Πηνελόπη Δέλτα(στις 27/04/1941, την ημέρα που οι Γερμανοί μπήκαν στην Αθήνα δηλητηριάστηκε)
Η Πηνελόπη Δέλτα γεννήθηκε(1874) στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου κι ήταν το 3ο παιδί του Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη. Είχε 2 μεγαλύτερα αδέλφια, την Αλεξάνδρα και τον Αντώνη, τον «Τρελαντώνη» του ομώνυμου βιβλίου της. Μετά τη γέννηση της Πηνελόπης ακολούθησαν άλλα 3 παιδιά, ο Κωνσταντίνος(πέθανε σε ηλικία 2 χρόνων), ο Αλέξανδρος και η Αργίνη. ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Η οικογένεια Μπενάκη μετακόμισε προσωρινά στην Αθήνα(1882), όπου η Πηνελόπη παντρεύτηκε τον πλούσιο Φαναριώτη έμπορο βάμβακος Στέφανο Δέλτα. Μαζί του απέκτησε 3 κόρες: τη Σοφία(μετέπειτα Μαυροκορδάτου), τη Βιργινία(μετέπειτα Ζάννα) και την Αλεξάνδρα(μετέπειτα Παπαδοπούλου). Ο Στέφανος Δέλτα θα επηρεάσει την πνευματική της κυρίως εξέλιξη καθώς θα τη φέρει σε επαφή με πρωτοπόρους της εποχής και δημοτικιστές. Επέστρεψαν στην Αλεξάνδρεια(1905), όπου η Πηνελόπη γνώρισε τον Ίωνα Δραγούμη, τότε υποπρόξενο της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια. Ανάμεσά τους αναπτύχθηκε ένας μεγάλος έρωτας, η Πηνελόπη όμως δεν μπορεί να αντιταχθεί στις κοινωνικές επιταγές και την υποχρέωσή της απέναντι στο σύζυγο και τα παιδιά της. Η ίδια τον βιώνει μαρτυρικά και τον περιγράφει με τρόπο που ξεπερνά την ίδια την τέχνη του λόγου σε χειρόγραφες σελίδες μέρος των οποίων έχει σωθεί. Μην μπορώντας να αντιταχθεί στις κοινωνικές συμβάσεις, κάνει 2 διαδοχικές απόπειρες αυτοκτονίας και ομολογεί τον έρωτά της στον άνδρα της με την ελπίδα να μείνει ελεύθερη. Η πλατωνική αυτή σχέση της Πηνελόπης Δέλτα με τον Δραγούμη τελειώνει(1908), όταν αυτός συνδέεται με τη Μαρίκα Κοτοπούλη. Από τότε, η Πηνελόπη Δέλτα θα ντυθεί στα μαύρα, μέχρι το τέλος της ζωής της. Στη δύσκολη προσωπική περίοδο που διανύει αρχίζει η άνθιση της συγγραφικής της πορείας. Μετακόμισε στη Φρανκφούρτη(1906) και το 1ο της μυθιστόρημα, με τίτλο «Για την Πατρίδα», εκδόθηκε το 1909. Εκτυλίσσεται στη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Σύντομα ακολουθεί και το δεύτερο μυθιστόρημά της, «Τον Καιρό του Βουλγαροκτόνου». Δημοσιεύει(1909) το 1ο της διήγημα στον «Λαό» της Πόλης. Το στρατιωτικό κίνημα στο Γουδί(1909) και η απογοήτευσή της από την στάση του Κωνσταντίνου Α’ την εμπνέει να γράψει το «Παραμύθι χωρίς όνομα» (1911). Η οικογένεια Δέλτα επιστρέφει στην Αλεξάνδρεια(1913) και εγκαταστάθηκαν(1916) μόνιμα στην Αθήνα, όπου ο πατέρας της Δέλτα, Εμμανουήλ Μπενάκης, είχε εκλεχθεί δήμαρχος. Ανέπτυξαν στενή φιλία με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον οποίο και προσκαλούσαν συχνά στην εξοχική τους οικία στην Κηφισιά. Εκδίδεται(1925) «Η ζωή του Χριστού», ενώ την ίδια χρονιά εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα της πολιομυελίτιδας, αρρώστιας που θα την ταλαιπωρήσει μέχρι τον θάνατό της. Ξεκίνησε(1929) τη συγγραφή της τριλογίας «Ρωμιοπούλες», η οποία τελείωσε το 1939. Το 1ο βιβλίο, «Το Ξύπνημα», καλύπτει γεγονότα του 1895-1907, η «Λάβρα» το 1907-9 και το «Σούρουπο» το 1914-20. Εκδόθηκαν άλλα 3 μυθιστορήματά της: ο «Τρελαντώνης»(1932), όπου περιγράφει τις περιπέτειες του αδερφού της, όταν όλα τα αδέρφια ήρθαν από την Αίγυπτο να περάσουν το καλοκαίρι με τη θεία τους(σ’ ένα σπίτι του Τσίλερ) στον Πειραιά, ο «Μάγκας»(1935), η ζωή στην Αλεξάνδρεια με τα μάτια του μικρού σκυλιού της οικογένειας, και τα «Μυστικά του Βάλτου»(1937), όπου η ιστορία εκτυλίσσεται γύρω από τη λίμνη των Γιαννιτσών στη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα. Τα έργα της μπορούν να χωριστούν σε 3 κατηγορίες: παραμύθια(«Παραμύθι χωρίς όνομα»(1910) και συλλογή «Παραμύθια και άλλα»(1915), ιστορικά(«Για την Πατρίδα»(1909) και «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου»(1911), «Η ζωή του Χριστού»(1925), «Τα μυστικά του Βάλτου»(1937), «Μάγκας»(1935) και αυτοβιογραφικά («Ταξιδιωτικό ημερολόγιο του 1901», «Πολιτικό ημερολόγιο(1917-1933)», «Προσωπικό ημερολόγιο, Turis Eburnea»(1917-41), «Πρώτες Ενθυμήσεις», «Αναμνήσεις 1899», «Αναμνήσεις 1921», «Αναμνήσεις 1940», «Ο Ίων Δραγούμης». Ο Φίλιππος Δραγούμης εμπιστεύεται(1941) στη Δέλτα τα ημερολόγια και το αρχείο του αδερφού του, Ίωνα Δραγούμη, στα οποία η Δέλτα πρόσθεσε περίπου 1000 χειρόγραφες σελίδες με σχόλια για το έργο του Δραγούμη. Οι Δέλτα εγκαθίστανται οριστικά στην Κηφισιά(1916). Η χρονιά αυτή σημαδεύεται από σημαντικές πολιτικές εξελίξεις: τα «Νοεμβριανά». Ο πατέρας της Εμμανουήλ Μπενάκης, δήμαρχος Αθηναίων από το 1914, συλλαμβάνεται. Η Δέλτα καταστρέφει το 1ο πολιτικό της ημερολόγιο κι αρχίζει να το συμπληρώνει(1917) με την περιγραφή των «Νοεμβριανών». Ταυτόχρονα αρχίζει να γράφει το πολύ προσωπικό της ημερολόγιο, «Τuris Εburnea», όπου καταγράφει τις πιο ενδόμυχες σκέψεις της και περιλαμβάνει κομμάτια του ημερολογίου και των γραπτών του Ίωνα Δραγούμη. Η τραγική εμπειρία της δολοφονίας του Ίωνα Δραγούμη(1920) από βενιζελικούς θα της κοστίσει. 5 χρόνια αργότερα θα παραλύσει και θα καθηλωθεί στην καρέκλα. Θα φύγει 16 χρόνια αργότερα αφήνοντας πίσω της ένα τεράστιο λογοτεχνικό έργο. Ιδιαίτερα τα παιδικά της βιβλία θεωρούνται κλασικά, βρίθουν ιστορικών στοιχείων και έχουν μεγαλώσει γενιές και γενιές. «Κάμνω τα δυνατά μου να πω του Ελληνόπαιδου μερικά ιστορικά γεγονότα που δεν μπορεί να μάθει αλλού» έγραφε η ίδια στον Κωστή Παλαμά. Την ημέρα όπου τα γερμανικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την Αθήνα(27/04/1941), η Πηνελόπη Δέλτα αυτοκτονεί παίρνοντας δηλητήριο, ενώ είχαν ήδη προηγηθεί, όπως είπαμε, άλλες 2 απόπειρες αυτοκτονίας. Τις ημέρες της γερμανικής προέλασης στην Γαλλία, σφίγγοντας με τα τρεμάμενα δάκτυλα τού αριστερού χεριού το μολύβι στο δεξί της χέρι, η Πηνελόπη Δέλτα χαράζει στο ημερολόγιό της: « ... 300.000 αιχμάλωτοι σε 5 μέρες ... Όλα τα φρούρια, τα οχυρά, κατακτημένα ή παραδομένα αμαχητί... Και το Παρίσι στα χέρια τους ... Το Μεσολόγγι, το Αρκάδι, τα Ψαρά, το Σούλι, τάφηκαν μέσα στ' ανατιναγμένα τους μπαρούτια ... Πώς να καταλάβομε μείς το ταπεινό γκρέμισμα μιας Γαλλίας μέσα σ' ένα μήνα; Το Παρίσι δεν άξιζε να καή, να γίνη στάχτη μακάρι για να σωθή η τιμή της Γαλλίας;» Κι’ όταν ήλθε η σειρά της Ελλάδας, δέν μπόρεσε ν' ανθέξη ... Η συνθηκολόγηση ήταν γι' αυτήν αφόρητος πόνος. Και αυτοδηλητηριάσθηκε την ημέρα όπου μπήκαν οι Γερμανοί στην Αθήνα. Πέθανε στις 02/05/1941, εκείνη πού έγραφε: «Στον κόσμο, υπάρχουν πράγματα, ιδέες, αρχές, ιδανικά, πίστες πού βαραίνουν περισσότερο από την ζωή». Εκείνη, τελείωσε την ζωή της με απόλυτη συνέπεια στις αρχές της ... 5 μέρες μετά πεθαίνει, αφήνοντας ένα λιτό σημείωμα για τα παιδιά της. «Παιδιά μου, ούτε παπά, ούτε κηδεία. Παραχώστε με σε μια γωνιά του κήπου, αλλά μόνο αφού βεβαιωθείτε ότι δεν ζω πια. Φροντίστε τον πατέρα σας. Τον φιλώ σφιχτά. Π.Σ. Δέλτα». Στην ταφή της, στον κήπο της Κηφισιάς, ιερουργεί μόνος ο παλιός φίλος Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος. Στον τάφο της, στον κήπο του σπιτιού της, χαράχτηκε η λέξη ΣIΩΠH.
Δισέγγονός της, από την πλευρά της μητέρας του, είναι ο Αντώνης Σαμαράς, που δεν βλέπουμε να έχει αρχές… Όχι ότι είναι ο μόνος βέβαια…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου