Δημήτριος Ιωαννίδης ΠΡΩΤΑΙΤΙΟΙ ΧΟΥΝΤΑΣ
Ο Δημήτριος Ιωαννίδης(1923-2010) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και δικτάτορας. Διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 διατελώντας κατά τη διάρκεια αυτής διοικητής της ΕΣΑ. Ηγήθηκε(Νοέμβριος 1973) δικού του νέου πραξικοπήματος ανατρέποντας τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και αναλαμβάνοντας αφανώς τη διακυβέρνηση της χώρας, εξ ου και το παρωνύμιο ο «αόρατος δικτάτωρ». Συνωμοτώντας τη δολοφονία του αρχιεπισκόπου Μακαρίου οργάνωσε το Πραξικόπημα του 1974 με αποτέλεσμα την τραγωδία στην Κύπρο. ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Γεννήθηκε(13/03/1923) στις στην Αθήνα από εύπορη σχετικά οικογένεια. Εισήλθε στην Σχολή Ευελπίδων από όπου αποφοίτησε(1943) με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού. Συμμετείχε στην μάχη της Κρήτης και στη συνέχεια εντάχθηκε[3][1] στην αντιστασιακή οργάνωση ΕΟΕΑ και στον ΕΔΕΣ. Αποφοίτησε(1952) από τη Σχολή Πεζικού, την Σχολή Ατομικού-Βιολογικού και Χημικού Πολέμου(1954) και τη Σχολή Πολέμου(1956). Επισκέφθηκε(1961) τη Δ. Γερμανία για να παρακολουθήσει εκπαιδευτικά προγράμματα για μονάδες πεζικού. Υπηρέτησε(1945-9) σε τάγματα Εθνοφυλακής, στην ταξιαρχία Ρίμινι και στην Μακρόνησο. Συμμετείχε(1951) στο κίνημα του ΙΔΕΑ(μέλος του από το 1945). Κατά το κίνημα εκείνο υπηρετώντας ο Δ. Ιωαννίδης στο ΚΕΒΟΠ στο Χαϊδάρι, φέροντας τον βαθμό του λοχαγού, επιβιβάζοντας το λόχο του σε στρατιωτικά οχήματα κατέλαβε το ΓΕΕΘΑ. Για την πράξη του εκείνη διώχθηκε. Όμως η τότε κυβέρνηση παρέσχε αμνηστία και επαναφορά στο στράτευμα όλων των επίορκων συνωμοτών του κινήματος. Παράλληλα με την επιτελική εκπαίδευση(1956) στην Σχολή Πολέμου δεν έπαψε να συμμετέχει σε παράνομες συνωμοτικές συγκεντρώσεις με έντονη δράση που έγιναν αντιληπτές από τον αντικαταστάτη του Σόλωνος Γκίκα, αντιστράτηγο Π. Νικολόπουλο, που αν και διέταξε τη σύλληψη και καταδίκη των συνωμοτών τελικά απομακρύνθηκε από την τότε κυβέρνηση για να ησυχάσει το στράτευμα. Μετατέθηκε(1959) στο επιτελείο του Γενικού Επιτελείου Στρατού, τοποθετήθηκε στην Κύπρο(1963), προήχθη(1964) σε αντισυνταγματάρχη και διορίστηκε (1966) αρχηγός του τάγματος της Σχολής Ευελπίδων. Ανέλαβε(1956) την αρχηγία της συνωμοτικής ομάδας αξιωματικών η οποία(1967) θα πραγματοποιούσε το πραξικόπημα. Η αρχηγία της ομάδας πέρασε(1959) στον Δημήτριο Παττίλη αλλά ο Ιωαννίδης παρέμεινε μέλος. Από την θέση του διοικητή της σχολής Ευελπίδων διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην επιβολή και εδραίωση της δικτατορίας. Μετά την επιτυχημένη ανατροπή της κυβέρνησης διορίστηκε αρχηγός της ΕΣΑ και έγινε(Αύγουστος 1969) διευθυντής του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Προήχθη(1970) στον βαθμό του συνταγματάρχη και σε ταξίαρχο(1973). Με τον διορισμό του Σπυρίδωνα Μαρκεζίνη στη θέση του πρωθυπουργού, ο Γεώργιος Παπαδόπουλος-στο μεταξύ αναλάβει πρόεδρος της Δημοκρατίας- προσπάθησε να φιλελευθεροποιήσει το καθεστώς του και να οδηγήσει την χώρα σε εκλογές. Ο Ιωαννίδης ως εκφραστής της αδιάλλακτης «σκληροπυρηνικής» πτέρυγας του καθεστώτος, ήταν αντίθετος σε κάθε επικείμενη φιλελευθεροποίηση. Έχοντας οργανώσει τον δικό του μηχανισμό είχε αρχίσει ήδη να προετοιμάζει την ανατροπή Παπαδόπουλου. Απομακρύνθηκε(Αύγουστος 1973) από την διοίκηση της ΕΣΑ αλλά ύστερα από πιέσεις επανήλθε. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου σε συνδυασμό με την επικρατούσα κατάσταση αποτέλεσε την ευκαιρία για την ανατροπή του Παπαδόπουλου. Ο Ιωαννίδης επικεφαλής πολλών αξιωματικών ανέτρεψε(25/11/1973) τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και την κυβέρνηση Μαρκεζίνη, θέτοντας αμφότερους(Μαρκεζίνη - Παπαδόπουλο) σε περιορισμό. ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗ Με την ανάληψη της εξουσίας τοποθέτησε στην προεδρία της Δημοκρατίας τον Φαίδωνα Γκιζίκη, στην πρωθυπουργία τον Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο, υπουργό Εθνικής Αμύνης τον υποστράτηγο Ευστάθιο Λατσούδη, υπουργός Προεδρίας ο Κωνσταντίνος Ράλλης, υφυπουργός Τύπου στην ολιγοήμερη κυβέρνηση Κυβέρνηση Παναγιώτη Κανελλόπουλου 1967 κ.ά. τους οποίους όρκισε ο τότε μητροπολίτης Ιωαννίνων και μετέπειτα αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ. Ουσιαστικός όμως αρχηγός ήταν ο ίδιος. Προτιμούσε να εργάζεται σε παρασκηνιακό επίπεδο λαμβάνοντας τότε τον βαθμό του ταξίαρχου. Διακηρυγμένος στόχος του ο απόλυτος έλεγχος της πολιτικής ζωής από τον στρατό και η προκήρυξη εκλογών το 1978. Απώτερος στόχος όμως ήταν η ανατροπή του Αρχιεπίσκοπου Μακαρίου-την πέτυχε τον Ιούλιο του 1974-. Η ανατροπή αυτή όμως έδωσε την αφορμή για την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο, την ώρα που ο ίδιος καθησύχαζε τους Κυπρίους πως δεν τίθεται θέμα εισβολής. Η ηγεσία του καθεστώτος συνεδρίασε(23/07) αποφασίζοντας ομόφωνα, πλην του Ιωαννίδη, να παραδώσει την εξουσία στους πολιτικούς. Τέθηκε σε διαθεσιμότητα(02/08) και αποστρατεύθηκε(24/08). Με απόφαση του Ευάγγελου Αβέρωφ - Τοσίτσα είχε προαχθεί σε υποστράτηγο. ΔΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΔΙΚΗ Στη συνέχεια βάσει της Συντακτικής Πράξης της 3ης Σεπτεμβρίου 1974 όρισε την παραπομπή του Ιωαννίδη και των πρωτεργατών της Χούντας στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών. Εκδόθηκε(15/01/1975) το Δ΄ Ψήφισμα της Ε΄ Αναθεωρητικής Βουλής που όριζε τη διενέργεια δίκης των «Απριλιανών» μετά από μήνυση των δικηγόρων Αλέξανδρου Λυκουρέζου και Ευάγγελου Γιαννόπουλου που είχε καταθέσει 1ος από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο. Η Δίκη τελικά ξεκίνησε 6 μήνες μετά(Δευτέρα 28/07), στη δικαστική αίθουσα των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού, όπου στο μεταξύ είχε γίνει η μεταγωγή των Απριλιανών από την Κέα και διήρκεσε ακριβώς ένα μήνα(29/08). Κατά τη διάρκεια της δίκης ούτε μία φορά δεν διασταύρωσε το βλέμμα του με τον Γ. Παπαδόπουλο. Τελικά σύμφωνα με την απόφαση που εκδόθηκε, όπως αυτή στη συνέχεια μετατράπηκε, ο Δ. Ιωαννίδης καταδικάστηκε σε στρατιωτική καθαίρεση, ισόβια κάθειρξη για το αδίκημα της εσχάτης προδοσίας και σε 10 έτη κάθειρξη για το αδίκημα της στάσης και σε ισόβια για ηθική αυτουργία σε ανθρωποκτονίες και συνολική κάθειρξη 25 ετών για ηθική αυτουργία σε απόπειρα ανθρωποκτονίας για την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Καταδικάστηκε σε φυλάκιση 14 ετών για το αδίκημα της ηθικής αυτουργίας σε ένωση προς στάση αξιωματικών εν ενεργεία, εν καιρώ γενικής επιστρατεύσεως και άλλες μικρότερες ποινές(δηλ. επί αδικημάτων που προβλέπει ο ΣΠΚ). Αρχικά καταδικάστηκε σε θάνατο(1975)(τότε ίσχυε η ποινή του θανάτου) αλλά η ποινή μετατράπηκε σε ισόβια, χωρίς να το ζητήσει ο ίδιος. Μαζί με τον Ντερτιλή, ήταν οι μόνοι που απέμειναν φυλακισμένοι, καθώς αρνήθηκε να ζητήσει χάρη. Απεβίωσε(16/08/2010) από θερμοπληξία στο Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας που είχε διακομισθεί για λόγους υγείας. Ήταν παντρεμένος και δεν είχε παιδιά. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ(ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ) Ο Ιωαννίδης έδωσε συνέντευξη(Ιούλιος 2009) μέσα στη φυλακή στο δημοσιογράφο Γιώργο Φράγκο, η οποία δημοσιεύθηκε στις 09/09/2010, δηλ. μετά το θάνατό του. Σ’ αυτή, κατηγόρησε το ΚΚΕ και την καραμανλική Δεξιά, υποστηρίζοντας ότι έχουν έναν παράξενο έρωτα, και αλληλοσυμπληρώνονται. Επαίνεσε το ΠΑΣΟΚ λέγοντας ότι αυτό μόνο προσπάθησε να αποκαλύψει την αλήθεια στην Εξεταστική Επιτροπή για το Κυπριακό και πρόσθεσε ότι τις καλύτερες μέρες του στη φυλακή τις πέρασε επί των ημερών του ΠΑΣΟΚ.
Η ΧΟΥΝΤΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΙΔΗ Το δικτατορικό καθεστώς το οποίο(25/11/1973), με επίσης πραξικοπηματικό τρόπο, διαδέχθηκε τη Χούντα των Συνταγματαρχών(1967). Έπεσε(24/07/1974), μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Το διαδέχθηκε Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ Η εξέγερση του Πολυτεχνείου προκάλεσε μια σειρά γεγονότων που έβαλαν απότομο τέλος στις προσπάθειες του Παπαδόπουλου για επιφανειακή φιλελευθεροποίηση του καθεστώτος του. Ο ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης, δυσαρεστημένος αδιάλλακτος χουντικός, χρησιμοποίησε την εξέγερση ως πρόφαση για να αποκαταστήσει τη δημόσια τάξη, και οργάνωσε πραξικόπημα με το οποίο ανατράπηκε ο Παπαδόπουλος και η κυβέρνηση Μαρκεζίνη(25/11/1973). Με την επιβολή στρατιωτικού νόμου, η νέα χούντα διόρισε τον στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον οικονομολόγο Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο ως Πρωθυπουργό, αν και ο Ιωαννίδης παρέμεινε ο ισχυρός άνδρας των παρασκηνίων. Η καιροσκοπική επέμβασή του είχε αποτέλεσμα την κατάρρευση του μύθου ότι η χούντα ήταν ιδεαλιστική ομάδα ανώτερων στελεχών του στρατού. Το νέο καθεστώς κατηγόρησε την προηγούμενη φατρία για παρέκκλιση από τις «Αρχές της Επαναστάσεως της 21ης Απριλίου» και διακήρυξε ότι έσωσε την «Επανάσταση» από τη φατρία Παπαδόπουλου. Την ημέρα του κινήματος αναπτύχθηκαν τεθωρακισμένα σε κεντρικά σημεία των πόλεων ενώ μέσω ραδιοφώνου, με μουσική υπόκρουση τα κλασικά στρατιωτικά εμβατήρια, ανακοινώθηκε απαγόρευση της κυκλοφορίας και ότι ο στρατός έπαιρνε πίσω τα ηνία της εξουσίας προκειμένου «να σωθούν οι αρχές της Επανάστασης». ΔΡΑΣΗ ΧΟΥΝΤΑΣ Ο Ανδρουτσόπουλος δήλωσε σε συνέντευξη τύπου(26/11/1973) ότι καταργούνται το ΑΣΔΥ, το Συνταγματικόν Δικαστήριον, αι Περιφερειακαί Διοικήσεις, και ότι η χώρα θα οδηγηθή εις εκλογάς όταν θα είναι ετοίμη. Η κυβέρνησή του ψήφισε(17/12/1973) Νέο Σύνταγμα, που προέβλεπε μείωση των προεδρικών αρμοδιοτήτων. Ο Ιωαννίδης επέβαλε σκληρότερη δικτατορία από εκείνη του Παπαδόπουλου. Όλοι οι αμνηστευμένοι πολιτικοί εξορίστηκαν εκ νέου, ακόμα και αριστεροί πολίτες και ηθοποιοί, όπως ο Σταύρος Παράβας, που δεν αποτελούσαν κίνδυνο για το νέο καθεστώς. Επέφερε μερικές επιφανειακές αλλαγές σε ορισμένους τομείς. Εξήγγειλε πως ήταν μαζί με τον λαό, τον αγρότη και υπέρ των ελληνοχριστιανικών αρχών. Ο Ιωαννίδης προτιμούσε να εργάζεται παρασκηνιακά και δεν κράτησε ποτέ οποιαδήποτε επίσημη θέση στη χούντα, ενώ προσπαθούσε πάντα να αποφύγει την περιττή δημοσιότητα. Ήταν ο de facto ηγέτης ενός καθεστώτος μαριονέτων. ΤΕΛΟΣ ΧΟΥΝΤΑΣ Η νέα χούντα, παρά τη μάλλον ατυχή προέλευσή της, ακολούθησε επιθετική εσωτερική καταστολή και επεκτατική εξωτερική πολιτική, οδηγώντας τη χώρα στην τραγωδία της Κύπρου. Τελικά κατέρρευσε(24/07/1974). Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο πραγματοποιήθηκε 4 ημέρες νωρίτερα(20/07/1974). Η Χούντα του Ιωαννίδη, που είχε την ευθύνη για την προάσπιση του νησιού, δεν αντέδρασε όπως θα έπρεπε, παραπλανημένη από τις διαβεβαιώσεις των Αμερικανών, και έχασε τον πόλεμο, ο οποίος οδήγησε στη διχοτόμηση του νησιού. Την ίδια ημέρα έφθασε στην Αθήνα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με το αεριωθούμενο αεροπλάνο της γαλλικής προεδρίας, το οποίο έθεσε στη διάθεσή του ο Γάλλος πρόεδρος Valéry Giscard d'Estaing, στενός προσωπικός του φίλος. Οι πραξικοπηματίες αργότερα συνελήφθησαν και παραπέμφθηκαν σε δίκη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου