ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΡΙΑΣ(ΣΑ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΕ Ο HITLER, ΣΕ ΦΥΛΑΚΙΣΗ 5 ΕΤΩΝ)

ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΤΗΣ ΜΠΥΡΑΡΙΑΣ(ΣΑ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΕ Ο HITLER, ΣΕ ΦΥΛΑΚΙΣΗ 5 ΕΤΩΝ)

Ως «Πραξικόπημα της Μπυραρίας»(γερμανικά Hitler-Ludendorff-Putsch) έμεινε στην ιστορία η προσπάθεια του Adolf Hitler να καταλάβει την εξουσία στη Γερμανία(08 και 09/11/1923). Το πραξικόπημα απέτυχε παταγωδώς, αλλά έκανε γνωστό τον εμπνευστή του, εντός  και εκτός Γερμανίας. Τη δεκαετία του '20 η πολιτική κατάσταση στη Γερμανία ήταν χαοτική. Η «Δημοκρατία της Βαϊμάρης» ήταν δέσμια των άκρων, με κύριο χαρακτηριστικό της την ακυβερνησία. Η χώρα ήταν η μεγάλη ηττημένη του Α’ ΠΠ και οι νικητές πίεζαν για την καταβολή των πολεμικών επανορθώσεων, σε μία περίοδο που ο πληθωρισμός και η ανεργία «βασίλευαν». Σύμφωνα με την Συνθήκη των Βερσαλλιών, η Γερμανία επωμίστηκε όλα τα βάρη του «Μεγάλου Πολέμου». Γαλλία και  Βρετανία παρουσίασαν στην Γερμανία(Απρίλιος 1921) τις αξιώσεις τους για την καταβολή των πολεμικών αποζημιώσεων(33 δις $ 1921). Ο αντίκτυπος αυτής της απαίτησης: προκάλεσε την εμφάνιση πληθωρισμού με πρωτόγνωρους ρυθμούς στην γερμανική οικονομία. Η αξία του γερμανικού μάρκου κατέρρευσε, αφού μέχρι την ανακοίνωση των αξιώσεων των νικητριών δυνάμεων 1 $ ΗΠΑ ισοδυναμούσε με 4 μάρκα και αμέσως μετά η ισοτιμία έφθασε το 1 US $ σε 75 μάρκα για να πέσει στο 1 US $ = 400 μάρκα(1922). Η γερμανική κυβέρνηση ζήτησε μια ανάπαυλα στην εκτέλεση των πληρωμών, για να διευθετήσει τον τρόπο καταβολής των αποζημιώσεων χωρίς να καταβαραθρωθεί η οικονομία της. Η γαλλική απέρριψε το αίτημα και σε απάντηση εισέβαλε στην περιοχή του Ruhr, την οποία έθεσε υπό κατοχή και άρχισε να εκμεταλλεύεται, προκειμένου να αποκομίσει τμήμα των αποζημιώσεων. Η ενέργεια αυτή είχε σημαντικές πολιτικές συνέπειες στο εσωτερικό της Γερμανίας, αφού ένωσε τον γερμανικό λαό καθιστώντας τον πάλι έτοιμο για δράση. Οι Γερμανοί εργάτες της Ruhr κήρυξαν γενική απεργία, την οποία υποστήριξε η γερμανική κυβέρνηση, κυρίως με οικονομική στήριξη. Η κατάρρευση της γερμανικής οικονομίας χειροτέρευσε ύστερα από αυτό. Στο τέλος του 1922 αντιστοιχούσαν 18.000 μάρκα στο $, τον Ιούλιο του 1923 η ισοτιμία έφθασε τα 160.000 μάρκα και τον Αύγουστο το 1 εκ. μάρκα ανά $. Τον Νοέμβριο έπεσε ακόμη περισσότερο· αντιστοιχούσαν 4 εκ. μάρκα στο $, φέρνοντας έτσι την χώρα στα πρόθυρα του χάους. Οι Γερμανοί πολίτες έχασαν τις αποταμιεύσεις τους, ενώ πληρώνονταν σε χρήμα χωρίς αντίκρισμα. Τα αγαθά διατροφής έφθασαν σε αστρονομικές τιμές και σε κάθε γωνία της χώρας ξέσπασαν διαδηλώσεις, καθώς η ευρεία μάζα του πληθυσμού λιμοκτονούσε. Οι διαμαρτυρίες αυτές στρέφονταν εναντίον των νικητών του Α’ ΠΠ. Το γενικό κλίμα ήταν προς την στήριξη της Κυβέρνησης, η οποία ανθίστατο στην άμεση πληρωμή των αποζημιώσεων. Την διακυβέρνηση ανέλαβε(Αύγουστος 1923) ο Καγκελάριος Gustav Stresemann, ο οποίος διέπραξε ένα σφάλμα. Τον Σεπτέμβριο του 1923, θέλοντας να δώσει ανάσες στην οικονομία, ανάγγειλε ότι θα προχωρούσε στην καταβολή των πολεμικών αποζημιώσεων. Δεν είχε υπολογίσει σωστά ήταν την συναισθηματική αντίδραση των Γερμανών, οι οποίοι ένιωθαν πικραμένοι, απογοητευμένοι, ταπεινωμένοι και ανήσυχοι για το μέλλον το δικό τους και της χώρας. Οι συνθήκες διαμορφώθηκαν κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να εξωθήσουν σε δράση τις ακραίες πολιτικές ομάδες, όπως το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Hitler. Στο μεταξύ ο Mussolini είχε εγκαθιδρύσει τον Φασισμό στην Ιταλία.  Επιτυχία αυτή ενέπνευσε ακόμη περισσότερο τον Hitler. Πίστεψε ότι οι συνθήκες ήταν πλέον ώριμες για την ανατροπή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και την εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος, το οποίο θα επανέφερε την Γερμανία στην θέση που της άξιζε στην Ευρώπη (ηγέτιδα δύναμη). Οι Ναζί άρχισαν να απαιτούν την ανάληψη δράσης. Ο Hitler, κινδυνεύοντας να χάσει την αρχηγία του Κόμματος, κατέστρωσε με τους συνεργάτες του ένα σχέδιο απαγωγής της βαυαρικής Κυβέρνησης, την οποία, υπό την απειλή των όπλων, θα υποχρέωνε να δεχτεί ως ηγέτη της τον ίδιο. Να σημειωθεί ότι ο δικτάτορας τότε ζούσε στην Βαυαρία, στην οποία υπήρχαν, εκτός του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, πολλές πολιτικές ομάδες που αντιτίθονταν στην δημοκρατική Κυβέρνηση του Βερολίνου. Το Κόμμα του Hitler ήταν η μεγαλύτερη από αυτές(περ. 55.000 οπαδούς(1923) και την αρτιότερη οργάνωση). Καγκελάριος της Γερμανίας τότε ήταν ο Friedrich Ebert. Ο Hitler περιφερόταν από μπυραρία σε μπυραρία και στους λόγους του τόνιζε συνεχώς την προδοσία των πολιτικών στην ήττα του Α’ ΠΠ Πολέμου. Ανακοίνωσε(27/09/1923) μια σειρά διαδηλώσεων για τις επόμενες μέρες, στις οποίες θα έπαιρναν μέρος και άλλες ακροδεξιές οργανώσεις της Βαυαρίας. Η εξαγγελία του θορύβησε τον συντηρητικό πρωθυπουργό της Βαυαρίας, Eugen von Knilling, ο οποίος κήρυξε το κρατίδιο σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και διόρισε τριμελή επιτροπή από τοπικούς αξιωματούχους με έκτακτες εξουσίες. Την αποτελούσαν ο Gustav von Kahr, ο Συνταγματάρχης της Αστυνομίας Hans Ritter von Seisser και ο Στρατηγός Otto von Lossow. Ο Hitler και οι συνεργάτες του σχεδίαζαν να καταλάβουν την εξουσία πρώτα στο Μόναχο και στη συνέχεια να βαδίσουν κατά του Βερολίνου. Πρότυπό του η Μεγάλη Πορεία του Mussolini προς τη Ρώμη(1922). Για να προσδώσει στην κίνηση κύρος, προσεταιρίστηκε τον μεγάλο στρατιωτικό ηγέτη του Α’ ΠΠ Erich Ludendorff. Με τη υποστήριξή του ήταν βέβαιος ότι θα κέρδιζε και την υποστήριξη του γερμανικού στρατού στο πραξικόπημά του, επιτυγχάνοντας έναν εθνικό ξεσηκωμό και, τελικά, την ανατροπή της ομοσπονδιακής Κυβέρνησης στο Βερολίνο. Έχοντας ετοιμάσει τις κινήσεις του, περίμενε την κατάλληλη ευκαιρία. Η οποία του δόθηκε(βράδυ 8^ης Νοεμβρίου 1923). Αυτή του δόθηκε όταν έμαθε ότι σε μια μεγάλη μπιραρία του Μονάχου, την «Löwenbräukeller», θα γινόταν μια συγκέντρωση 3.000 επιχειρηματιών και ομιλία του Gustav von Kahr, με οικοδεσπότη την ηγεσία της βαυαρικής Κυβέρνησης, τα μέλη της οποίας σκόπευε να απαγάγει. Ανάμεσα στους παρευρισκομένους, σχεδόν σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο του κρατιδίου, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Knilling. Τα μέλη της παραστρατιωτικής οργάνωσης του Κόμματος SA, υπό την ηγεσία του Göring περικύκλωσαν την μπυραρία(08/11/1923). Στις 20:30 ο Hitler, ακολουθούμενος από μια 600 ένοπλους SA, εισέβαλε στην μπυραρία. Η εμφάνισή τους προκάλεσε πανικό. Πυροβόλησε μια φορά στον αέρα ουρλιάζοντας «Ησυχία!». Στη συνέχεια ανεβαίνει σε μια καρέκλα και κραυγάζει: «Η εθνική επανάσταση βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι κυβερνήσεις Βαυαρίας και Βερολίνου κατέρρευσαν. Σε λίγη ώρα θα σχηματίσουμε τη δική μας κυβέρνηση». Προχώρησε, ακολουθούμενος από τον Göring, στο βάθρο των ομιλητών, ενώ οι SA συνέχισαν να εισέρχονται στην μπυραρία κυκλώνοντας τους πανικόβλητους παρευρισκόμενους. Ο επικεφαλής της Κυβέρνησης Gustav von Kahr, του οποίου την ομιλία διέκοψε ο Hitler, παραχώρησε το βάθρο του ομιλητή στον Hitler, ο οποίος άρχισε αμέσως να αγορεύει, λέγοντας ότι άρχισε η Εθνική Επανάσταση και κανείς δεν επιτρεπόταν να εγκαταλείψει τον χώρο, απειλώντας με την χρήση ενός πολυβόλου, που είχε εγκαταστήσει πίσω από το βάθρο. Ανάγγειλε ότι η Βαυαρική και η Κυβέρνηση του Reich ανατράπηκαν και εγκαθιδρύθηκε προσωρινή επαναστατική Κυβέρνηση. Οι στρατώνες της Reichswehr (γερμανικός στρατός) και της Αστυνομίας είχαν καταληφθεί, τα μέλη τους παρήλαυναν ήδη στην πόλη κάτω από την σβάστικα. Φυσικά, όλα αυτά ήταν μια μπλόφα, αλλά οι παρευρισκόμενοι δεν ήταν σε θέση να το γνωρίζουν. Τον Hitler πλαισίωναν οι Hermann Göring, Alfred Rosenberg, Rudolf Hess, ηγετικά στελέχη του Ναζισμού. Οι επιδρομείς κράτησαν ομήρους τους Βαυαρούς πολιτικούς. Οι 3  αξιωματούχοι υπέκυψαν. Ο Hitler κλείδωσε τον Kahr και τους αδελφούς Otto(Αρχηγός βαυαρικού στρατού) και Hans von Lossow, Αρχηγό της Αστυνομίας της Βαυαρίας, σ’ ένα μικρό δωμάτιο πίσω από την κεντρική αίθουσα και τους είπε ότι αυτός είναι ο νέος ηγέτης της Γερμανίας. Τους προσέφερε θέσεις στη νέα του Κυβέρνηση. Οι 3 άνδρες, γνωρίζοντας ότι η αποδοχή των νέων «θέσεων» αποτελούσε πράξη έσχατης προδοσίας, αρνήθηκαν. Ο Hitler έβγαλε πάλι το πιστόλι του και τους είπε: «Κύριοι, έχω 4 σφαίρες σε αυτό το όπλο. Μία για τον καθένα σας και μία για μένα!». Υπό την απειλή της δολοφονίας τους, οι 3 συμφώνησαν. Σχεδόν αμέσως ύστερα κατέφθασε ο Ludendorff, ο οποίος αποδέχτηκε τη θέση του Αρχηγού του γερμανικού στρατού, προέτρεψε τους 3 άνδρες να υποστηρίξουν τον Hitler και το ίδιο έκανε μιλώντας προς τους παρευρισκόμενους. Επιστρέφοντας στη μεγάλη αίθουσα, το ανακοίνωσαν στους 3.000 παρευρισκόμενους και εκφώνησαν θερμούς λόγους υπέρ του Hitler. Μόνο τότε τους επετράπη να φύγουν από την μπυραρία. Ο Ernst Röhm, ηγέτης των SA, επικεφαλής ομάδας μαχητών του κατέλαβε το Υπουργείο Πολέμου, ενώ ο Rudolf Hess κατέστρωνε το σχέδιο σύλληψης των αριστερών ηγετών της Βαυαρίας και των Εβραίων. Η προσπάθεια κατάληψης στρατώνων της Αστυνομίας και του Στρατού, όμως, απέτυχε. Αμέσως μετά, ο Hitler εγκατέλειψε την μπυραρία για να επιβλέψει την εξέλιξη της επιχείρησης. Ήταν ένα στρατηγικό λάθος του, καθώς στις 22:30 ο Ludendorff απελευθέρωσε τον Kahr και τους συνεργάτες του. Εν τω μεταξύ, τα νέα στην μπυραρία έγιναν γνωστά στις αρχές. Ο Hitler σκόπευε να βαδίσει εναντίον του Βερολίνου και να ανατρέψει την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση(Πορεία προς την Ρώμη του Mussolini). Όπως ήταν φυσικό, η Κυβέρνηση του Βερολίνου πληροφορήθηκε πολύ σύντομα τις ενέργειες των Ναζί και έδωσε σχετικές διαταγές για την κατάπνιξη του πραξικοπήματος. Τα ηνία της καταστολής ανέλαβε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Βαυαρίας Franz Matt, συντηρητικός και πιστός καθολικός, ο μόνος υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Βαυαρίας που δεν παρευρισκόταν στην μπυραρία. Πιστές στον Matt παρέμειναν οι δυνάμεις της αστυνομίας και του στρατού του Μονάχου, παρότι οι επικεφαλής τους είχαν ταχθεί υπέρ των πραξικοπηματιών. Η κατάσταση παρέμεινε συγκεχυμένη όλο το βράδυ. Οι πραξικοπηματίες προσπάθησαν να καταλάβουν κυβερνητικά κτίρια και να εξοπλιστούν. Γύρω στις 03:00(09/11) αναφέρθηκαν τα 2 πρώτα θύματα από πλευράς των εξεγερθέντων, όταν προσπάθησαν να επιτεθούν σε στρατώνα στο Μόναχο. Άλλα μέλη των παραστρατιωτικών ομάδων του Hitler επιτέθηκαν και λεηλάτησαν σπίτια Εβραίων, ένα πρελούδιο αυτών που θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια. Το πρωί της 9^ης Νοεμβρίου η ζυγαριά άρχισε να γέρνει προς το μέρος των κυβερνητικών δυνάμεων. Ο Kahr ανακοίνωσε ότι η υποστήριξή του προς τους πραξικοπηματίες υπήρξε προϊόν βίας και ζήτησε τη νομιμοφροσύνη του κρατικού μηχανισμού. Ο Hitler έβλεπε τα σχέδιά του να αποτυγχάνουν και έπεσε σε απόγνωση. Σε μια κίνηση απελπισίας, ο Ludendorff ρίχνει την ιδέα να καταλάβουν το Υπουργείο Αμύνης. 2000 άνδρες υπό τον Hitler αναλαμβάνουν την επίθεση, αλλά αντιμετωπίζουν σθεναρή αντίσταση. Από την ανταλλαγή των πυροβολισμών χάνουν τη ζωή τους 14 πραξικοπηματίες και 4 στρατιώτες. Ο Hitler και ο Göring τραυματίστηκαν ελαφρά και προσπάθησαν να διαφύγουν. Το πραξικόπημα έχει αποτύχει. Το μεγαλύτερο λάθος, ολέθρια παράλειψη, του Hitler: δεν διέταξε τις δυνάμεις του να καταλάβουν τον Ρ/Σ σταθμό του Μονάχου και την Τηλεγραφική Υπηρεσία. Αυτό είχε ως επακόλουθο η κεντρική κυβέρνηση του Βερολίνου να είναι ενήμερη των εξελίξεων και να δώσει τις κατάλληλες διαταγές για τη συντριβή του πραξικοπήματος. Ο Hitler συνελήφθη(12/11/1923) και κατηγορήθηκε για εσχάτη προδοσία. Πολλοί συνεργάτες του διέφυγαν στην Αυστρία, ενώ ανεστάλη η κυκλοφορία της εφημερίδας του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος «Λαϊκός Παρατηρητής». Η δίκη των υπαιτίων για το Πραξικόπημα της Μπυραρίας έγινε στις 26/02/1924. Ο Hitler και ο Hess καταδικάσθηκαν σε φυλάκιση 5 ετών έκαστος. Εξέτισαν μόλις 8 μήνες. Ο Hitler πρόλαβε να γράψει με τη βοήθεια του Hess το ιδεολογικό μανιφέστο του Ναζισμού «Ο Αγών μου»(«Mein Kampf»). Το αποτυχημένο Πραξικόπημα της Μπυραρίας άλλαξε την άποψη του Hitler για βίαιη κατάληψη της εξουσίας. Από εδώ και στο εξής θα προσπαθήσει να πετύχει τους στόχους του δια της νομίμου οδού. Έγινε καγκελάριος μετά από εκλογές, νόμιμα! Την επομένη ο Hitler και ο Ludendorff, επικεφαλής 3.000 ενόπλων υποστηρικτών τους, παρέλασαν στους δρόμους του Μονάχου με στόχο να συνενωθούν με τις δυνάμεις του Röhm που κατείχαν το Υπουργείο Πολέμου. Στην πλατεία Odeonsplatz, όμως, βρήκαν τον δρόμο κλεισμένο από αστυνομικές δυνάμεις, ο επικεφαλής των οποίων τους διέταξε να σταματήσουν και να παραδοθούν. Στην άρνηση των Ναζί να συμμορφωθούν, η Αστυνομία άνοιξε πυρ, αρχικά πυροβολώντας προειδοποιητικά μπροστά στα πόδια τους. Οι SA απάντησαν στους πυροβολισμούς και έγινε μάχη, με 21 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες, ανάμεσα στους οποίους και ο Göring, ο οποίος τραυματίστηκε στη βουβωνική χώρα. Μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο, όπου του χορηγήθηκε μορφίνη για την ανακούφιση των ισχυρών πόνων. Αυτή ήταν η έναρξη της εξάρτησής του, από την οποία απαλλάχτηκε μόνο λίγο πριν τον θάνατό του στο τέλος της Δίκης της Νυρεμβέργης(1946). Με την έναρξη του πυρός, ο Hitler έπεσε στο έδαφος, καθώς ο διπλανός του, με τον οποίο είχαν διασταυρωμένους βραχίονες για το σχηματισμό ανθρώπινης αλυσίδας χτυπήθηκε από σφαίρα και κατέπεσε, παρασύροντάς τον. Η πτώση αυτή είχε ως αποτέλεσμα την εξάρθρωση του ώμου του. Ο σωματοφύλακάς του, Ulrich Graf, έσπευσε να τον καλύψει με το σώμα του και δέχτηκε αρκετές σφαίρες. Αυτή του η ενέργεια έσωσε την ζωή του Hitler. Ο πόνος που ένιωσε από τον εξαρθρωμένο ώμο του, όμως, τον έκανε να αποθαρρυνθεί. Έτρεξε να διαφύγει προς ένα παρακείμενο αυτοκίνητο, στο οποίο υπήρχαν κομματικά στελέχη. Παρά το ότι υπερτερούσαν αριθμητικά, οι Ναζί ακολούθησαν το παράδειγμα του ηγέτη τους και τράπηκαν σε φυγή. Οι μόνοι που συνέχισαν να βαδίζουν προς τους αστυνομικούς ήταν ο Ludendorff και ο υπασπιστής του. Την ενέργεια αυτή του Hitler οι Ναζί «ιστορικοί» προσπάθησαν να την δικαιολογήσουν, λέγοντας ότι αναγκάστηκε να φύγει γιατί έπρεπε να μεταφέρει ένα τραυματισμένο παιδί στο τοπικό νοσοκομείο.