τω μεταξύ ο αντισυνταγματάρχης Δημήτριος Παπαδιαμαντόπουλος, διοικητής του πυροβολικού, στασίασε και προσχώρησε στις δυνάμεις των «Πεδινών», ενώ παράλληλα οι βόρειοι κατέλαβαν καίρια σημεία στην πόλη(π.χ. Ανάκτορα, στρατώνες κ.ά.) Η απόπειρα Παπαδιαμαντόπουλου να καταλάβει τα Ανάκτορα απέτυχε, αλλά είχε ως αποτέλεσμα εκτός από τον θάνατο 80 ατόμων, την δολοφονία του Αριστείδη Κανάρη, γιου του Κωνσταντίνου. Την ίδια μέρα, ο Διομήδης Κυριακός, νέος πρωθυπουργός, προσπάθησε να συνάψει ανακωχή μεταξύ των 2 αντιμαχόμενων πλευρών χωρίς αποτέλεσμα. Την επόμενη μέρα συγκρούσεις ξέσπασαν και στην Εθνική Τράπεζα, υπό την κατοχή των «Πεδινών», στην Πλάκα και όλη την πόλη. Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων σημειώθηκαν κλοπές και αναίτιες δολοφονίες Τελικά οι συγκρούσεις σταμάτησαν με την παρέμβαση των πρεσβευτών των 3 Μεγάλων Δυνάμεων, οι οποίοι με τελεσίγραφό τους απαίτησαν 48ωρη εκεχειρία. Λίγο αργότερα ο Μίχος και ο Παπαδιαμαντόπουλος από τους «Πεδινούς» και ο Κορωναίος και ο Βαλτινός από τους «Ορεινούς» υπέγραψαν συμφωνία τερματισμού των εχθροπραξιών. Την ίδια μέρα η Εθνοσυνέλευση αποφάσισε την απομάκρυνση του στρατού στη Λακωνία, την κατάργηση της χωροφυλακής, της ενοφυλακής και της αστυνομίας και τον διορισμό νέας κυβέρνησης υπό τον Μπενιζέλο Ρούφο(«κυβέρνηση του Οροπεδίου»).

Δημήτριος Βούλγαρης(1802-77). Έλληνας πολιτικός του 19^ου αι.. Διετέλεσε 8 φορές πρωθυπουργός. Γνωστός και με το προσωνύμιο Τζουμπές, λόγω της μακριάς ποδιάς-μανδύα που συνήθιζε να φορά. ΓΕΝΝΗΣΗ-ΠΡΩΙΜΑ ΧΡΟΝΙΑ Γεννήθηκε στην Ύδρα(20/12/1802) και ήταν γιος του Μπέη της Ύδρας Γεώργιου Βούλγαρη. Ο τελευταίος πέθανε όταν ο Δημήτριος Βούλγαρης ήταν 10 χρονών με αποτέλεσμα να αναλάβουν την επιμέλειά του οι επίτροποι που ορίζονταν από τη διαθήκη του πατέρα του-μεταξύ των οποίων και ο Λάζαρος Κουντουριώτης-. Κατά τα εφηβικά χρόνια παρακολούθησε μαθήματα από τον Θεόκλητο Φαρμακίδη και τον Άνθιμο Γαζή. Σε ηλικία 19 χρονών εξελέγη πρόκριτος της Ύδρας(1821). Θείος του, σύζυγος της αδερφής του πατέρα του, ήταν ο πρωθυπουργός Αντώνιος Κριεζής. ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ Εξελέγη πληρεξούσιος(1825) για την Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου και για την Δ΄ Εθνοσυνέλευση του Άργους ως πληρεξούσιος Ύδρας(1829). Κατά την καποδιστριακή εποχή συντάχθηκε με τους αντικαποδιστριακούς τηρώντας σκληρή αντιπολιτευτική στάση και λαμβάνοντας μέρος στα γεγονότα της ανταρσίας της Ύδρας ως εκλεγμένος δημογέροντας. Διορίστηκε(1832) υπουργός ναυτικών, θέση από την οποία παραιτήθηκε μη δεχόμενος να υποβιβάσει τους αγωνιστές του 1821. Εξελέγη(1837) δήμαρχος Ύδρας παραμένοντας στον δημαρχιακό θώκο για 6 χρόνια. Διορίστηκε(1845) γερουσιαστής και υπουργός ναυτικών στην κυβέρνηση Κωλέττη(1847). Τα επόμενα χρόνια ανέλαβε το υπουργείο οικονομικών στην κυβέρνηση Κανάρη(1848) από όπου παραιτήθηκε. Ανέλαβε(Σεπτέμβριος 1855) να σχηματίσει κυβέρνηση, στην οποία και κράτησε για τον εαυτό του το υπουργείο εσωτερικών. Διαδέχθηκε τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, σε μια κρίσιμη περίοδο για τη διεθνή θέση της χώρας, λόγω του Κριμαϊκού Πολέμου(1853-6). Η κυβέρνηση τελικώς παραιτήθηκε 2 χρόνια αργότερα ύστερα από προσωπική σύγκρουση Βασιλιά-Βούλγαρη, αφού κέρδισε μια εκλογική αναμέτρηση που χαρακτηρίστηκε για τη νοθεία του λαϊκού φρονήματος. Υπήρξε από τους πρωταγωνιστές της έξωσής του Όθωνα(Οκτώβριος 1862). Με την έξωσή του, ο Βούλγαρης σχημάτισε την επαναστατική κυβέρνηση του 1862, την οποία διοικούσε η τριανδρία(Ρούφος, Κανάρης, Βούλγαρης) υπό την προεδρία Βούλγαρη. Παράλληλα γίνεται αρχηγός της παράταξης των «Πεδινών» και διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην εμφύλια διαμάχη των Ιουνιανών. Μετά τα Φεβρουαριανά παραιτήθηκε(Φεβρουάριος) από την πρωθυπουργία για να σχηματίσει πάλι κυβέρνηση τον Οκτώβριο(1863). Σχημάτισε(1865) βραχύβια κυβέρνηση 3 ημερών και διορίστηκε(Ιανουάριος 1866) πρωθυπουργός. Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του ξέσπασε η Κρητική Επανάσταση (1866) όπου διατήρησε ουδετερότητα. Κέρδισε(Ιανουάριος 1868) τις εκλογές και σχημάτισε κυβέρνηση ενός έτους, με παλαιούς και νέους πολιτικούς. Η κυβέρνηση Βούλγαρη έχασε την πλειοψηφία(Δεκέμβριος 1866) και παραιτήθηκε για να επανέλθει δύο χρόνια αργότερα, όπου παρέμεινε στο προσκήνιο ως το 1874. Κέρδισε τις εκλογές(1871) αναλαμβάνοντας για 7^η φορά την πρωθυπουργία. Ανέλαβε(Φεβρουάριος 1874) για τελευταία φορά την πρωθυπουργία. Στις εκλογές που ακολούθησαν βγήκε νικητής ύστερα από παρερμηνεία σχετικού άρθρου του συντάγματος. Μέσα σε κλίμα πολιτικής αυθαιρεσίας της τότε κυβέρνησης Βούλγαρη, o Χαρίλαος Τρικούπης έγραψε(1874) στην εφημερίδα «ΚΑΙΡΟΙ» ένα σαρκαστικό άρθρο με τον τίτλο «ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ»(δημοσιεύτηκε 29/06/1874), στο οποίο κατήγγειλε το πολιτικό σύστημα της εποχής, αλλά ουσιαστικά κατηγορούσε το Βασιλιά, επειδή μετά την πτώση του Δεληγιώργη, εξ αιτίας των Λαυρεωτικών, είχε χρήσει κυβέρνηση εκείνη του Βούλγαρη που ήταν μειοψηφίας. Την εποχή εκείνη με το υφιστάμενο Σύνταγμα κανένα κόμμα δεν μπορούσε να πλειοψηφήσει από μόνο του. Έτσι όλοι οι τότε κυβερνητικοί σχηματισμοί ήταν κυβερνήσεις μειοψηφίας. Ο Βασιλιάς, προκειμένου ν' αποφύγει κατάσταση ακυβερνησίας με συνεχείς επαναλαμβανόμενες και ατελέσφορες εκλογές, αναγκαζόταν κάθε φορά να χρίζει κυβέρνηση το κόμμα εκείνο με τη λιγότερη μειοψηφία. Ο Βούλγαρης διέπραξε(Μάρτιος 1875) εκλογική λαθροχειρία στη Βουλή(Στηλιτικά). Οι παραμείναντες βουλευτές κατακρίθηκαν και αποκλήθηκαν «στηλίται», όπως οι στιγματισθέντες, κατά την αρχαιότητα, των οποίων το όνομα αναγραφόταν σε ατιμωτική στήλη. Τελικά με παρέμβαση του Βασιλιά και προ της απειλής του για παραίτηση εκ του θρόνου ακόμα και των ανήλικων τέκνων του ο Βούλγαρης υποχρεώθηκε σε παραίτηση υπέρ του Τρικούπη. Αλλά και ο τελευταίος λαμβάνοντας εντολή σχηματισμού κυβέρνησης δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την πολυπόθητη πλειοψηφία όπου και παραιτήθηκε υπέρ του Κουμουνδούρου. Η 1^η πράξη της νέας κυβέρνησης Κουμουνδούρου ήταν η παραπομπή σε ειδικό δικαστήριο, για έγκλημα σιμωνίας(δωροληψία) 2 υπουργών του Δ. Βούλγαρη(Νικόπουλος και Βαλασόπουλος) και η καταδίκη τους σε φυλάκιση 1-2 έτη(Σιμωνιακά). Αυτών ακολούθησε άλλο ειδικό δικαστήριο με παραπομπή του ίδιου του Βούλγαρη και όλων των μελών της τελευταίας κυβέρνησής του για αθέμιτες πολιτικές ενέργειες(πλαστογραφία και αντιποίηση αρχής) με τις οποίες στιγμάτισε αυτόν ηθικά. Όμως δεν καταδίκασε λόγω μη προβλεπόμενης σχετικής ποινής ή ρήτρας. Η διπλή αυτή καταδίκη, η 1^η ποινική στον γαμπρό του Νικόπουλο, η 2^η ηθική προς το πρόσωπό του κατέβαλαν ψυχικά (κατάθλιψη) τον Βούλγαρη με συνέπεια να παραιτηθεί και της ενεργού πολιτικής σκηνής και να οδηγηθεί στον πολιτικό θάνατο, στο μαρασμό του οποίου δεν άργησε ν’ ακολουθήσει και ο φυσικός. ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Μετά την παραίτησή του αποσύρθηκε από την πολιτική ζωή. Διέμενε στην Αθήνα όπου και πέθανε(29/12/1877). Ενταφιάστηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Ήταν παντρεμένος με την Μαρία Κουντουριώτη, κόρη του Λάζαρου Κουντουριώτη. Απέκτησε 4 παιδιά: την Σταματίνα Βούλγαρη, σύζυγο του βουλευτή και υπουργού Βασίλειου Νικολόπουλου, την Ελένη Βούλγαρη, σύζυγο του βουλευτή και υπουργού Δημήτριου Πατρινού, τον Γεώργιο Βούλγαρη, διπλωματικό υπάλληλο και υπουργό ναυτικών και τον Λάζαρο Βούλγαρη(1850-93), βουλευτή. Μακρινός ανιψιός του είναι ο Πέτρος Βούλγαρης. ΚΡΙΤΙΚΕΣ Ο Δημήτριος Βούλγαρης αντιπροσώπευσε καθ' όλη τη διάρκεια της πορείας του τον κοτζαμπασισμό. Ήταν άνδρας ισχυρής θέλησης και υψηλής νοημοσύνης. Δεν ήταν πολύ μορφωμένος, αλλά ήταν έμπειρος σε πολλές περιστάσεις της ζωής. Ήταν ευσυνείδητος και αυστηρός στην διοίκησε μεν, φειδωλός και τίμιος στην διαχείριση των δημοσίων δε. Ενδιαφερόταν για τους φίλους του, εκτίθονταν πολλές φορές για χάρη τους και ποτέ δεν τους θυσίαζε για χάρη των πολιτικών συμφερόντων. Και όμως, ο σιδερένιος και αξιοπρεπής αυτός χαρακτήρας, που επιβάλλονταν σε όλους και έμπνεε σεβασμό, είχε το μειονέκτημα της ισχυρογνωμοσύνης και του εγωισμού, μέχρι του σημείου να γίνεται δεσποτικός και τυραννικός. Ήταν τολμηρός και αποφασιστικός στις πράξεις του. Το 1874 προέβη μέχρι και σε πραξικόπημα κατά του πολιτεύματος(1874). Παρά την αναμφισβήτητη ευφυΐα του, δεν άφησε θετικά ίχνη στον κοινοβουλευτικό βίο της χώρας, παρά μόνον φαυλότητα και αντισυνταγματικές πρακτικές. Πολλές φορές ψήφιζε νόμους και τον προϋπολογισμό, χωρίς η Βουλή να βρίσκεται σε απαρτία. Εξ ου και το «ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ» του Τρικούπη όπως είπαμε(1875). Ο Νικόλαος Λεβίδης μας δίδει ένα ζωντανό πορτρέτο του υδραίου πολιτικού στα Απομνημονεύματά του. «Συνετός μεν, αλλά και βίαιος και εκδικητικός άμα τοις μεν φίλοις ενδοτικός, τοις δε αντιπάλοις ανένδοτός τε και επικίνδυνος. Κάτω πάντοτε νεύων τους οφθαλμούς του και ολίγα λέγων, υπό την ποδήρη αιατική περιβολή, τον τζουμπέ(διό και τζουμπές κοινώς εκαλείτο), προεκάλει τον σεβασμόν ειμή και τον φόβον. Διαχειριστής των δημοσίων χρημάτων τα μάλιστα φειδωλός και έντιμος, είπερ τις άλλος, υπήρξεν αναμφισβητήτως πάντοτε ανώτερος χρημάτων, μεγαλοπρεπής και υπερήφανος και λόγω έτι της επιφανούς οικογένειας, εξής κατήγετο και λόγω των υπηρεσιών, ας κατά την επανάσταση του 21,είχε προσφέρει τη πατρίδι, καίπερ νεώτατος την ηλικίαν ων. […] Η δε πολιτική δράσις του ανδρός κατάς μεν τας αρχάς του πολιτικού βίου αυτού και επί μακρά έτη υπήρξε φιλελευθέρα, περί το τέλος της ζωής του εξετράπη των τα μάλιστα φιλελευθέρων και κοινοβουλευτικοτάτων αρχών αυτού ανελεύθερος και σατραπικώτατος γενόμενος, και τούτου ένεκεν αδόξως τελευτήσας. […] Ως πολιτικός ρήτωρ ωμίλει μάλλον ή αγόρευε. Ωμίλει δε ουχί οργίλως, αλλά ταχέως, ελαφρότατα δε βατταρίζων (τσεβδίζων). […] Ανήρ εις άκρον φιλόθρησκος, παρηκολούθει τακτικώτατα την Θεία Λειτουργία εις τον Ναόν της Ζωοδόχου Πηγής.»

ΜΠΕΝΙΖΕΛΟΣ ΡΟΥΦΟΣ(1795-1868) Έλληνας πολιτικός, εισοδηματίας, Φιλικός, δήμαρχος Πατρέων, μέλος της Αντιβασιλείας και 2 φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό του: φορούσε πάντα φουστανέλα. ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Γεννήθηκε στην Πάτρα(1795) και ήταν γιος του Αθανάσιου Κανακάρη, γόνου της γνωστής πολιτικής οικογένειας Κανακάρη-Ρούφου, με καταγωγή από την Σικελία. Παντρεύτηκε την Βικτωρία Σισίνη, αδερφή του προεστού Χρύσανθου Σισίνη ενώ ύστερα από τον θάνατο της(28/08/1836), παντρεύτηκε σε 2^ο γάμο την Μαρία Κουντουριώτη, χήρα Μέξα και κόρη του Γεώργιου Κουντουριώτη. Ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας και είχε προσφέρει +10.000 γρόσια. Υπέγραψε την Προκήρυξη των Πατρινών προκρίτων προς τους προξένους στην Πάτρα(26/03/1821), με την οποία τους γνωστοποιούνταν η κήρυξη της Επανάστασης. Διορίστηκε(1828), επί Καποδίστρια, διοικητής Ηλείας και κατόπιν Σύρου. Διορίστηκε(1832) μέλος της Γερουσίας ενώ διετέλεσε(1835) σύμβουλος επικρατείας. Επίσης χρημάτισε υπουργός εσωτερικών στην κυβέρνηση Γεωργίου Κουντουριώτη(1848). Εκλέχτηκε(1855) δήμαρχος Πατρέων(1855-8) και συμμετείχε στην Επανάσταση κατά του Όθωνα(1862) καθότι αντιδυναστικών φρονημάτων. Έφτιαξε(1862) μαζί με τον Δημήτριο Βούλγαρη και τον Κωνσταντίνο Κανάρη την Προσωρινή Κυβέρνηση της Ελλάδος που ανέλαβε την εξουσία μετά την έξωση του Όθωνα(καθήκοντα της Αντιβασιλείας του Βαυαρού). Διορίστηκε πρωθυπουργός(Πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου) της Ελλάδας(Κυβέρνηση του Οροπεδίου και Κυβέρνηση Μπενιζέλου Ρούφου, 1863), διαδεχθείς τον Διομήδη Κυριάκο(εποχή πολιτικών παθών, λόγω της σύγκρουσης «Πεδινών», του Βούλγαρη και «Ορεινών», του Κανάρη και στους αθηναϊκούς δρόμους). «Πεδινός» ο ίδιος, προσπάθησε να συμβιβάσει την κατάσταση, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Επί της πρωθυπουργίας του συνέβησαν τα «Ιουνιανά», με τις συγκρούσεις μεταξύ «Πεδινών» και «Ορεινών» και το κυβερνητικό φιάσκο με τον λήσταρχο Κυριάκο. Για 3 μέρες παραχώρησε την εξουσία στον Πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης Διομήδη Κυριακό(19-21/06). Παραιτήθηκε(25/10/1863), λίγες μέρες μετά την άφιξη του Γεωργίου Α'. Ανήλθε για 2^η φορά στην πρωθυπουργία(28/11/1865), ως συμβιβαστική λύση μεταξύ των Κουμουνδούρου, Δεληγιώργη και Βούλγαρη, που κυριαρχούσαν στο πολιτικό προσκήνιο και ο καθένας διεκδικούσε για λογαριασμό του την εξουσία. Η θητεία του(ως 09/06/1866), ήταν απλώς διαχειριστική. Ψήφισε τον προϋπολογισμό του 1866 και διενήργησε άψογα τις δημοτικές εκλογές(31/03-03/04/1866). Ως δήμαρχος Πατρέων έθεσε τα θεμέλια του Δημοτικού Νοσοκομείου Πατρών, δώρισε το μισθό του για την ίδρυση υδραγωγείου και διαμόρφωσε την πλατεία Υψηλών Αλωνίων στην οποία και δόθηκε, για ένα χρονικό διάστημα, το όνομα του. Τελικά παραιτήθηκε λόγω διαφωνίας σχετικά με την μελέτη της πλατείας. Πέθανε(18/03/1868) και τάφηκε στο Α' Νεκροταφείο Πατρών σε λόφο στον οποίο βρίσκεται μόνο το μνήμα της οικογένειας Ρούφου(Μαυσωλείο Ρούφων). Επικήδειο λόγο εκφώνησε ο Χαλικιόπουλος και ο Αριστομένης Κοντογούρης. Είχε 4 παιδιά, τον Αθανάσιο Κανακάρη, τον Γεώργιο, τον Αγγελή και τον Λουκά Ρούφο. Οι γιοι του ακολούθησαν τα χνάρια του πατέρα τους κι εξελέγησαν Δήμαρχοι Πατρέων, βουλευτές, ενώ διατέλεσαν και υπουργοί.