ΓΙΟΥΣΟΥΦ… ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ(1η επέμβαση της ΗΠΑ σε ξένο έδαφος, λόγω ενός Καραμανλή!)
1805: Διεξάγεται η μάχη της Derna στη Α Λιβύη, μεταξύ αμερικανών πεζοναυτών υπό τον William Eton και πειρατών υπό τον Γιουσούφ(Yousuf, δηλ. Ιωσήφ) Καραμανλή, που λυμαίνονται τις ακτές της Βόρειας Αφρικής. Είναι η 1η χερσαία επιχείρηση των ΗΠΑ σε ξένο έδαφος. Τους πεζοναύτες συνδράμουν 500 Έλληνες και Άραβες μισθοφόροι(Α' Βερβερικός Πόλεμος)[Τι σημαίνει το επώνυμο Καραμανλής; Ποιοι είναι η Καραμανλήδες; Που είναι η Καραμανία(Καππαδοκία). ΚΑΡΑΜΑΝΙΑ Περιοχή της ΝΑ Μ. Ασίας. Περιλαμβάνει τμήματα της Λυκαονίας, Μεγάλης Φρυγίας Παμφυλίας, Ισαυρίας, Καππαδοκίας, Κιλικίας. Στην αρχαιότητα η περιοχή Καραμάν(Karaman) ονομαζόταν Λάρανδα(τα) και καταστράφηκε από τον Περδίκκα(322 π.Χ.) Ονομάστηκε έτσι από το όνομα του Καραμάν Μπέη(Mehmet Bey Karamanoglu, o οποίος ίδρυσε το εμιράτο(περ. 1256) ΛΕΞΗ ΚΑΡΑΜΑΝ(Ή ΚΑΧΡΑΜΑΝ) Σημαίνει «ο ήρωας», «το πρωτοπαλίκαρο». Κοινή στην τουρκική, στα περσικά(Φαρσί), στα Αρμένικα και σ’ όλες τις περιοχές με παραλλαγές Φαρσί όπως: Αφγανιστάν, Πακιστάν, και τη περιοχή Punjab της Ινδίας. Στα Περσικά ιστορικά κείμενα, η λέξη «Καραμάν» ή «Kahraman» είναι γραμμένη ως «Qahraman»(το Q προφέρεται Γ). Το όνομα Καραμανλή προσδιορίζει τον άνθρωπο ή την οικογένεια που από το Καραμάν(η τούρκικη κατάληξη -li δηλώνει προέλευση/καταγωγή, π.χ. Ankarali : ο καταγόμενος από την Άγκυρα). Η Δυναστεία των Καραμανιδών, Τουρκομάνοι της Μ. Ασίας, εναντιώθηκε στους Οθωμανούς, αλλά, τελικά, υποτάχθηκε(1467). Μεγάλος ηγεμόνας της Καραμανίας ήταν ο Καραμάν Ογλού Αλαντίν(1381-90), ο οποίος συνελήφθη στη μάχη του Ακ-Σάι και θανατώθηκε ύστερα από διαταγή του Τιμούρ-Τας Πασά ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΔΕΣ Με τον όρο Καραμανλής και στον πληθυντικό Καραμανλήδες, προσδιορίζονται οι Έλληνες κάτοικοι της Καραμανίας, οι οποίοι είχαν μία παγκόσμια ιδιαιτερότητα: ήταν Έλληνες, Χριστιανοί Ορθόδοξοι, μίλαγαν τούρκικα και έγραφαν την τούρκικη γλώσσα με ελληνικά γράμματα(Καραμανλική γραφή). Παρόλο που υπέστησαν μεγάλη πίεση για να εξισλαμιστούν, απαγορεύτηκε η ελληνική γλώσσα, επιβλήθηκε η τούρκικη, όμως με πείσμα και αυταπάρνηση παρέμειναν Χριστιανοί Ορθόδοξοι, αν και έχασαν την ελληνική γλώσσα. Έπειτα από την υπογραφή της συνθήκης της Λοζάνης(1923) μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα, κυρίως σε περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, αν και ελάχιστοι είχαν έρθει, πριν την Μικρασιατική καταστροφή. Από αυτούς τους τουρκόφωνους Έλληνες έχουμε πολλά επώνυμα στη Νέα Ελληνική, όπως: Καραμάνος, Καραμανλάκης, Καραμανόγλου, Καραμανλής κ.ά. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΔΙΚΗ ΓΡΑΦΗ Για αυτούς του τουρκόφωνους Έλληνες τυπώθηκαν αρκετά βιβλία στην Καραμανλήδικη(ή Κραμανλιδικη ή Καραμανλήδειο) γραφή (1η επίσημη εμφάνισή της το 1713 και διατηρήθηκε 2 αι.). Ο Σουλτάνος την αναγνώρισε ως επίσημη γραφή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δίνοντας την έγκριση(Ι. Χλωρό,1934) συγγραφής τουρκοελληνικού λεξικού.]
ΟΤΑΝ Ο ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ ΚΗΡΥΞΕ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΣΤΙΣ ΗΠΑ!!! Οι ΗΠΑ εξαπολύουν(καλοκαίρι 1801) τον 1ο τους πόλεμο μακριά από το αμερικανικό έδαφος. Έχουν αρνηθεί την καταβολή του ετήσιου φόρου ασφαλούς ναυσιπλοΐας που απαιτεί ο Γιουσούφ Καραμανλή, Πασάς της Τρίπολης, και αυτός τους κηρύττει τον πόλεμο, με τον παραδοσιακό τρόπο, κόβοντας τον ιστό της σημαίας στο αμερικανικό προξενείο. Είναι η ευκαιρία που μια ζωή ψάχνει ο Thomas Jefferson, 3ος Αμερικανός Πρόεδρος. Το νεοσύστατο αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό θα περάσει το Γιβραλτάρ αποφασισμένο να συντρίψει μια και καλή πειρατές και λοιπούς ενοχλητικούς ηγεμόνες της Μπαρμπαριάς. Για αιώνες, οι Οθωμανοί έχουν υποχρεώσει τους Ευρωπαίους σε καταβολή υπέρογκων ετήσιων φόρων με αντάλλαγμα την ασφαλή ναυσιπλοΐα στη Μεσόγειο. Και τα αμερικανικά εμπορικά, που έχουν πάψει να καλύπτονται από το φόρο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, ή της Γαλλίας κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ανεξαρτησίας(1775-83), δεν αποτελούν εξαίρεση. Η μη καταβολή ξεχωριστού φόρου απ’ το αμερικανικό κράτος στο Σουλτανάτο του Μαρόκου και τα Πασαλίκια Αλγερίας, Τυνησίας και Τρίπολης αφήνει σχεδόν κάθε πλοίο που προσεγγίζει ή διασχίζει το Γιβραλτάρ στο έλεος των πειρατών. Αποτέλεσμα η αρπαγή των πλοίων τους, η ομηρία των πληρωμάτων τους και η καταβολή λύτρων. Αργά ή γρήγορα οι Αμερικανοί πληρώνουν για την ασφαλή ναυσιπλοΐα· η θαλάσσια περιοχή που ξεκινάει από τις Δ ακτές της Αφρικής στον Ατλαντικό και περνάει στη Μεσόγειο ως σχεδόν την Αίγυπτο είναι πολύ μεγάλη. Όμως τα ποσά γίνονται υπέρογκα για το νέο κράτος, που ακόμη ψάχνεται στο πώς θα εξασφαλίσει τακτικούς πόρους· σε μερικές περιπτώσεις η επιβάρυνση όλα αυτά τα χρόνια έχει φτάσει μέχρι και το 10% του προϋπολογισμού. Κι ενώ με τους Μαροκινούς καταφέρνουν να τα βρουν, οι τύποι στην Τρίπολη παραμένουν άπληστοι και αδίστακτοι. Ο Καραμανλή τους έχει κηρύξει τον πόλεμο επικαλούμενος την αθέτηση συνθήκης για την προστασία της αμερικανικής ναυσιπλοΐας που έχει υπογράψει ο ίδιος ο George Washington. Το 3ο στην ιστορία του αμερικανικού Ναυτικού πλοίο με το όνομα Enterprise θα περάσει στη Μεσόγειο με διαταγές να προστατεύει τα αμερικανικά εμπορικά πλοία. Σε μια άνιση τεχνολογικά αναμέτρηση, θα νικήσει το εχθρικό Τρίπολη(01/08/1801), υποχρεώνοντάς το σε αφοπλισμό και ταπεινωτική επιστροφή-από την αμερικανική πλευρά δεν έχει κηρυχθεί επισήμως πόλεμος-. Με την έγκριση του Κογκρέσου, η Μεσόγειος θα γεμίσει αμερικανικά πλοία (1802). Ένα νέο δόγμα διαμορφώνεται για την αμερικανική εξωτερική πολιτική· η στρατιωτική ισχύς είναι τελικά φθηνότερη από οποιαδήποτε άλλη λύση. Ωστόσο, παρά την ολοφάνερη επικράτηση στη θάλασσα, ο εχθρός, το Κακό, παραμένει στη αφρικανική στεριά ασφαλής. Tο Φιλαδέλφεια θα προσαράξει(1803) από λανθασμένη πλοήγηση στο λιμάνι της Τρίπολης. Θα καταληφθεί, το πλήρωμά του θα αιχμαλωτιστεί, και το πλοίο θα χρησιμοποιηθεί ως βαρύ πυροβολικό εναντίον των Αμερικανών. Με μια ηρωική επιχείρηση των τελευταίων το Φιλαδέλφεια θα πυρποληθεί(αρχές 1804), ώστε να πάψει να χρησιμοποιείται εναντίον τους. Ωστόσο, παρ’ όλες τις προσπάθειες των Αμερικανών η Τρίπολη αντέχει για 4ο χρόνο. Έχει έρθει η ώρα για την εξολόθρευση του Κακού. Αμερικανοί Πεζοναύτες θα πατήσουν στην Αφρική, στην 1η επιχείρηση στην ιστορία τους σε ξένο έδαφος. Είναι 8, καθοδηγούμενοι από έναν William Eaton, πρόξενο στην Τυνησία που ονειρευόταν τον εαυτό του στρατιωτικό, μαζί με ένα ασκέρι 500 ετερόκλητων ετερόδοξων μισθοφόρων, Αράβων, Ελλήνων και Βεδουίνων, βοηθούμενοι από τον εξόριστο αδερφό του Γιουσούφ, Α(χ)μέτ/Χαμίντ Καραμανλή. Σε μια αποστολή χωρίς λογική, διασχίζουν σε 50 ημέρες 800 km λιβυκή έρημο από την Αλεξάνδρεια μέχρι την Darnah, με σκοπό την κατάληψη της τελευταίας με συντονισμένη επίθεση από ξηρά και θάλασσα. Παρά την ταλαιπωρία και τα προβλήματα μεταξύ των μισθοφόρων, το παράτολμο σχέδιο στέφεται με επιτυχία. Η αστερόεσσα κυματίζει για 1η φορά σε μεσογειακή ακτή(άνοιξη 1805). Η 1η αμερικανική νίκη έξω από την επικράτειά τους είναι γεγονός. Γρήγορα θα έρθει η συνθηκολόγηση του Γιουσούφ. Ο 1ος πόλεμος στην Μπαρμπαριά έχει κερδηθεί από το Νέο Κόσμο-ή είναι ισοπαλία(τα 60.000 $ που τελικά κατέβαλε ο Jefferson θεωρήθηκαν αντίτιμο της εξαγοράς Αμερικανών αιχμαλώτων που είχαν στο μεταξύ πουληθεί ως σκλάβοι); Σε λιγότερο από 2 χρόνια, θα ξεκινήσει νέος γύρος πειρατειών από Αλγερινούς, και ο πόλεμος μερικά χρόνια αργότερα θα ξαναρχίσει. Όμως οι Αμερικανοί έχουν καταφέρει να μπουν στη Μεσόγειο. 200+ χρόνια μετά, το 8ο ομώνυμο πλοίο παραμένει στη Ερυθρά Θάλασσα, αναμένοντας διαταγές για τη διέλευση του Suez και την είσοδό του στη Μεσόγειο... Α' Βερβερικός Πόλεμος Πολεμική αναμέτρηση μεταξύ των ΗΠΑ και των Βερβερικών Κρατών της Β Αφρικής για την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στη Μεσόγειο(1801-5). Ήταν η 1η στρατιωτική επιχείρηση των Αμερικανών μακριά από το έδαφός τους και μάλιστα υπερπόντια, απτό δείγμα ότι το νεοσύστατο κράτος σκόπευε από πολύ νωρίς να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διεθνή σκηνή. Βερβερικά Κράτη(Μπαρμπαριά): το ανεξάρτητο Σουλτανάτο του Μαρόκου και τα πασαλίκια Αλγερίου, Τύνιδας(Τούνεζι) και Τρίπολης(σημ. πρωτεύουσα Λιβύης), που ανήκαν μεν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, αλλά στην ουσία ήταν σχεδόν ανεξάρτητα. Ζούσαν από την πειρατεία και λυμαίνονταν τις ακτές της Μεσογείου από την Ισπανία ως τη Συρία, με τους ικανούς πειρατές τους, απόγονος των οποίων ήταν ο Χαϊρεδίν Μπαρμπαρόσα, ο τρόμος και ο φόβος των κατοίκων του Αιγαίου. Οι πειρατές έγιναν κυρίαρχοι των θαλασσών(τέλη 18ου αι.), εκμεταλλευόμενοι το κενό εξουσίας στη Μεσόγειο. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία βρισκόταν σε παρακμή και η Μαλτέζοι Ιππότες, το αντίπαλο δέος των πειρατών, είχαν υποταγεί στον Ναπολέοντα. Έτσι, Γάλλοι, Άγγλοι, ακόμη και οι Αμερικανοί εξαναγκάζονταν να πληρώνουν λύτρα, προκειμένου να κρατούν ανοικτές τις διόδους ναυσιπλοΐας. Η κατάσταση έφθασε στο απροχώρητο(1801), όταν ο πασάς της Τρίπολης Γιουσούφ Καραμανλή απαίτησε το ποσό των 225.000 $ από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ Thomas Jefferson για να επιτρέπει την ακώλυτη διέλευση των αμερικανικών πλοίων στη Μεσόγειο. Ο φιλελεύθερος Jefferson, συντάκτης της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας, προσαρμόστηκε σύντομα στις απαιτήσεις της εξουσίας. Θεώρησε αιτία πολέμου την απαίτηση Καραμανλή και έστειλε στη Μεσόγειο ναυτική δύναμη από επτά φρεγάτες. Οι Αμερικανοί τα βρήκαν σκούρα στην αρχή, όταν το ναυτικό του Καραμανλή αιχμαλώτισε τη φρεγάτα Φιλαδέλφεια με όλο το πλήρωμά της(Οκτώβριος 1803). Έπειτα από σειρά αψιμαχιών, οι Αμερικανοί αναμετρήθηκαν με τους βέρβερους πειρατές στην αποφασιστική μάχη της Darnah(27/04/1805), στα παράλια της σημερινής Λιβύης. Με επικεφαλής ένα πρώην διπλωμάτη, τον William Eaton, και δύναμη 10 πεζοναυτών και 500 μισθοφόρων(ανάμεσά τους 40 Έλληνες), οι Αμερικανοί σημείωσαν μια σχετικά εύκολη νίκη απέναντι στους 4.000 άνδρες που παρέταξε ο Καραμανλή. Οι απώλειες για τους Αμερικανούς και τους μισθοφόρους τους ήταν 11 νεκροί και 3 τραυματίες, ενώ για τους Τριπολίτες, 800 νεκροί και 1200 τραυματίες. Η νίκη αυτή τόνωσε το εθνικό γόητρο και ανέδειξε το Σώμα των Πεζοναυτών, που τα επόμενα χρόνια θα αποτελέσει την αιχμή του δόρατος των ΗΠΑ στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους τους. Ο ηττημένος Καραμανλή αναγκάσθηκε να συνθηκολογήσει(10/06/1805) και ανέλαβε την υποχρέωση να μην παρεμποδίζει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στη Μεσόγειο, ενώ έλαβε και 60.000 $ ως λύτρα για την απελευθέρωση του πληρώματος της φρεγάτας Φιλαδέλφεια. Γρήγορα, όμως, θα ξεχάσει την υπογραφή του, οπότε οι Αμερικανοί θα επανέλθουν στην περιοχή το 1815 για τον Β' Βερβερικό Πόλεμο. Πριν την Αμερικανική Επανάσταση(1775-83), οι έμποροι της Αμερικής που ταξίδευαν στις θάλασσες προστατεύονταν από το βρετανικό ναυτικό. Μέχρι το 1770, το 1/5 του εμπορίου των εξαγωγών των αποικιών της ακτής του Ατλαντικού κατευθυνόταν στη Μεσόγειο, ενώ υπήρχαν περίπου 100 πλοία που ανήκαν σε Αμερικανούς. Στη Μεσόγειο, την ίδια περίοδο, δρούσαν αραβόφωνοι πειρατές, που καταλάμβαναν εμπορικά πλοία και έπαιρναν ομήρους τα πληρώματα. Οι πειρατές προέρχονταν κυρίως από το Μαρόκο, την Τυνησία, τη Λιβύη και την Αλγερία. Οι περιοχές αυτές ήταν τότε ημιανεξάρτητες και συνδέονταν συμβολικά με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι Δαποκαλούσαν τις περιοχές βερβερικές χώρες. Οι βρετανικές αποικίες στη Β Αμερική έχασαν την προστασία του Βασιλικού Ναυτικού με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας τους. Μέχρι και το τέλος του πολέμου κατά του βασιλιά Γεώργιου ΙΙΙ, σύμφωνα με τον ιστορικό Michael B. Oren, «τα περισσότερα αμερικανικά πλοία είχαν καταληφθεί, ξεπουληθεί ή βυθιστεί». Το νέο ανεξάρτητο κράτος μετά βίας κατάφερνε να προστατεύσει την ίδια του την ακτογραμμή. Η Γαλλία είχε υποσχεθεί πως θα προστάτευε τα αμερικανικά πλοία, τους πολίτες και τα αγαθά με τη βοήθεια του ναυτικού της, αλλά σύντομα έχασε το ενδιαφέρον της να συνδράμει το νέο κράτος, ενώ εμφανιζόταν και ενοχλημένοι από την ενίσχυση του ανταγωνισμού λόγω της παρουσίας Αμερικανών εμπόρων στη Μεσόγειο. Οι Αμερικανοί έμποροι αποτελούσαν συνεπώς εύκολους στόχους για τους αραβόφωνους πειρατές της Β Αφρικής. Το αμερικανικό πλοίο Betsy καταλαμβάνεται(1784) από τους πειρατές. Πλήρωμα και εμπόρευμα μεταφέρεται σε δικό τους πλοίο. 2 μήνες αργότερα, άλλα 2 πλοία πέφτουν στα χέρια των πειρατών. Συνολικά 21 μέλη πληρωμάτων οδηγήθηκαν ενώπιον του ηγέτη της Τρίπολης, Χασάν και στη συνέχεια σε μπουντρούμια. Ο Χασάν ζήτησε ως λύτρα από τις ΗΠΑ 60.000 $. Ο Αμερικανός πρέσβης στη Γαλλία, Thomas Jefferson, παραπονέθηκε ότι η πληρωμή λύτρων στον Χασάν θα ενθαρρύνει περισσότερες επιθέσεις. Το αμερικανικό Κογκρέσο επέλεξε τη δωροδοκία. Οι ΗΠΑ πλήρωσαν στους Αλγερινούς τα λύτρα που ζητούσαν, καθώς και περ. 1 εκ $ κάθε χρόνο για τα επόμενα 15 χρόνια(ως το 1800). Από τη Γαλλία, ο Jefferson ζήτησε από τον πρέσβη της Τρίπολης να του εξηγήσει με ποιο δικαίωμα μπορούσε η Τρίπολη να εκβιάζει για χρήματα και να παίρνει σκλάβους. Κατά τον Jefferson, ο πρέσβης του απάντησε ότι το δικαίωμα αυτό το παρέχουν οι Νόμοι του Προφήτη, ήταν γραμμένο στο Κοράνι ότι όλα τα έθνη που δεν αναγνώριζαν την εξουσία τους ήταν αμαρτωλοί, ήταν δικαίωμά τους και καθήκον τους να πολεμούν εναντίον τους οπουδήποτε βρεθούν και πως κάθε μουσουλμάνος που χάνεται στη μάχη είναι βέβαιο πως θα πάει στον παράδεισο. Μετά την ανάληψη της προεδρίας(1801) από τον Jefferson, ο πασάς της Τρίπολης, Γιουσούφ Καραμανλής απαίτησε το ποσό των 225.000 $. Ο Jefferson αρνήθηκε και ο πασάς κήρυξε(Μάιος 1801) τον πόλεμο κατά των ΗΠΑ, όχι βάσει κάποιου επίσημου εγγράφου, αλλά κατεβάζοντας την αμερικανική σημαία έξω από το προξενείο των ΗΠΑ στην Τρίπολη. Μαρόκο, Αλγερία και Τυνησία συντάχθηκαν με το σύμμαχό τους, την Τρίπολη κατά των ΗΠΑ. Από την πλευρά του, ο Jefferson απέστειλε ορισμένες φρεγάτες στη Μεσόγειο, χωρίς όμως να έχει κηρύξει επισήμως τον πόλεμο. Επτά αμερικανικά πλοία στάλθηκαν στη Μεσόγειο. Οι ΗΠΑ παρέμεναν στην περιοχή και επιτίθονταν κατά πολεμικών πλοίων. Το USS Philadelphia καταλαμβάνεται(1804) ενώ περιπολεί το λιμάνι της Τρίπολης. Το πλήρωμα κρατήθηκε αιχμάλωτο, ενώ παρόμοια επεισόδια λάμβαναν χώρα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Τελικά, ο πασάς της Τρίπολης υπέγραψε μια συνθήκη τερματισμού των εχθροπραξιών με τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με το άρθρο 2 της αυτής, ο πασάς της Τρίπολης δέχεται να επιστρέψει στις ΗΠΑ τους Αμερικανούς πολίτες που κρατούνται αιχμάλωτοι, εφόσον οι ΗΠΑ επιστρέψουν με τη σειρά τους, τους Λίβυους που κρατούν. Και επειδή η Τρίπολη κρατά περ. 300 Αμερικανούς ενώ οι ΗΠΑ περ. 100 Λίβυους, ο πασάς πρέπει να λάβει το ποσό των 60.000 $ ως πληρωμή για τη διαφορά μεταξύ των κρατουμένων. Τελικά, οι ΗΠΑ πλήρωσαν τα λύτρα, απελευθερώνοντας τους ναυτικούς της και ο 1ος της πόλεμος με τη Λιβύη τερματίστηκε. Οι Αμερικανοί επανέρχονται, ωστόσο, στην περιοχή(1815) για τον Β' Βερβερικό Πόλεμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου