Γεώργιος Καραϊσκάκης ΤΟ ΛΙΟΝΤΑΡΙ ΤΗΣ ΡΟΥΜΕΛΗΣ(1792-1827) ΜΕΡΟΣ 3ο
ΝΙΚΕΣ
Προχωρώντας στην πολιορκία των πύργων της Δόμβραινας, διέταξε να αρχίσει και η προσβολή των Τούρκων στην πεδιάδα του χωριού(12/11/1826). 2 μέρες μετά μεταφέρει το στρατόπεδό του από την Δόμβραινα και την Κεκόση στη Μονή Δομπού του Αγίου Σεραφείμ και από εκεί στη Μονή του Όσιου Λουκά και στρατοπεδεύει(18/11) στο Δίστομο, έχοντας ολοκληρώσει εκκαθαρίσεις στην περιοχή. Τις κυκλωτικές αυτές κινήσεις αντιλαμβάνεται γρήγορα ο Κιουταχής και ειδοποιεί να σπεύσουν σε βοήθειά του ο Μουσταφάμπεης από την Αταλάντη και ο Καχαγιάμπεης που νοτιότερα, οι οποίοι, ενώνοντας τις δυνάμεις τους έσπευσαν να καλύψουν τα νώτα των Τούρκων που πολιορκούσαν την Ακρόπολη(1826). Ο επικεφαλής των τουρκαλβανικών σωμάτων Μουσταφάμπεης στρατοπεδεύει(18/11/1826) στη Δαύλεια δίπλα στην Μονή της Ιερουσαλήμ για να διανυκτερεύσει, για να φθάσει στην Άμφισσα μέσω Αράχοβας(19/11). Ο Καραϊσκάκης πληροφορούμενος τις κινήσεις και τις προθέσεις αυτές, σπεύδει(νύχτα 18-19/11) με 560 άνδρες και προκαταλαμβάνει την Αράχοβα, την οποία οχυρώνει με την αμέριστη βοήθεια των κατοίκων. Οι μάχες εντός και εκτός Αράχοβας(19-24/11/1826) υπήρξαν συντριπτικές για τους Τούρκους. Από 2.000 που ήταν, μόλις που διασώθηκαν περί τους 300. Σκοτώθηκαν και οι 4 Τούρκοι αρχηγοί σωμάτων: ο Μουσταφάμπεης, ο αδελφός του Καριοφίλμπεης, ο Ελζάμπεης και ο Κεχαγιάμπεης. Δ του Ναού του Αγίου Γεωργίου της Αράχοβας, στο τέλος των μαχών, ο Καραϊσκάκης έστησε πυραμίδα από 1.500 κεφάλια τουρκαλβανών στρατιωτών. Στη συνέχεια, διαβλέποντας πως ο Κιουταχής δεν θα μπορέσει να συνεχίσει την πολιορκία χωρίς ανεφοδιασμό, συνεχίζει τις εκκαθαρίσεις των περιοχών της Στερεάς. Αρχές Δεκεμβρίου εισέρχεται στο Τουρκοχώρι το οποίο καταλαμβάνει ενώ με τα ίδια του τα χέρια φονεύει τον Μεχμέτ Πασά και τα λείψανα του στρατού εκείνου τα καταδιώκει μέχρι τη Βουδουνίτσα. Ανάγκασε(αρχές Φεβρουαρίου 1827) και τον Ομέρ Πασά της Εύβοιας που είχε σπεύσει εναντίον του να παραιτηθεί του αγώνα και να επιστρέψει νικημένος στην έδρα του. Ο Καραϊσκάκης επιστρέφει(23/02/1827) στην Ελευσίνα αφού είχε ελευθερώσει όλη την Στερεά Ελλάδα, εκτός από Μεσολόγγι, Βόνιτσα και Ναύπακτο. ΜΑΧΗ ΑΡΑΧΟΒΑΣ Μια από τις πολεμικές εμπλοκές της Επανάστασης του 1821 με νικηφόρα έκβαση για τους Έλληνες(18-24/11/1826) στην Αράχοβα Βοιωτίας. Μετά την επανάσταση, οι Έλληνες είχαν κατορθώσει να κατακτήσουν εδάφη στην ηπειρωτική Ελλάδα και ν’ αποκτήσουν τον έλεγχο θαλάσσιων προσβάσεων και πολλών νησιών του Αιγαίου. Περιοχή τότε υπό την επιρροή του Ιμπραήμ Πασά. Ο Ιμπραήμ Πασάς μετά από την Ναυμαχία της Σφακτηρίας(08/10/1827) συνέχισε την επιδρομή του με δυο κατευθύνσεις: στον Κορινθιακό κόλπο εναντίον της Άμφισσας στην Φωκίδα που κατέλαβε(04/05), και το Μεσολόγγι που πολιορκήθηκε(15-24/04/1826) και έπεσε με ακόλουθο οι Τούρκοι να σφάξουν τα γυναικόπαιδα. Στην ενδοχώρα της Πελοποννήσου εναντίον της Τρίπολης(έπεσε στις 10/06) και τον Πύργο(09/11). Τμήματα του πληθυσμού πιάστηκαν αιχμάλωτοι και πουλήθηκαν σκλάβοι στην Αίγυπτο. Γύρω κι απέναντι απ' την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου γίνεται η μεγάλη μάχη(Νοέμβριος 1826), που χαρακτηρίστηκε 2η Επανάσταση της Ρούμελης. Η σημασία της μάχης εκείνης ήταν καθοριστική για την έκβαση της Επανάστασης, πού μετά την πτώση του Μεσολογγίου «έπνεε τα λοίσθια». Ο Σουλτάνος εκμεταλλεύτηκε την πτώση του ηθικού των Ελλήνων και εξαπέλυσε «φιρμάνι στους Ρωμιούς» να προσκυνήσουν, να παραδώσουν τα όπλα τους και να πάρουν γενική αμνηστία. Το μέγεθος του κινδύνου δείχνει η επιστολή Καραϊσκάκη προς τον πρωθυπουργό Ανδρέα Ζαΐμη: «Η Ελλάς προσκυνεί και πάσχισον διά την κοινήν σωτηρίαν». Τα σχέδια των Τούρκων: να πατάξουν τη Ρούμελη και να ολοκληρώσουν την κατάληψη της Πελοποννήσου. Ματαιώθηκαν όμως από το Καραϊσκάκη, αρχιστράτηγο της Ρούμελης. Στην κρίσιμη ώρα συγκέντρωσε τούς θορυβημένους οπλαρχηγούς της Ρούμελης και κατέλαβε την Αράχοβα. Με τα όπλα έδωσε απάντηση στο φιρμάνι. Στην μάχη της Αράχοβας βρέθηκαν αντιμέτωποι οι πιο έμπειροι αξιωματικοί των Τούρκων και οι Έλληνες καπεταναίοι, πού ένωσε και οδήγησε στο θρίαμβο ο Καραϊσκάκης. Η επιστολή Ζαΐμη προς τον Καραϊσκάκη είναι απόδειξη της ιστορικής δικαίωσης του στρατάρχη: «Η Πατρίς εις αυτήν την περίστασιν εγνώρισεν, τί είναι ό Καραϊσκάκης και ότι χωρίς Καραΐσκάκην δεν εκατορθούτο, ό,τι θαυμασίως κατωρθώθη έως την σήμερον» (17/01/1827). Για τους Τουρκαλβανούς, η ανάμνηση της μάχης της Αράχοβας και η καταδίωξη που ακολούθησε ήταν οδυνηρή για χρόνια. Παροιμιώδης έμεινε στους Αλβανούς η φράση, που έλεγαν για κάποιον, όταν έφευγε βιαστικά: «Που φεύγεις μωρέ, ωσάν να σε κυνηγά ό Καραϊσκάκης;» Και στις μεταξύ τους συμπλοκές οι Αλβανοί φώναζαν: «Στάσου, στάσου να ιδείς μια φορά τουφέκι του Καραϊσκάκη». Η Ακρόπολη των Αθηνών πολιορκείται απ' τον Κιουταχή και ό Καραϊσκάκης εκστρατεύει στη Ρούμελη για να κάνει αντιπερισπασμό, διώχνοντας τις τουρκικές φρουρές της περιοχής και καταλαμβάνοντας στρατηγικές θέσεις, ώστε να ματαιώσει κάθε προσπάθεια ανεφοδιασμού και ενίσχυσης του Κιουταχή. Προχωρεί, ο Καραϊσκάκης απ' τη Δόμβραινα προς το Δίστομο, αφού πέρασε απ' τα μοναστήρια Δομβού και Οσίου Λουκά. Ο Μουστάμπεης για να τον εμποδίσει κίνησε απ' τη Λιβαδειά για να καταλάβει την Αράχοβα. Τον συνοδεύουν κι άλλοι μπέηδες και 2.000 Τουρκαλβανοί. Φτάνουν στην Αράχοβα και ταμπουρώνονται πάνω απ' τον Αϊ Γιώργη. Στον αυλόγυρο της εκκλησιάς και στα γύρω σπίτια ταμπουρώθηκε η εμπροσθοφυλακή του Καραϊσκάκη κι ο στρατάρχης στήνει το στρατηγείο του στην εκκλησιά του Άϊ Γιώργη. Οι όροι της παράδοσης που πρότειναν οι Έλληνες ήταν βαρείς. Ο Μουστάμπεης τραυματίζεται(22/11/1826) και την επόμενη πεθαίνει. Ο Κατεβατός και τα βόλια δεν αφήνουν περιθώρια αναμονής και ενίσχυση δεν μπορεί να πλησιάσει. Οι Τουρκαλβανοί επιχειρούν έξοδο προς τον Παρνασσό, αλλά ο Καραϊσκάκης είχε διακόψει κάθε δυνατότητα διαφυγής. Στο πεδίο της μάχης γίνεται πάλη σώμα προς σώμα και άγρια καταδίωξη στις απόκρημνες πλαγιές του Παρνασσού μέσα στο χιόνι. 300 τούρκικα κεφάλια στήθηκαν(25/11/1826) τρόπαιο της νίκης στη θέση Πλόβαρμα, στα Πλατάνια. Η συνήθεια αυτή, τουρκική, υιοθετήθηκε απ' τον Καραϊσκάκη για να αναπτερώσει το πεσμένο ηθικό των Ελλήνων. Μετά την πτώση του Μεσολογγίου, 10.000 αγωνιστές κατέφυγαν στην Αθήνα και οχυρώθηκαν στην Ακρόπολη, αφού η περιοχή αυτής, το Ναύπλιο και τα νησιά Ύδρα και Αίγινα ήταν τα μόνα ισχυρά οχυρά που είχαν απομείνει. Οι Τούρκοι πολιόρκησαν την Ακρόπολη. Στην κατάσταση αυτή, ο Καραϊσκάκης με λίγους πολεμιστές έφυγε από την Αθήνα(25/10/1826) με κατεύθυνση την Ρούμελη για να ανακόψει τον ανεφοδιασμό των Τούρκων από Β και να τους κάνει αντιπερισπασμό. Η 1η επαφή με τους Τούρκους έγινε στην Δομβραίνα όπου αυτοί οχυρώθηκαν και πολιορκήθηκαν από τις δυνάμεις του Καραϊσκάκη κ.ά. σώματα Ρουμελιωτών και Σουλιωτών που ήλθαν σε βοήθεια. Και το τουρκικό στράτευμα ενισχύθηκε με βοήθεια από άλλες πόλεις. Ανέλαβε την αρχηγία του ο Αλβανός Μουσταφά Μπέη από τη Λειβαδιά. Μαζί του ενώθηκε και ο Κεχαγιάμπεης, αξιωματικός του Κιουταχή. Οι ελληνικές δυνάμεις, αφού δεν κατόρθωσαν κάποια αποφασιστική νίκη κατά των Τούρκων στην Δομβραίνα έλυσαν την πολιορκία(14/11) και κινήθηκαν προς Αράχοβα περνώντας από τη Μονή του Αγ. Σεραφείμ στην Δομπό και του Οσίου Λουκά στο Στείρι. Το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος στρατοπέδευσε στο Δίστομο με σκοπό να αναπαυθεί για μερικές μέρες. Ταυτόχρονα ο Μουσταφάμπεης μέσω Δαυλείας εκινήθη προς τα Σάλωνα για να βοηθήσει του Τούρκους που πολιορκούνταν εκεί από τον Γ. Δυοβουνιώτη και τον Νάκο Πανουργιά. Ο ίδιος έμεινε στη Μονή Ιερουσαλήμ, σε πλαγιά του Παρνασσού πάνω από τη Δαύλεια. Εκεί κάποιος διάκονος που γνώριζε την αλβανική γλώσσα, αφού άκουσε από τις συνομιλίες των Τουρκαλβανών-επρόκειτο να βαδίσουν μέσω Αράχοβας προς τα Σάλωνα-, πήγε νύχτα στο Δίστομο στο στρατόπεδο του Καραϊσκάκη όπου έδωσε την πληροφορία. Μέσα στη νύχτα ο Καραϊσκάκης απέστειλε τον Γαρδικιώτη Γρίβα και τον Γεώργιο Βάϊο με 500 ενόπλους να σπεύσουν στην Αράχοβα και να καταλάβουν οχυρά μέρη. Τοποθέτησε σκοπιές(καραούλια) σε διάφορα σημεία για να πληροφορείται την κίνηση του εχθρού. Το επόμενο πρωί οι Τούρκοι διαιρέθηκαν σε 2 σώματα. Κινήθηκαν προς Αράχοβα από το Ζεμενό και από το Μοναστήρι της Ιερουσαλήμ. Οι Τούρκοι αιφνιδιασθέντες δεν τόλμησαν να εισέλθουν στην πόλη και οχυρώθηκαν στο ύπαιθρο, σε υψώματα του Παρνασσού γύρω από την Αράχοβα. Το κρύο και το χιόνι έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στη σύγκρουση. Οι Έλληνες είχαν καταφύγιο στα σπίτια της Αράχοβα, ενώ οι Τούρκοι είχαν μεγάλες απώλειες εκτεθειμένοι στο ύπαιθρο και περικυκλωμένοι. Όταν μαθεύτηκε η παγίδευση του στρατεύματος του Μουσταφάμπεη, τουρκικές δυνάμεις από διάφορες φρουρές έρχονταν προς βοήθειά του. Όμως ο Καραϊσκάκης είχε αποκλείσει όλες τις διαδρομές από όπου θα μπορούσε να έλθει αυτή. Στο Ζεμενό αποκρούστηκε σώμα περ. 800 στρατιωτών υπό τον Αλβανό Αμπντουλά και άλλο σώμα από τη Δαύλεια. Ο Καραϊσκάκης συμμετείχε στις αψιμαχίες ενθαρρύνοντας τους πολεμιστές του. Οι Τούρκοι, υποφέροντας από το κρύο και την έλλειψη εφοδίων, ζήτησαν από τον Καραϊσκάκη συνθήκη ώστε να αποχωρήσουν. Αυτός ζήτησε για αντάλλαγμα να του παραδοθούν η Λειβαδιά και η Άμφισσα και να μείνουν ως όμηροι οι Μουσταφάμπεης και Κεχαγιάμπεης. Οι αρχηγοί των Τούρκων δεν δέχτηκαν και παρέμειναν οχυρωμένοι περιμένοντας βοήθεια από τον Κιουταχή. Ο Μουσταφάμπεης για να ενθαρρύνει τους στρατιώτες του συμμετείχε στις ανταλλαγές πυρών πυροβολώντας. Σε ένα τέτοιο επεισόδιο τραυματίστηκε στο κεφάλι. Σημειώθηκε μεγάλη χιονόπτωση(24/11) που απείλησε να καλύψει ζωντανούς τους Τούρκους. Βλέποντας ότι δεν μπορούν πλέον να παραμείνουν στο ύπαιθρο, επιχείρησαν έξοδο προς το δρόμο που οδηγεί προς τη Μονή Ιερουσαλήμ. Οι Έλληνες δεν αντελήφθησαν έγκαιρα τη φυγή γιατί λόγω του χιονιού είχαν αποσυρθεί στα σπίτια της Αράχοβας. Όταν η φυγή έγινε αντιληπτή οι Έλληνες έσπευσαν και κατέκοβαν τους αποχωρούντες Τούρκους. Δεν χρησιμοποιήθηκαν πυροβόλα όπλα γιατί είχαν καταστεί άχρηστα λόγω του χιονιού και του παγετού. Η καταδίωξη εξελίχθηκε σε σφαγή, που άρχισε 2 ώρες προ της δύσης του ηλίου ως τα μεσάνυχτα. Όσοι Τούρκοι απέφυγαν τη σφαγή πάγωναν όταν αποκαμωμένοι σταματούσαν να αναπαυθούν. Ο Καραϊσκάκης, μη ακούγοντας πυροβολισμούς, νόμισε ότι οι εχθροί διέφυγαν έως ότου πήγε να διαπιστώσει την κατάσταση. Οι φονευθέντες Τούρκοι ήταν περ. 600 και πολλοί συνελήφθησαν. Από αυτούς ο Καραϊσκάκης μπόρεσε να διασώσει μόνο 50. Οι υπόλοιποι πέθαναν από κρυοπαγήματα και κακουχίες. Οι 2 αρχηγοί του τουρκικού στρατοπέδου επίσης φονεύθηκαν και οι Έλληνες στρατιώτες έφεραν τα κεφάλια τους στον Καραϊσκάκη. Ο ίδιος είχε υποσχεθεί μεγάλη αμοιβή σε όποιον τους συλλάμβανε ζωντανούς. Αλλά ο Κεχαγιάμπεης δεν μπόρεσε να δηλώσει την ιδιότητά του στους Έλληνες διότι δεν μιλούσε ελληνικά και ο Μουσταφάμπεης είχε αποκεφαλιστεί κατά την έξοδο από τον αδελφό του για να μη συλληφθεί ζωντανός. Από όλο το Τουρκικό σώμα-+ 1800-, διασώθηκαν μόνο 300 και όχι όλοι σε καλή κατάσταση. Οι Έλληνες κυρίευσαν 23 σημαίες, όλες τις αποσκευές και τα ζώα. Από τους Έλληνες στην πολιορκία και την έξοδο φονεύθηκαν 12 και τραυματίστηκαν περ. 20. Ο Καραϊσκάκης διένειμε αμοιβές στους ανδραγαθήσαντες εκ των Ελλήνων και διέταξε να στηθεί στην Αράχοβα πυραμίδα από τα κεφάλια των Τούρκων. Πάνω σε μια πέτρα έγραψε «Τρόπαιο των Ελλήνων κατά των βαρβάρων» και στα 2 άκρα της πέτρας έβαλε τα κεφάλια του Κεχαγιάμπεη και του Μουσταφάμπεη. Η νίκη του Καραΐσκάκη είχε μεγάλη απήχηση και έδωσε θάρρος στους Έλληνες να συνεχίσουν τον απελευθερωτικό τους αγώνα. Η Ακρόπολη έμεινε πολιορκημένη και έπεσε στις 24/05/1827.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου