Κυριακή 8 Απριλίου 2012

ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΑ, ΤΟ 1ο ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΣΤΗΝ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ(σα σήμερα 08/04/1896 η εξέγερση των μεταλλωρύχων) ΜΕΡΟΣ 2ο

ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΑ, ΤΟ 1ο ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΣΤΗΝ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ(σα σήμερα 08/04/1896 η εξέγερση των μεταλλωρύχων) ΜΕΡΟΣ 2ο
Πάντως, ο Συγγρός ήταν  ένας από τους μεγαλύτερους τραπεζίτες της εποχής του και μεγαλύτερους χρηματιστηριακούς κερδοσκόπους και ένας από τους παράγοντες της χρεοκοπίας του 1893, αφού επιχείρησε να αποτρέψει τη σύναψη νέου δανείου από την κυβέρνηση Τρικούπη προκειμένου να του παραχωρηθούν νέα τραπεζικά προνόμια και να καταφέρει να γίνει μέτοχος της Εθνικής Τράπεζας. Λεγόταν τότε ότι ήταν ο πιο ισχυρός Έλληνας μετά τον βασιλιά Γεώργιο Α’. Οι γονείς του, Δομένικος Τσιγγρός(προσωπικός ιατρός αδερφής του Σουλτάνου Μαχμούτ Β’, εξ ου και η γέννησή του στην Πόλη) και Νικολάττα Νομικού, κατάγονταν από το Λιθί της Χίου αλλά αυτός γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Μαθήτεψε στην Ερμούπολη της Σύρου(σχολή Θεόφιλου Καΐρη και σχολαρχείο ως το 1845) και στη σχολή της Άνδρου (1834), και εν συνεχεία εργάστηκε σε ένα μεγάλο εμπορικό οίκο στην Κωνσταντινούπολη(Θ. Ροδοκανάκη αρχικά και Ν. Δαμιανού) όπου έγινε συνέταιρος. Ο πατέρας του τον προόριζε για γιατρό. Ασχολήθηκε με το μετάξι και τις κρατικές προμήθειες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αγόρασε το 4% της επιχείρησης «Ε. Μ. ΒΟΥΡΟΣ ΚΑΙ ΣΙΑ»(1855). Η εταιρεία διαλύθηκε(1861). Έτσι απέκτησε περιουσία και έγινε ο πλειοψηφικός μέτοχος στην τράπεζα Κωνσταντινουπόλεως και μέτοχος στην Εθνική Τράπεζα. Αναμείχτηκε σε μεγάλα επιχειρηματικά deals(π.χ. διώρυγα της Κορίνθου), Εκλέχθηκε πολλάκις βουλευτής, λόγω της φιλίας του με τον Τρικούπη(τον γνώρισε(1867), σε ταξίδι στην Αθήνα-ο Τρικούπης ήταν Υπουργός Εξωτερικών-, όπως και τον βασιλιά Γεώργιο Α’). Στις εκλογές(07/04/1885) έθεσε για 1η φορά υποψηφιότητα και εκλέχθηκε ανεξάρτητος βουλευτής Σύρου. Στις δημοτικές εκλογές(1887) εγγράφηκε ως υποψήφιος από οπαδούς του και ενώ έλειπε στο εξωτερικό. Εξελέγη δήμαρχος με 5.149 ψήφους έναντι 3.943 του Δημητρίου Σούτσου. Τελικά όμως λόγω ακυρότητας(δεν ήταν εγγεγραμμένος στον εκλογικό κατάλογο) δεν επικυρώθηκε η εκλογή του. Στις εκλογές(1890) εξελέγη βουλευτής Αττικής και Βοιωτίας. Με τον πρωθυπουργό Θεόδωρο Δεληγιάννη συγκρούστηκε αρκετές φορές εντός Βουλής, ενώ θεωρείται ο κύριος υπεύθυνος της πτώσης της κυβερνήσεώς του. Ένα μήνα πριν την πτώση της, είχε υποβάλει στο βασιλιά υπόμνημα, σύμφωνα με το οποίο η διατήρηση στην εξουσία της κυβέρνησης Δεληγιάννη εγκυμονούσε κινδύνους για την οικονομία. Επιδίωκε να περιέλθουν οι πρόσοδοι του ελληνικού κράτους σε όμιλο Ελλήνων και ξένων κεφαλαιούχων, των οποίων ηγείτο. Μετά την πτώση της κυβέρνησης συμμετείχε με ποσοστό σε δάνειο 16 εκ φράγκων προς την ελληνική κυβέρνηση. Στις εκλογές(1892) εξελέγη βουλευτής Σύρου με 3.180 ψήφους. Η νέα κυβέρνηση Τρικούπη αντιμετώπισε οξύ οικονομικό πρόβλημα. Ο Συγγρός με διάφορες κινήσεις προσπάθησε να συμβάλει στην χρεοκοπία της χώρας, έτσι ώστε να γίνει μέτοχος της Εθνικής Τράπεζας. Κατηγορήθηκε από τον Τύπο και τον πολιτικό κόσμο για κερδοσκοπία εις βάρος της Ελλάδος. Έσκασαν κροτίδες δυναμίτιδας μέσα στον κήπο του μεγάρου του προκαλώντας μικρές υλικές ζημιές(Ιανουάριος 1894). Στις εκλογές(1899) εξελέγη βουλευτής Αττικής με 15.139 ψήφους. Δημιούργησε την εταιρεία ΣΥΓΓΡΟΣ, ΚΟΡΩΝΙΟΣ ΚΑΙ ΣΙΑ, η οποία παρείχε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία δάνεια με υπέρογκους τόκους. Σ’ αυτή συμμετείχε και ο Στέφανος Σκουλούδης, συνεργάτης και φίλος του Συγγρού. Τότε ίδρυσε την ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, που δάνειζε την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την Αίγυπτο. Εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα(1872) και αγόρασε τεράστιες εκτάσεις στην Αττική και ένα οικόπεδο στο κέντρο των Αθηνών, για το μέγαρό του. Στην Ελλάδα ασχολήθηκε πάλι με τις τραπεζικές επιχειρήσεις. Αναμείχθηκε, όπως είδαμε, στα Λαυρεωτικά, ένα από  τα μεγαλύτερα χρηματιστηριακά σκάνδαλα όλων των εποχών. Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος, ίδρυσε, με συμμετοχή της Εθνικής Τράπεζας, την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας(1881), στην οποία το ελληνικό κράτος είχε παραχωρήσει το προνόμιο/ δικαίωμα της αποκλειστικής έκδοσης και κυκλοφορίας χαρτονομίσματος στις «Νέες Χώρες»(περιοχές που προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, 1912-3).  Με άλλους πλούσιους Έλληνες της διασποράς, αγόρασαν τεράστιες εκτάσεις στην Θεσσαλία από τους Τούρκους ιδιοκτήτες τους(εθνικές γαίες, τσιφλίκια, εξέγερση Κιλελέρ). Ίδρυσε την ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ ΑΤΜΟΠΛΟΙΑ(1882) και έδωσε δάνειο στον Δήμο Αθηναίων (225.000 δρχ.). Μεσολάβησε για σύναψη δανείου της Ελλάδας με ξένους επενδυτές. O Ανδρέας Συγγρός είχε αμφισβητούμενο ρόλο και φιλανθρωπικό έργο. Διέθεσε τεράστια ποσά για κοινωφελείς και φιλανθρωπικούς σκοπούς. Δημοτικό σχολείο Σκιάθου, φυλακές Συγγρού, Δημοτικό Θέατρο Αθηνών, Παλαιό Μουσείο Ολυμπίας, Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών, αριστερή πτέρυγα Ευαγγελισμού και ολοκλήρωση Οίκου των Αδελφών στο ίδιο νοσοκομείο, δημιουργήθηκαν με δικά του έξοδα. Πρόσφερε 10.000 στην Χίο(Απρίλιος 1881), μετά τον σεισμό. Και 400.000 δρχ. στην Θεσσαλονίκη, μετά την καταστροφική πυρκαγιά(1890), για την ανοικοδόμησή της. Πρόσφερε και στο Ωδείο Αθηνών, στην Σύρο, στο Πατριαρχείο Κων/λεως, στα εθνικά ιδρύματα της Πόλης και στο χωριό του, Λίθι Χίου. Κληροδότησε μεγάλα ποσά σε: Πτωχοκομείο Αθηνών, Δρομοκαΐτειο, Αμαλίειον ορφανοτροφείο, Δημοτικό νοσοκομείο, μετοχικό ταμείο αξιωματικών. Όλες του τις εκτάσεις στην Αττική τις δώρισε στο Αμαλίειον ορφανοτροφείο. Σημαντικό μέρος της περιουσίας του δωρίθηκε στο κράτος προκειμένου να κατασκευασθούν σχολεία και άλλα δημόσια κτίρια. Πέθανε 13/02/1899 στην Αθήνα και ενταφιάστηκε στο Α’ Νεκροταφείο. Στην κηδεία του παρευρέθη όλη η πολιτική και οικονομική ελίτ της Ελλάδας. Παντρεύτηκε στα 45 του την Ιφιγένεια Μαυροκορδάτου(1842-1921), χήρα Αντωνιάδη. Δεν έκαναν παιδιά, αλλά ο Συγγρός είχε έναν νόθο γιο, τον Γεώργιο Νομικό, που δεν αναγνώρισε ή συμπεριέλαβε στην διαθήκη του, αλλά του δώρισε τεράστιες εκτάσεις σε Εύβοια και Θεσσαλία. Μετά τον θάνατό του, η Ιφιγένεια, δώρισε στο ελληνικό Δημόσιο το Κτήμα Συγγρού, το Μέγαρο Ανδρέα Συγγρού, για την στέγαση του Υπουργείου Εξωτερικών. Με κληροδότημα του ίδιου και της συζύγου του, κατασκευάστηκε το Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός» και η λεωφόρος Συγγρού. Τα απομνημονεύματά του εκδόθηκαν από την σύζυγό του, με επιμέλεια των Δ. Βικέλα και Γ. Δροσίνη(1908). Ο Γιάννης Κορδάτος, τον χαρακτήρισε «μηχανορράφο και επιδέξιο πολιτικάντη», άλλοι ως «λωποδύτη φιλάνθρωπο» ενώ ο Τύπος της εποχής
χρυσοκάνθαρο. Ο Τάσος Βουρνάς έλεγε ότι «παρίστανε τον Εθνικό Ευεργέτη για να εξαγοράσει τις αμαρτίες του». Άλλοι τον χαρακτηρίζουν ευεργέτη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου