ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 03/04, ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΓΕΡΟΥ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ, ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΜΕΡΟΣ 4ο
(αναφορά στο προσκυνοχάρτι, επίκαιρο)
Ο μόνος που απάντησε στο κάλεσμά του ήταν ο Νικηταράς ο «Τουρκοφάγος», με άνδρες και των Παπαφλέσσα και Υψηλάντη, που είχαν ενωθεί μαζί του. Ο Νικηταράς έσπευσε να ανακόψει την υποχώρηση των Τούρκων προς την Κόρινθο και στη χαράδρα μπροστά στον Άγιο Σώστη οι Τούρκοι άφησαν περισσότερους από 3.000 νεκρούς. Η μεγάλη τουρκική στρατιά διασπάστηκε. Ένα μέρος της κατέφυγε στην Κόρινθο, ενώ το άλλο γύρισε πίσω στο Άργος, όπου ο Δράμαλης παρέμεινε άπραγος για μία ημέρα, προσπαθώντας να συνέλθει από την πανωλεθρία. Όμως ήταν αδύνατον να παραμείνει άλλο η τουρκική στρατιά στο Άργος, δίχως εφόδια. Μη θέλοντας να δοκιμάσει την τύχη του από το ίδιο πέρασμα, ο Δράμαλης επέλεξε το πέρασμα του Αϊνορίου, Α από το σημείο όπου είχε ηττηθεί το 1ο τμήμα της στρατιάς του. Το ελληνικό πολεμικό συμβούλιο, υπό την καθοδήγηση του Κολοκοτρώνη, είχε εκπονήσει σχέδιο για αυτή την περίπτωση, το οποίο όμως δεν εκτελέστηκε σωστά. Το σχέδιο ήθελε τους Έλληνες-ως τότε είχαν στρατοπεδεύσει στους Μύλους- να χτυπήσουν τα νώτα του Δράμαλη, μόλις άφηνε πίσω του το Άργος. Αντ’ αυτού, τους Έλληνες προσήλκυσαν τα λάφυρα του εγκαταλειμμένου τουρκικού στρατοπέδου και άφησαν τα νώτα του Δράμαλη ανενόχλητα. Ο Νικηταράς και ο Υψηλάντης επιτέθηκαν στους Τούρκους από τον Άγιο Σώστη, ο δε Παπαφλέσσας από το Αϊνόρι, οι Τούρκοι ιππείς όμως κατόρθωσαν να ανοίξουν δρόμο, καθώς δεν τους κατεδίωκε κανένας. Τα σώματα που έστειλε ο Κολοκοτρώνης, υπό τη διοίκηση του γιου του, Γενναίου και του Πλαπούτα, έφτασαν πολύ αργά, ώστε μεγάλο μέρος της τουρκικής στρατιάς διέφυγε, αφήνοντας πίσω μόλις 1.000 νεκρούς. Ηττημένος και καταδιωκόμενος ο μεγάλος σερασκέρης έφτασε στην Κόρινθο. Ο Κολοκοτρώνης διέταξε να φυλαχθούν όλα τα περάσματα προς τη Δ. Πελοπόννησο ή τη Στερεά τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον ανεφοδιασμό της Κορίνθου. Ύστερα από λίγο ό,τι είχε απομείνει από τη λαμπρή τουρκική υπέκυψε στην πείνα και στις αρρώστιες. Η συντριβή της στρατιάς του Δράμαλη είχε ολοκληρωθεί. Οι απώλειες των Τούρκων σ’ αυτές τις αναμετρήσεις υπολογίζονται από τον Φωτάκο σε 5.000. Ο Δράμαλης αρρώστησε και πέθανε λίγους μήνες αργότερα στην Κόρινθο, μετά από αλλεπάλληλες προσπάθειες να σπάσει τον κλοιό των Ελλήνων-τον είχαν αποκόψει από το υπόλοιπο της Πελοποννήσου και τη Στερεά Ελλάδα-. Ο Κολοκοτρώνης έγινε αρχιστράτηγος κατ’ απαίτηση των οπλαρχηγών, ενώ παράλληλα άρχισε να συμμετέχει ενεργά και στην πολιτική, αφού εκλέχτηκε μέλος της Πελοποννησιακής Γερουσίας και έγινε αντιπρόεδρος του Εκτελεστικού, με πρόεδρο τον Μαυροκορδάτο. Την ίδια στιγμή που ο Κολοκοτρώνης και οι άλλοι αγωνιστές νικούσαν, οι πολιτικοί τρομοκρατημένοι είχανε μπει στα καράβια, για να γλιτώσουν. Την δόξα στο πεδίο της μάχης, οι πολιτικοί την «αντάμειψαν» στη Β΄ Εθνοσυνέλευση του Άστρους(Μάρτιος-Απρίλιος 1823), χαρίζοντας το βαθμό του στρατηγού σε 50 ακόμη ανθρώπους, για να μειώσουν τον Κολοκοτρώνη. Ο Γέρος, προσπάθησε στον Εμφύλιο, να αμβλύνει τις αντιθέσεις, αλλά δεν απέφυγε την ρήξη. Μετά από ένοπλες συγκρούσεις, ο Κολοκοτρώνης και ο γιος του συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν στο Ναύπλιο. Ο Σουλτάνος ζήτησε την βοήθεια της Αιγύπτου, για να καταπνίξει την Επανάσταση. Ο γιος του Μεχμέτ Αλί και διάδοχος του αιγυπτιακού θρόνου Ιμπραήμ, αποβιβάστηκε στην Πελοπόννησο(1825). Σφακτηρία και Ναβαρίνο έπεσαν σε αιγυπτιακά χέρια. Ο Κολοκοτρώνης αποφυλακίστηκε, για να αντιμετωπίσει τον Ιμπραήμ, μαζί με τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ξεκίνησε, ελλείψει μεγάλου στρατού, τον κλεφτοπόλεμο(ως το 1828). Τότε έφθασε στην Ελλάδα ο στρατός του στρατηγού Maison με εντολή του Καρόλου Ι’ της Γαλλίας, για να διασώσει την Ελλάδα από τα αιγυπτιακά στρατεύματα(γαλλική Εκστρατεία του Μοριά, 1828-33). Ο Κολοκοτρώνης ήταν στρατιωτική ιδιοφυία, καθώς, με χρήση του κλεφτοπολέμου, υπερκερνούσε την αριθμητική υπεροχή του αντιπάλου. Πρόσεχε πολύ την καταστροφή των πόρων(τροφές, ζωοτροφές) του αντιπάλου και την εξασφάλιση τροφής για τον στρατό του. Αναγνώρισε το έργο των Ελλήνων κτηνοτρόφων, που την εξασφάλιζαν και, γενικά, στήριξαν τον Αγώνα. Ως το τέλος του, ο Κολοκοτρώνης είναι ο ηγέτης του, πολιτικός(μέλος Πελοποννησιακής Γερουσίας και Αντιπρόεδρος του Εκτελεστικού) και στρατιωτικός. Ο Μαυροκορδάτος και οι άλλοι ανησύχησαν τόσο πολύ από τις συνεχείς επιτυχίες των στρατιωτικών-ιδιαίτερα του Κολοκοτρώνη- που τους ενδιέφερε πια μόνο η προσωπική τους εξασφάλιση. Ο Κολοκοτρώνης ήρθε σε ρήξη με τον Μαυροκορδάτο, όταν εκδηλώθηκαν οι πρώτες αντιθέσεις ανάμεσα στους πολιτικούς και τους στρατιωτικούς και αποφασίστηκε η κατάργηση της Πελοποννησιακής Γερουσίας, ψυχή της οποίας ήταν ο Κολοκοτρώνης και του βαθμού του αρχιστρατήγου τον οποίο έφερε. Αυτό θεωρήθηκε μείωση του φυσικού αρχηγού των στρατιωτικών σωμάτων και σηματοδότησε τη ρήξη ανάμεσα στο Μαυροκορδάτο, πρόεδρο του Εκτελεστικού, και τον Κολοκοτρώνη, ο οποίος παραιτήθηκε από αντιπρόεδρος. Στη συνέχεια πολλά μέλη του, αντίθετα στον Κολοκοτρώνη κατέφυγαν στο Κρανίδι, όπου όρισαν νέα κυβέρνηση υπό τον Υδραίο Γεώργιο Κουντουριώτη. Έτσι υπήρχαν 2 κυβερνήσεις(αρχές 1824), μία στην Τριπολιτσά υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και μια υπό τον Γ. Κουντουριώτη στο Κρανίδι. Οι κυβερνητικοί(Μάρτιος 1824) στράφηκαν εναντίον των στρατιωτικών, κατέλαβαν την Ακροκόρινθο και την Τριπολιτσά και άρχισαν να πολιορκούν το Ναύπλιο, που υπεράσπιζε ο Πάνος, γιος του Κολοκοτρώνη. Ο Κολοκοτρώνης αντιλαμβανόμενος ότι οι εξελίξεις απέβαιναν σε βάρος του ήλθε σε συνδιαλλαγή με τον Κουντουριώτη και παρέδωσε το Ναύπλιο με αντάλλαγμα τη χορήγηση αμνηστίας. Έτσι τελείωσε η 1η φάση του Εμφυλίου πολέμου. Ο οποίος έμελλε όμως να συνεχισθεί, καθώς και οι 2 παρατάξεις(υπό τον Κουντουριώτη η μια και τον Ανδρέα Λόντο και τον Ανδρέα Ζαΐμη η άλλη) επεδίωκαν ηγετικό ρόλο στις στρατιωτικές και πολιτικές εξελίξεις. Η μία πλευρά υπό τον Κολοκοτρώνη, τον Λόντο και το Ζαΐμη(αρχικά αντίπαλοι του Γέρου) είχε την υποστήριξη πολλών Πελοποννήσιων στρατιωτικών και πολιτικών. Με τον Κουντουριώτη συντάχθηκαν οι Ρουμελιώτες, Υδραίοι και Σπετσιώτες οπλαρχηγοί. Η άρνηση ορισμένων περιοχών της Πελοποννήσου να πληρώσουν στην κυβέρνηση φόρο αποτέλεσε την αφορμή για την έκρηξη της 2ης φάσης του Εμφυλίου κατά την οποία σημειώθηκαν σφοδρές συγκρούσεις σε πολλές περιοχές της Πελοποννήσου. Στις 13/11/1824 οι πολιτικοί αντίπαλοι του Κολοκοτρώνη σκότωσαν τον γιο του Πάνο, ο οποίος ήταν παντρεμένος με την κόρη της Μπουμπουλίνας, Ελένη. Η άνανδρη δολοφονία του γιου του, κλόνισε σοβαρά τον Γέρο, που αποφάσισε να παραδοθεί(αρχές Δεκεμβρίου 1824), για να τερματιστεί ο Εμφύλιος. Στις 06/02/1825, φυλακίστηκε στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία της Ύδρας μαζί με τους Δεληγιανναίους και τον Νοταρά. Αναγκάστηκαν να τον απελευθερώσουν(1825), μετά από πρόταση του Παπαφλέσσα προς την κυβέρνηση Κουντουριώτη, επειδή ήταν ο μόνος που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τον Ιμπραήμ. Στο Ναύπλιοι, μετά την αποφυλάκισή του, ανεβασμένος σε μια πέτρα μίλησε, στο πλήθος που παραληρούσε. Τους είπε να ξεχάσουν τα μίση, για να βρεθεί ο θησαυρός, της Ελευθερίας. Διαμήνυσε στον Ιμπραήμ, ότι οι Έλληνες, όσα σπίτια και αν κάψει, όσες καταστροφές και αν προκαλέσει, δεν προσκυνούν. Δεν κατάφερε να φέρει την ομόνοια. Η Πελοπόννησος, εν τω μεταξύ, λεηλατούνταν από τον Ιμπραήμ(άνοιξη-καλοκαίρι 1827). Οι Αιγύπτιοι, επέστρεφαν συνήθως 2η φορά στο σημείο από το οποίο είχαν περάσει λίγες μέρες πριν, και ολοκλήρωναν την καταστροφή. Η αντίσταση είχε σχεδόν εξουδετερωθεί. Οι Αιγύπτιοι, πάντως, δέχονταν επιθέσεις λίγων Ελλήνων, και χωρικών ακόμα, που τους πλευροκοπούσαν, καθώς δεν μπορούσαν να δώσουν μάχη μετωπική μαζί τους. Τους προκαλούσαν μεγάλες απώλειες. Ο Κολοκοτρώνης περιέγραψε στα «ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ» του τον ανταρτοπόλεμο αυτό. Ανέφερε ότι προκάλεσε τον Ιμπραήμ σε μονομαχία, όταν τον ρώτησε γιατί δεν κάθεται σ’ ένα σημείο να πολεμήσουν κατά μέτωπο. Θα το έκανε, και ας πέθαινε, για το έθνος. Οι Πελοποννήσιοι, συνέχιζαν να αντιστέκονται, παρά την πείνα και τον σχεδόν ανύπαρκτο οπλισμό. Ο Ιμπραήμ, μετά την επιστροφή του από το Μεσολόγγι(1825, Έξοδος), εφάρμοσε σε μεγάλη κλίμακα το προσκύνημα. Αυτό στην τουρκοκρατία, ήταν η δήλωση υποταγής ενός προσώπου ή μιας ομάδας ατόμων στον κατακτητή, μετά από εξέγερση. Οι προσκυνημένοι λάμβαναν από τους Τούρκους και ειδικό πιστοποιητικό(«ράι μπουγιουρντί» ή, ελληνικά, «προσκυνοχάρτι»). Οι προσκυνημένοι, πλέον, ήταν νομιμόφρονες υπήκοοι. Ο Κολοκοτρώνης, στα «ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ» του, ανέφερε ότι οι οπλαρχηγοί που προσκύνησαν, το έκαναν, για χάρη των υψηλών αμοιβών που υποσχέθηκε ο Ιμπραήμ, καθώς ήταν πρ. μισθοφόροι προκρίτων του Μοριά. Κάποιοι φοβόνταν και τις αιγυπτιακές επιδρομές. Οι προσκυνημένοι αυξάνονταν ραγδαία, μια θλιβερή εικόνα προδοσίας από την Ηλεία, ως την Πάτρα, την Βοστίτσα και τα Καλάβρυτα. Ο Κολοκοτρώνης, στα «ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ» του, λέει ότι τότε φοβήθηκε για την πατρίδα του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου