Ευγένιος Delacroix ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ(26/04/1798)
Ο Ευγένιος Delacroix(Eugène Ferdinand Victor Delacroix)(1798-1863). Μεγάλος Γάλλος ρομαντικός ζωγράφος(19ος αι.), που επηρέασε την ζωγραφική συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του ιμπρεσιονισμού. Εμπνεύστηκε από ιστορικά γεγονότα(π.χ. Ελληνική και Γαλλική Επανάσταση) και από ένα ταξίδι του στο Μαρόκο. ΒΙΟΣ Γεννήθηκε 26/04/1798 στο Charenton-Saint Maurice κοντά στο Παρίσι και ήταν το 4ο παιδί του Charles-François Delacroix, υπουργού Εξωτερικών του Διευθυντηρίου. Εικάζεται ότι ο πραγματικός του πατέρας ήταν ο Ταλλεϋράνδος(Charles-Maurice de Talleyrand, 1754-1838), διάσημος διπλωμάτης στον οποίο ο Ευγένιος έμοιαζε σε εμφάνιση και χαρακτήρα. Ο διπλωμάτης αυτός ήταν και προστάτης του. Ο Charles Delacroix πέθανε(1805) και η μητέρα του Victoire(1814) αφήνοντάς τον Ευγένιο ορφανό στην ηλικία των 16. Μαθήτευσε(1815) κοντά στον ζωγράφο Pierre-Narcisse Guérin και μπήκε(1816) στην Σχολή Καλών Τεχνών. Παρουσίασε(1822) στο Σαλόνι Παρισιού τον πίνακά του «Η βάρκα του Δάντη». Το 1824 τη «Σφαγή στη Χίο», εμπνευσμένος από το πραγματικό γεγονός της Ελληνικής Επανάστασης. Ο πίνακας αγοράστηκε από την γαλλική κυβέρνηση για 6.000 νομίσματα. Εντυπωσιασμένος από τις τεχνικές των Άγγλων ζωγράφων όπως ο John Constable, ταξίδεψε(1825) στην Αγγλία, επισκέφθηκε πολλές γκαλερί και θέατρα και επηρεάστηκε από τον αγγλικό πολιτισμό. Έκανε την εικονογράφηση μιας γαλλικής έκδοσης του Φάουστ με 17 λιθογραφίες, και διάφορων έργων του William Shakespeare, του sir Walter Scott και του Johann Wolfgang von Goethe. Παρουσίασε(1827-32) πολλά μεγάλα έργα με ιστορικά θέματα. Παρουσίασε(1827) στο Σαλόνι τον «Θάνατο του Σαρδανάπαλου» εμπνευσμένο από την ποίηση του Λόρδου Byron. Εντυπωσίασε πάλι το κοινό με το σημαντικότερο και τελευταίο ρομαντικό έργο του, το «Η Ελευθερία οδηγεί τα έθνη», εμπνευσμένο από την Γαλλική επανάσταση(1830). Ο πίνακας αγοράστηκε και αυτός από την γαλλική κυβέρνηση αλλά χάρη στην αντίδραση κάποιων αξιωματούχων-θεωρούσαν την προώθηση της ιδέας της ελευθερίας ανατρεπτική- αποσύρθηκε από την κοινή θέα. Παρόλα αυτά ο Delacroix πήρε αρκετές εργολαβίες για τοιχογραφίες σε δημόσια κτίρια. Ταξίδεψε(1832) για 6 μήνες στο Μαρόκο όπου ο αρχαίος και εξωτικός πολιτισμός των Αράβων τον ενέπνευσε εκ νέου στην δημιουργία έργων όπως «Οι Φανατικοί της Ταγγέρης»(1837-8), «Ο Σουλτάνος του Μαρόκου και η Ακολουθία του»(1845), «Κυνήγι Λιονταριών»(1854), «Άραβας Σελώνοντας το Άλογό του»(1855). Οι «Γυναίκες του Αλγερίου» έκαναν μεγάλη επιτυχία στο Σαλόνι(1834). Ζωγράφισε(1833) τις τοιχογραφίες στο βασιλικό δωμάτιο του παλατιού των Βουρβόνων και συνέχισε με διάφορα έργα για το Λούβρο και το Ιστορικό Μουσείο στις Βερσαλλίες(ως το 1861). Μετά τη Γαλλική Επανάσταση(1848), ο Ναπολέων Γ'(1808-1873, ανιψιός Βοναπάρτη) επέτρεψε την δημόσια εμφάνιση του έργου «Η Ελευθερία οδηγεί το λαό», σήμερα στο μουσείο του Λούβρου. Άλλα έργα του: «Το Ναυάγιο του Δον Χουάν», «Η Μήδεια πριν σκοτώσει τα παιδιά της», «Η είσοδος των Σταυροφόρων στην Κωνσταντινούπολη» και ένα πορτρέτο του συνθέτη Frédéric Chopin(1810-49). Έργα του εμπνευσμένα από την Ελληνική επανάσταση: «Η Σφαγή στη Χίο», «Έφιππος Έλληνας αγωνιστής», «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου» και «Η Μάχη του Γκιαούρη με τον Πασά». Εξέθεσε(1855) 48 πίνακες στην Διεθνή Έκθεση Παρισιού και έγινε δεκτός στην Ακαδημία μετά την 8η αίτησή του. Κάνοντας τοιχογραφίες πολλές ώρες όρθιος επάνω σε σκαλωσιές μισοτελειωμένων κτιρίων, αρρώστησε και αποσύρθηκε. Πέθανε(13/08/1863) στο Παρίσι.
ΧΙΟΣ ΚΑΙ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ Η είδηση της σφαγής της Χίου συγκλόνισε την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, η στάση της οποίας μεταστράφηκε θετικά απέναντι στην Ελληνική Επανάσταση. Μετά το γεγονός αυτό το φιλελληνικό κίνημα φούντωσε και σημαντικός αριθμός Ευρωπαίων φιλελλήνων έσπευσαν στην επαναστατημένη Ελλάδα για να ενισχύσουν τα ελληνικά στρατιωτικά σώματα. Σημαντική επιρροή άσκησε το γεγονός σε Ευρωπαίους καλλιτέχνες. Εμπνευσμένος από την σφαγή της Χίου ο Delacroix ζωγράφισε τον ομώνυμο πίνακα που εκτέθηκε στο Παρίσι και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση της γαλλικής κοινής γνώμης για τον Αγώνα των Ελλήνων. Ένα αντίγραφο του πίνακα εκτέθηκε(2009) στο τοπικό βυζαντινό μουσείο της Χίου, αλλά αποσύρθηκε(Νοέμβριος 2009). Η απόσυρση έγινε στο πλαίσιο της… βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων(!), ο ελληνικός Τύπος και η κοινή γνώμη διαμαρτυρήθηκε. Ιδού το περιστατικό. «Η ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ ΥΠΟ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ: ΔΕΝ ΕΣΦΑΓΗΣΑΝ, ΑΛΛΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΗΣΑΝ(άρθρο 26/03/2012)!!! Η σημερινή εθνική επέτειος, της Επανάστασης του 1821, μας καλεί να αντισταθούμε στην μεθοδευμένη προσπάθεια χειραγώγησης και απάλειψης της ιστορικής αλήθειας που υπαγορεύουν και επιβάλουν γνωστά κέντρα, με καθηγητές και λέκτορες και με συμμάχους παράγοντες στα υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Οι εν λόγω ιστορικοί αναθεωρητές, ισχυρίσθηκαν προσφάτως, ότι ο πίνακας του διάσημου Γάλλου ζωγράφου Ευγενίου Delacroix «Η σφαγή της Χίου» αποτελεί υπερβολική απεικόνιση εκ μέρους του καλλιτέχνη και ξεπερνάει την πραγματικότητα. Ο πίνακας αφαιρέθηκε προ διετίας από το Βυζαντινό μουσείο Χίου, κατ’ απαίτηση των Τούρκων! Σύμφωνα με τον χιώτικο Τύπο, υπάρχει μία μυστική προφορική συμφωνία προκειμένου να καθαιρεθεί ο πίνακας, ως ένδειξη απάλειψης του ιστορικού χάσματος που χωρίζει τους 2 λαούς! Η Τουρκία, επεδίωξε και αφαιρέθηκαν οι ταμπέλες με την επιγραφή: «Έργα Οθωμανών», από τις οστεοθήκες των θυμάτων της Σφαγής στη Νέα Μονή και του Αγίου Μηνά. Οι Τούρκοι απαιτούν και οι ημέτεροι με δουλικότητα υπακούουν! Ποτέ δεν αφαίρεσαν όμως οι Τούρκοι τον αναρτημένο πίνακα στο μουσείο Dolmabahçe στην Κωνσταντινούπολη, όπου παριστά Τούρκο πολεμιστή να πατά πάνω στο νεκρό κορμί Έλληνα φουστανελοφόρου με το λάβαρό μας, σκόρπια κορμιά Ελλήνων και ο … ήρωας αυτός με το χέρι στο μέτωπο, κοιτά μακριά, ψάχνει να δει τους Έλληνες που το’ βαλαν στα πόδια… Ο πίνακας του Delacroix, που τους ενόχλησε, δεν περιλαμβάνει τη διαταγή του Σουλτάνου (1822), να σφάξουν βρέφη ως 3 ετών, αγόρια και άνδρες άνω των 12, γυναίκες άνω των 40, να αιχμαλωτίσουν κορίτσια και γυναίκες από 3-40 ετών και αγόρια από 3-12 ετών. Γλίτωναν μόνο όσοι ασπάζονταν το μωαμεθανισμό(προσκυνοχάρτι). Από τις 117.000 χριστιανούς του νησιού, κατάσφαξαν 50.000, αιχμαλώτισαν 52.000, διέφυγαν και σώθηκαν 21.000, επέζησαν μόνο 1800. Δεν περιλαμβάνει τα γυναικόπαιδα που πουλήθηκαν σκλάβοι ή βιάστηκαν ούτε τη Χίο που μετετράπη σε στάχτη, ούτε ακούγονται οι γοερές κραυγές των θυμάτων. Γι’ αυτούς τους φωστήρες που σβήνουν με το σφουγγάρι, δεν πρέπει να μιλάμε για γενοκτονία γιατί δυσαρεστούνται οι Τούρκοι… Δεν πρέπει να μιλάμε για γενοκτονία των Ποντίων γιατί θα μας πουν οι προοδευτικοί τενεκέδες καθυστερημένους και γραφικούς. Έτσι πετυχαίνουν το στόχο τους. Τον εξαγνισμό των ενόχων! Απάντηση στους θλιβερούς αναθεωρητές της ιστορίας για τη σφαγή δίνουν οι TIMES του Λονδίνου(αρ. φύλ. 11661 σελ. 2, 11/09/1822). Ιδού τι έγραψε: «Πολλές λεπτομέρειες από τις τρομερές βαρβαρότητες που διέπραξαν οι Τούρκοι στη Χίο έχουν ήδη γίνει γνωστές. Ακόμα και γερμανικές εφημερίδες περιέγραψαν τις βαρβαρότητες. Από τις 120.000 Έλληνες απέμειναν περί τους 900 από τους οποίους πολλοί πεθαίνουν από ασθένειες που προκαλούνται από τα άταφα πτώματα. Το πιο ωραίο και ανεπτυγμένο νησί του Αρχιπελάγους ερημώθηκε. Οι πιο πολιτισμένοι, δυναμικοί και έγκριτοι κάτοικοι του νησιού, το άνθος της Ελλάδος, έχουν οι περισσότεροι εξοντωθεί, εκπατρισθεί ή πουληθεί ως σκλάβοι από τους απίστευτους σφαγείς τους. Εν τούτοις, τέτοιες πράξεις έχουν αμβλυνθεί από Άγγλους και σχεδόν δικαιολογήθηκαν στον αγγλικό Κοινοβούλιο, αποδιδόμενες σε ελληνικές προκλήσεις. Πότε οι Έλληνες προμελετημένα σφάγιασαν αδιακρίτως ολόκληρο τον ανδρικό πληθυσμό μιας επαρχίας; Πότε οι Έλληνες απήγαγαν δεκάδες χιλιάδες ανυπεράσπιστες γυναίκες και αθώα παιδιά για να ικανοποιήσουν ακόλαστες ορέξεις και πάθη; Θα εξισωθεί η πλήρης καταστροφή της Χίου, που μετετράπη σε στάχτες και ο ενταφιασμός 50.000 ανδρών στα συντρίμμια των φιλήσυχων σπιτιών τους, προς την καταστροφή μιας φρουράς μετά από προδοτική συμπεριφορά της;» «Το Ελληνόπουλο» του Βίκτωρος Ουγκώ Ο Ουγκώ(Marie Vicomte Hugo)(1802-85) καταθέτει την ψυχική του οδύνη για το ολοκαύτωμα της Χίου με το ποίημα «Ελληνόπουλο»(L’ Enfant)(μετάφραση Κωστή Παλαμά): «Τούρκοι διαβήκαν, χαλασμός, θάνατος πέρα ως πέρα./Η Χίο, τ’ όμορφο νησί, μαύρη απομένει ξέρα,/με τα κρασιά, με τα δεντρά τ’ αρχοντονήσι, που βουνά/ και σπίτια και λαγκάδια/ και στο χορό τις λυγερές καμιά φορά τα βράδια/καθρέφτιζε μεσ’ τα νερά./Ερμιά παντού. Μα κοίταξε κι απάνου εκεί στο βράχο,/στου κάστρου τα χαλάσματα κάποιο παιδί μονάχο/κάθεται, σκύβει θλιβερά το κεφαλάκι, στήριγμα και σκέπη του απομένει/μόνο μιαν άσπρη αγράμπελη σαν αυτό ξεχασμένη/ μεσ’ την αφάνταστη φθορά…»»
ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ Ο Delacroix δημιούργησε έναν 2ο πίνακα, για να υποστηρίξει τους Έλληνες και τον Αγώνα τους(1821) για Ανεξαρτησία. Εμπνεύστηκε από την Πολιορκία και την Έξοδο των «Ελεύθερων Πολιορκημένων» υπερασπιστών κατοίκων της πόλης του Μεσολογγίου(1825). Απεικονίζει μια αλληγορία, «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου». Απεικονίζει μια γυναίκα με ελληνική παραδοσιακή ενδυμασία, με γυμνό στήθος, τα χέρια μισοσηκωμένα, εκλιπαρώντας πριν την φρικτή σκηνή: την αυτοκτονία(Έξοδο) των Ελλήνων, που επιλέγουν να πεθάνουν και να καταστρέψουν την πόλη τους παρά να παραδοθούν στους Τούρκους. Ένα χέρι φαίνεται στο κάτω μέρος, ενώ το σώμα έχει συνθλιβεί από τα συντρίμμια. Η όλη εικόνα λειτουργεί ως μνημείο για τους κατοίκους του Μεσολογγίου και της ιδέας της Ελευθερίας εναντίον στην τυραννική κυριαρχία. Το θέμα επιλέχθηκε από τον Delacroix, όχι μόνο λόγω της συμπάθειάς του για τους Έλληνες, αλλά και επειδή ο λόρδος Βύρων, τον οποίο θαύμαζε πολύ ο ζωγράφος ως ποιητή είχε πεθάνει εκεί.
TOΠOI IEPOI ΓIA THN EΛΛHNIKH EΠANAΣTAΣH KAI THN TEXNH TOY EYΓENIOY DELACROIX ΧΙΟΣ ΚΑΙ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ Όταν ο Delacroix, ο τελευταίος μεγάλος ζωγράφος ιστορικών θεμάτων και πατέρας της μοντέρνας ζωγραφικής, άρχισε να σκέπτεται(Μάιος 1823) ότι ο επόμενός του πίνακας θα είχε θέμα τις φοβερές σφαγές της Χίου, ο ρομαντισμός ήταν ήδη η κυρίαρχη τάση της εποχής σε τέχνη, λογοτεχνία και ποίηση. Γαλουχημένος με τα εναύσματα και τις εμπνεύσεις του ρομαντισμού, όταν ήλθε το 1ο άκουσμα των νέων της ηρωικής σφαγής(Απρίλιος 1822), είχε άμεση απήχηση στην ψυχή και στη φαντασία του καλλιτέχνη. Τα γεγονότα της σφαγής συνέθεταν όλα όσα αποτελούσαν τον ιστό του ρομαντισμού, ρεύμα το οποίο υπήρξε περισσότερο μια ιδέα, ταξίδι εξιδανίκευσης, μια αντιπαράθεση στην αυστηρή εγκεφαλικότητα του Nicolas Poussin(1594-1665) και στην ψυχρή εσωτερικότητα του νεοκλασικισμού του Jacques-Louis David(1748-1825) και ένα τραγούδι στον θάνατο και στην ελευθερία, παρά ένα καλλιτεχνικό κίνημα. Η σκέψη του Delacroix να ασχοληθεί με έργα, που σαν θέμα θα είχαν τα δεινά ενός λαού, αποφασισμένου να πολεμήσει μέχρι τέλους για την Ελευθερία, ξεκινά από το Σεπτέμβριο του 1821, όταν σε κάποια επιστολή του εκφράζει την επιθυμία να ετοιμάσει για το επόμενο Salon στο Παρίσι, ένα πίνακα με θέμα τον πόλεμο των Ελλήνων κατά των Τούρκων. Ο ρομαντισμός στην τέχνη, που ξεκίνησε με τα πρώτα ακούσματα της Γαλλικής Επανάστασης, με την ζωγραφική του Goya(1746-1828) και του Géricault(1791-1824), από τα βιβλία του Stendhal(Marie-Henri Beyle 1783-1842) και του Baudelaire(1821-67) κ.ά., έρχεται να θεριέψει(19ος αι.) με την Ελληνική Επανάσταση, μέσα από τα άρθρα του Hugo, την ποίηση του Byron(1788-1824) και τη ζωγραφική του Delacroix. Το γεγονός ότι ο καλλιτέχνης εμπνεύστηκε και επέλεξε το θέμα του από την Ελλάδα και τον Αγώνα κατά των Τούρκων δεν εκπλήσσει, μια και είναι αναμφισβήτητη η έλξη των ρομαντικών(19ος αι.) από τον μυστικισμό, το φως και το χρώμα της Α, ιδιαίτερα της «Ελληνικής Ανατολής» και από ιδέες που βασίζονταν στο όραμα της υπεράσπισης του αδύναμου, του αδικημένου, του αγωνιστή που θυσιάζεται για κάτι ηρωικό με πράξεις υπέρτατου πατριωτισμού και με την ευαισθητοποίηση σε ακούσματα από δραματικά γεγονότα της εποχής. Το έργο του Delacroix «H Σφαγή της Χίου»(1822-4) υπήρξε ένα από τα πρώτα εναύσματα. Ο ενθουσιασμός υπέρ της Ελλάδας, που οδήγησε στην αφύπνιση της ιδέας του φιλελληνισμού, βασίζεται στην επανασύνδεση της Ευρώπης με την κλασική αρχαιότητα που(αρχές 18ου αι.) μεταφέρεται στην Ευρώπη, μέσω των ξένων περιηγητών που άρχισαν να επισκέπτονται Ιταλία, Ελλάδα και Μέση Ανατολή. Ο Delacroix βαθιά επηρεασμένος από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό από τις συχνές επισκέψεις του στο Μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι, τον Byron και την έμπρακτή του συμμετοχή στον Αγώνα και το φλογερό φιλελληνισμό του Hugo, δεν ενδιαφέρεται να παρουσιάσει στα έργα του την γραφική εξωτερική όψη των πραγμάτων, αλλά τον κόσμο της ψυχής και του πνεύματος. Ενδιαφέρεται να πληροφορήσει το κοινό, μια και η ζωγραφική παρέμενε η βασική μορφή εικαστικής επικοινωνίας και πληροφόρησης και να αναστατώσει συνειδήσεις, να ταράξει την κοινή γνώμη και τους φιλελεύθερους πολιτικούς της εποχής του. Άλλωστε η παρέμβαση της κοινής γνώμης για τους αγώνες της Ελλάδας για ελευθερία υπήρξε, ιδιαίτερα σε Αγγλία και Γαλλία, ίσως για 1η φορά στην ιστορία, καθοριστική στις αποφάσεις της εξωτερικής πολιτικής των Δυνάμεων της Ευρώπης. Με τη «Σφαγή της Χίου» επιτυγχάνει να καλλιεργήσει τον ρομαντικό φιλελληνισμό, να καταγράψει στη μνήμη της ανθρωπότητας ένα κορυφαίο γεγονός, να μεταφέρει νοητά την Ελλάδα κοντά στην Ευρώπη και τελικά να την καθοδηγήσει στα πρώτα βήματα της επανάστασης. «H Σφαγή της Χίου»(Μουσείο Λούβρου) μετά από 6μηνη προετοιμασία, παρουσιάσθηκε στο Salon(1824) προκαλώντας τον αντίκτυπο μιας ισχυρής έκρηξης ηφαιστείου. Αν και τώρα αντιμετωπίζεται σαν ένα έργο κλασικού ρομαντισμού, στη συγκεκριμένη στιγμή, όχι μόνο θεματικά και εικαστικά, υπήρξε μια γροθιά στο κλασικισμό, μέσα στον οποίο κατά ειρωνεία και ο ίδιος ο Delacroix είχε αναπτυχθεί καλλιτεχνικά. Το έργο του, αν και προκάλεσε αρχικά έντονες αντιδράσεις, κατάφερε να έχει μεγάλη απήχηση και χάρισε στο ζωγράφο την ύψιστη καταξίωσή του, να κερδίσει το 2ο βραβείο και να αγορασθεί από το κράτος. Όμως πέτυχε κάτι πολύ περισσότερο από αυτό, δηλ. να ταράξει την ψυχρότητα του παραδοσιακού κλασικισμού και την απάθεια της κοινής γνώμης για τον Αγώνα της Ελλάδας. Έργα όπως αυτό κατάφεραν να δείξουν μια τραγική σύγχρονη πραγματικότητα, αλλά και να παρέμβουν σε αυτήν. Η τεχνική και τα ζεστά χρώματα που χρησιμοποίησε, την τελευταία στιγμή, στην θέα των έργων του ρομαντικού τοπιογράφου John Constable(1776-1837) μετά από το ταξίδι του στην Αγγλία, τα εξεζητημένα κουστούμια, ο δυναμισμός της πολύπλοκης σύνθεσης και το πάθος των συναισθημάτων που αποκορυφώνεται με την ρομαντική κραυγή υπέρ του ελληνικού Αγώνα, καθιερώνουν τον Delacroix, σύμβολο της Ελληνικής Επανάστασης και του Ρομαντισμού. Το ενδιαφέρον για το ελληνικό ζήτημα αποδεικνύει σε ένα ακόμα έργο του, με τίτλο «H Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου»(1826)(Bordeaux, Μουσείο Καλών Τεχνών), ίσως υπήρξε ο μεγαλύτερος φόρος τιμής του ζωγράφου στον ελληνικό Αγώνα. «Αυτό το έργο του κου Delacroix κρύβει τόση γνώση και τόση τέχνη!» ήταν η απάντηση του Hugo στους επιφυλακτικούς κριτικούς, όταν το έργο παρουσιάστηκε 1η φορά στη γκαλερί Lebrun (άνοιξη 1826). Χαρακτήρισε το έργο αλληγορικό και την εμβληματική μορφή της γυναίκας, που στέκεται μέσα στα ερείπια του Μεσολογγίου, την απεικόνιση της Ελλάδας. Το έργο εμπνευσμένο από την ηρωική αντίσταση των 4.000 αγωνιστών για την υπεράσπιση της πόλης του Μεσολογγίου(1825), η οποία πολιορκήθηκε από στρατό 35.000 ανδρών με την υποστήριξη του τουρκικού στόλου, αφιερώνεται στους τελευταίους υπερασπιστές που ανατινάχθηκαν με τις γυναίκες και τα παιδιά τους, περίπου ένα χρόνο αργότερα, για να μην πέσουν στα χέρια των εχθρών τους. Ο Delacroix έρχεται αντιμέτωπος με την απεικόνιση του ίδιου γεγονότος από τους συγχρόνους του, επιλέγοντας την αλληγορία σαν τρόπο έκφρασης του τραγικού συμβάντος που φούντωσε στο έπακρο το πάθος του για τον ελληνικό Αγώνα. Η μορφή της νέας γυναίκας με την εθνική ενδυμασία, που στέκεται πάνω στα ερείπια της καταστροφής ενσαρκώνει με την ματιά της και τον εσωτερικό δυναμισμό της στάσης της, με την έμφαση στην αρχοντική εμφάνιση της ενδυμασίας της, με τις πτυχές του φουστανιού της και του ζωναριού που τυλίγει τη μέση της και με την ατμοσφαιρική σκιώδη χρήση του χρώματος, αυτήν ακριβώς την αλληγορία της ηρωικής αντίστασης μέχρι θανάτου, που ο Delacroix αγωνιά να παραθέσει στα μάτια της κοινής γνώμης. Είχε στρατευθεί ανοιχτά υπέρ των Ελλήνων εξυμνώντας την απόγνωσή τους και τη θέληση τους να επιζήσουν. Ακόμα και αν αναρωτηθούμε, μήπως, δεν ήταν μόνο η συμπόνια και η αγανάκτηση που αισθάνθηκε στα συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα που πληροφορήθηκε μέσω του Τύπου, τα οποία τον οδήγησαν στη δημιουργία αυτών των μνημειακών έργων, αλλά, περισσότερο, η έξαψη της φαντασίας του, η επιθυμία να δημιουργήσει «τέχνη για την τέχνη», να εκφράσει «το ρομαντικό πάθος για το πάθος» και ανακάλυψε θέματα κατάλληλα για ωραίες συνθέσεις. Ο ίδιος γράφει σε επιστολή στον φίλο του Sulier. «Σκοπεύω να ετοιμάσω ένα πίνακα για το επόμενο Salon με θέμα τον πρόσφατο πόλεμο των Ελλήνων και των Τούρκων. Πιστεύω ότι, υπό τις παρούσες συνθήκες, αν ο πίνακας μου αξίζει, θα διακριθώ». Ίσως αναζητούσε το κατάλληλο θέμα που θα τον βοηθούσε να κερδίσει την κοινή γνώμη, αφού μέχρι τότε δεν είχε αποδείξει την πραγματική του αξία, παρόλο που υπήρχαν όλα τα στοιχεία που αποτελούσαν την στόφα της αξίας αυτής, παρατεταγμένα μέσα του. Ήταν έτοιμος για ένα τέτοιο γεγονός, όπως ο ελληνικός Αγώνας κατά των Οθωμανών. Όμως, η σπίθα που τον οδήγησε στο άκουσμα της θεομηνίας του Αγώνα, με υπόβαθρο τον ορμητικό και παθιασμένο αυθορμητισμό του, την αχαλίνωτη φαντασία του από διαβάσματα και θέματα της εποχής, το πάθος του, ανάλογο μόνο στην ιστορική «Guernica»(1937) του Picasso και η ειλικρινής ανάγκη για έκφραση της ατομικής εσωτερικής αλήθειας, ήταν στοιχεία που τον ενέπνευσαν στη δημιουργία αυτών των μεγάλων έργων που σηματοδοτούν το αποκορύφωμα του ρομαντισμού και που με την δύναμή τους μετέδωσαν στην υπόλοιπη Ευρώπη, τη γενναιότητα της Ελληνικής Επανάστασης δημιουργώντας το κατάλληλο κλίμα για συμμετοχή και υποστήριξη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου